دانلود مقاله گلرنگ

اختصاصی از فی لوو دانلود مقاله گلرنگ دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

گلرنگ Carthamus tinctorius L. دیرزمانی است که دراکثر کشورهای جهان به عنوان گیاهی با خواص برجسته کشت و زرع می‌شود . سابقه کشت این گیاه درمصر به 4000 سال و در چین به 2000 سال قبل می‌رسد . این گیاه جدا از آنکه به عنوان یک گیاه روغنی شناخته می‌شود ،‌دارای خواص دارویی نیز می‌باشد . داروی علفی آن جهت بهبود جریان خون ، کاهش درد و بهبود بیماریهای عروقی به کار می‌رود . این گیاه به دلیل قابلیت‌هائی نظیرقدرت سازگاری بالا ، ‌مقاومت به سرما،مقاومت نسبی به خشکی ، شوری و قلیائیت بالای خاک و موارد مصرف متعدد در بسیاری از کشورها بطور گسترده کشت می‌شود . روغن دانه این گیاه کیفیت قابل ملاحظه‌ای دارد . میزان اسید لینولئیک آن بین 73 تا 85 درصد است که بالاترین مقدار دربین نباتات روغنی می‌باشد . اسیدلینولئیک موجود درروغن حاوی خواصی نظیر کاهش چربی خون و کلسترول و سختی رگها می‌باشد . روغن گلرنگ به عنوان ماده خام جهت افزودن به مواد رنگی ، ‌ورنی ، جوهر چاپ و فیلم ،‌ نوار مغناطیسی و … بکار می‌رود واین درحالی است که موارد استفاده آن در صنعت روزبه‌روز درحال افزایش است . گلچه‌های این گیاه به عنوان ماده اولیه جهت استخراج پیگمانهای رنگی به منظور افزودن به مواد غذایی به‌کارمی‌رود ،‌گلچه‌های گلرنگ حدود 30% پیگمان زرد دارد که بطور قابل ملاحظه‌ای در مواد غذایی و نوشیدنی‌ها و … می‌تواند به کار رود . هرچند مزایای برشمرده فوق در اکثر کشورهای جهان مورد بهره‌برداری قرارمی‌گیرد ولی متأسفانه درکشور ما به دلیل عدم اطلاع و شناخت کافی از این گیاه سطوح زیرکشت آن اندک و تحقیقات برروی آن ناچیزاست .

توسعه و اهمیت :
گلرنگ یا کافشه ،‌وابسته به راستة سینادره1 ،‌تیرة آستراسه 2،‌جنس کارتاموس3و گونه زراعی تینک توریوس4 می‌باشد .
سابقة کشت این دانه روغنی در کشور مصر به 2500 سال قبل می‌رسد . به‌احتمال قوی گلرنگ درشمال شرق هندوستان ،‌ایران و یا ترکیه اهلی گردیده است . گونه‌های زراعی این گیاه از گونه‌های وحشی آن مثل اکسیوکانتا 5و یا فلستینوس 6 منتج شده‌اند .
میزان روغن قابل استخراج از بذر گلرنگ نسبت به رقم 25-20 درصد و از مغز دانه 45-35درصد می‌باشد . روغن گلرنگ در تغذیه و صنایع مورد مصرف قرارمی‌گیرد . کنجاله باقی‌مانده پس از روغن‌کشی ، تا اندازه‌ای تلخ مزه است ولی با مخلوط نمودن آن با کنجاله چغندرقند و یا کنجالة ساقه نیشکر ، احشام می‌توانند آن را با رغبت بخورند . طیف رنگی در گلبرگ‌های ارقام مختلف گلرنگ دارای دامنة زیادی بوده و به رنگ‌های سفید ( به‌ندرت ) زرد ، نارنجی ،‌لیمویی ،‌قرمز و زعفرانی دیده می‌شود . ازخیس نمودن گلبرگ‌های گلرنگ می‌توان در رنگین نمودن مواد غذایی استفاده نمود که از دیدگاه سلامتی بر رنگ‌های سنتتیک ارجحیت دارند . گلبرگ‌های گلرنگ حاوی ماده رنگی به نام کارتامین7بوده که به رنگ قرمز پرتقالی دیده می‌شود ،‌ این ماده نامحلول درآب بوده ولی در محلول‌های قلیایی قابل انحلال است . کارتامیدین8 به رنگ زرد و محلول درآب می‌باشد . عملکرد گلبرگ خشک ( با 8 درصد رطوبت ) دریک هکتار نسبت به رقم ،‌تراکم و نوع زراعت بین 120-70 کیلوگرم متغیراست . سطح کشت ،‌تولید و عملکرد هکتاری گلرنگ در دنیا در سال 1999 به ترتیب 1095611 هکتار ، 895396 تن و 817 کیلوگرم گزارش شده است . مهم‌ترین کشورهای تولید کننده گلرنگ به ترتیب ایالات متحده امریکا ، مکزیک و هندوستان می‌باشند . سطح کشت این دانه روغنی در کشور اندک بوده ولی در برنامه 5 ساله دوم ،‌سطحی معادل 14000 هکتار که 21 درصد از سطح کل کشت دانه‌های روغنی کشور می‌باشد ، درنظرگرفته شده است .

1-Synadrae 2-Astraceae 3-Carthamus 4-Thinctorius
5-C.Oxyacantha 6-Palaestinus 7-Carthamin 8-Carthamidin
1
گیاهشناسی و زیست شناسی :
گلرنگ گیاهی است پرشاخ وبرگ ، ریشه عمقی داشته به طوری که این ریشه در شرایط مناسب 2 الی 3 متر در خاک نفوذ می‌کند . از ریشة مزبور ،‌ریشه‌های جانبی متعددی انشعاب حاصل می‌کنند که درآبرسانی و تغذیه بوته نقش مهمی را برعهده دارند . اگر در شرایط معمول که عمق گسترش ریشه‌گندم بطور عمودی 40 سانتی‌متر می‌باشد ، نفوذ ریشه گلرنک اندازه‌گیری شود میزان آن تا 220 سانتی‌متر نیز بالغ می‌گردد . لایه متراکم و فشرده تحت‌الارض ، رشد ریشه را محدود می‌کند ،‌ همچنین نمک خاک و آب آبیاری از رشد ریشه خواهد کاست . مقاومت گلرنگ به شوری خاک کمتر از جو بوده ،‌ ولی از پنبه بیشتر است . هدایت الکتریکی (EC) به میزان 11 سی زیمنس برمتر موجب افت عملکرد تا حد 25 درصد می‌شود . بطور معمول گلرنگ در خاک‌های شور ،‌شاخه‌های خود را به صورت مجتمع و درانتهای ساقة اصلی تولید می‌کند . شکل ساقه استوانه‌ای بوده که از رشد محور بالای لپه1 حاصل می‌گردد .
رنگ ساقه دراوایل رشد سبز بوده ولی به مرور کم‌رنگ شده و در مرحله رسیدگی به رنگ کرم یا کاهی درمی‌آید . ساقه عاری از کرک است . در گلرنگ با افزایش شاخه‌های انشعابی از قطر ساقه اصلی کاسته می‌شود . ارتفاع ساقه بستگی به نوع رقم داشته ولی با توجه به شرایط آب و هوایی و تراکم بوته ، قابل تغییر بوده و می‌تواند از 50 تا 200 سانتی‌متر نوسان داشته باشد . خاستگاه ارقام پابلند گلرنگ ممالک ترکیه و افغانستان بوده درحالی که ارقام پاکوتاه نشأت گرفته از کشور هندوستان می‌باشند .
این دانه روغنی و صنعتی در تراکم معمول ، ‌از ارتفاع 30-20 سانتیمتری سطح خاک ، از ساقه اصلی تولید انشعابات ثانوی نموده و ازاین انشعابات ثانوی ،‌انشعابات ثالث بوجود می‌آیند . زاویة بین ساقة‌ اصلی و شاخه‌های فرعی صفتی است که به خصوصیات رقم بستگی دارد . دربیشتر ارقام این زاویه بین 30 تا 70 درجه بوده ولی دربعضی ارقام دامنة‌آن بین 10 الی 90 درجه متغیراست . بنابراین ممکن است آرایش شاخه‌ها به شکل باز و یا بسته باشد . بسته بودن شاخه‌ها به‌ وسیلة یک ژن مغلوب و باز بودن آنها توسط یک ژن غالب کنترل می‌گردد . بطور معمول در ارقام شاخه باز تراکم کمتر در نظر گرفته می‌شود ، یعنی فاصله ردیف‌ها بیشتر خواهد بود ولی درارقام شاخه
1-Epicotyl
2
بسته تراکم بیشتر درنظر گرفته خواهد شد . برگ‌های اصلی در قاعده بوته به طورمعمول بزرگ ، کنگره‌دار و بدون خارهستند درصورتی که برگ‌های انتهای بوته ، در کل کوچک ، کشیده ،‌ عاری از کنگره و خاردار هستند . خاردار بدون برگ‌ها صفت ویژه مربوط به رقم است . برگ‌های ارقام مختلف می‌تواند دارای خار، نیمه‌خاردار و یا بی‌خار باشد . صفت خاردار بودن برگ‌ها توسط یک ژن اصلی کنترل می‌گردد . انتهای هرانشعاب به یک طبق یا کاپیتول ختم می‌شود . تعداد کاپیتول در یک بوته نسبت به رقم و محیط متفاوت بوده و می‌تواند از 20 تا 200 عدد هم نوسان داشته باشد . سطح خارجی کاپیتول پوشیده از براکته‌های فلس مانند خاردار است که حافظ گل‌های انفرادی داخل کاپیتول می‌باشد . گل‌ها بصورت انفرادی ، در مجموع تشکیل گل مرکب را می‌دهند که درداخل کاپیتول جای دارند . تعداد گل‌های انفرادی در یک کاپیتول به صورت نرمال از 40 تا 100 عدد درنوسان می‌باشد . با تلقیح گل‌ها،‌ هرکاپیتول می‌تواند به تعداد گل‌های انفرادی ، بذر تولید کند . گل مرکب گلرنگ برعکس آفتابگردان ،‌ گل‌های کناری یا زبانه‌ای ندارد . گل‌ها صبح زود بازشده و به سرعت تلقیح می‌شوند . تلقیح گل‌ها از پیرامون کاپیتول به طرف مرکز صورت می‌پذیرد و این روند در یک گل مرکب 5-3 روز به طول می‌انجامد ازآنجائی که گلدهی دریک بوته بصورت همزمان نیست ، بنابراین طورل دورة گل از 40-10 روز متغیرخواهد بود . دوره گل در رقم بستگی به ژن‌های مربوطه و نیز محیط دارد . وجود حرارت بیشتر و خشکی این دوره را کاهش داده ولی شرایط آب وهوایی خنک و رطوبی به افزایش دورة گل کمک می‌کند . درشرایطی که مرحله گلدهی همراه با رطوبت نسبی بیشتر هوا باشد ، طول دوره گلدهی افزایش یافته و گل‌های تلقیح شده نیز بیشتر خواهند بود . شوری خاک و یا آب ،‌ شروع گلدهی را تسریع می‌نماید . دراین شرایط بطور تقریبی درتعداد بذور کاپیتول تغییری حاصل نمی‌شود ولی وزن هزاردانه کاهش می‌یابد . مرحله گلدهی در روزهای بلند اتفاق می‌افتد و بازشدن اولین گل‌ها در 14 ساعت از روشنایی صورت می‌پذیرد . مناسب‌ترین درجه حرارت برای گلدهی 24 تا 32 درجه سانتیگراد می‌باشد . در مرحله رشد فعال اگر رطوبت کافی در خاک باشد ،‌گلرنک می‌تواند دمای 45 تا 50 درجه سانتیگراد را به سهولت تحمل کند . ارقام زراعی گلرنگ گیاهانی هستند خودگشن ولی طیف وسیعی ازدگرباروری توسط زنبورعسل دیده شده است ، به‌طــوری‌که در صـد دگرباروری ازاین طریق بین 4/1 تا 100 متغییراست . بررسی‌های
3
انجام یافته روی گلرنگ مؤید این مسأله است که درشرایط بدون زنبورعسل و حضور این حشره عملکرد دانه به ترتیب 785 و 1700 کیلوگرم درهکتار بوده است . علاوه براین ،‌درگلرنگ مسألة‌ نرعقیمی هم مطرح می‌باشد . نرعقیمی گلرنگ مربوط به چگونگی ساختمان گلچه‌های انفرادی این گیاه می‌باشد به طوری‌که گرده‌های موجود آن امکان آزادی و انتشار را نداشته ،‌ لذا گلچه‌ها عقیم می‌مانند . تخمدان تکامل یافته گلرنگ تولید دانه‌ای را می‌کند که همانند بذر آفتابگردان ریزبوده ولی برعکس بذرآفتابگردن به رنگ سفید ، کرم و یانقره‌ای می‌باشد . البته گاهی مواقع در ارقام گلرنگ زراعی ، رگه‌هایی به رنگ خاکستری ، قهوه‌ای و حتی سیاه نیز دیده می‌شود . وجود این رگه‌ها و یا پوستة قهوه‌ای و یا سیاه ،‌ نمایان‌گر تلاقی گلرنگ زراعی با گونه‌های وحشی مثل اگزایاکانتا1 ،‌لاناتوس2 ، گالاوکوس3 و فلستینوس4 خواهد بود . بین مقدار پوست دانه و درصد روغن یک همبستگی منفی وجود دارد . همچنین این همبستگی بین مقدار پوست و مقدار مغز دانه هم صدق می‌کند .هرچه میزان پوست دانه کم باشد( به اصطلاح پوست کاغذی باشد) ،‌ درصد مغز یا روغن بیشتر خواهد بود . بنابراین ، این صفت فوق برای رقم مطلوب تلقی می‌گردد . نازکی پوست دانه توسط ژنی به نام th کنترل شده وباعث افزایش روغن در بذر به مقدار 6 تا 7 درصد می‌گردد . اندازة بذر نیز تابع عوامل وراثتی و محیط می‌باشد . به عنوان مثال طول بذر در رقم ژیلا5 6 تا 9 میلی‌متربوده و وزن هزاردانة آن حدود 40گرم است . درصورتی که وزن هزاردانه در رقم باقی وادی6 حدود 100 گرم ثبت شده است . ارقام تجاری داری 35 تا 45 درصد پوسته ،‌55 تا 65 درصد مغز و 35 تا 45 درصد روغن می‌باشند . بعضی از ارقام گلرنگ در قاعدة‌ بذر دارای رشته‌های باریک کرک‌‌ مانند بنام پاپوس7 هستند که توسط یک ژن اصلی و تعدادی ازژن‌های تغییردهنده کنترل می‌شوند . وجود پاپوس در دانه ، گیاه را در مقابل خسارت گنجشک مصون نگه می‌دارد . روغن گلرنگ مخلوطی است ازاسیدهای چرب که نسبت آنها در ارقام تجاری بشرح زیر می‌باشد :
روغن گلرنگ :
اسیدچرب لینولئیک 80-65 درصد
اسیدچرب اولئیک 20-10 درصد
اسیدچرب پالمتیک 10-5 درصد
اسید چرب استئاریک 2-1 درصد

1-C.oxyacontha 2-C.lanatus 3-C.glaucus 4-C.Palaestinus 5-Gilla
6-Bagewadi-l 7-Papus
4
از اسیدهای چرب فوق ، دو اسید چرب لینولئیک و اولئیک در حداکثر بوده که این امر موجب مرغوبیت روغن می‌گردد . اسیدچرب لینولئیک که بیشترین درصد را به خود اختصاص می‌دهد ، فوق‌العاده درمقابل حرارت ناپایدار بوده و استفاده از آن در طبخ غذاهای سرخ کردنی توصیه نمی‌شود . یادآوری می‌شود که اسیدچرب اولئیک در مقابل حرارت پایدار می‌باشد ،‌ بنابراین مناسب خواهد بود که چنین روغنی با درصد بیشتری از اسیدچرب اولئیک در غذاهای سرخ کردنی مصرف گردد . امروزه ارقامی از گلرنگ نظیر رقم یو-سی-وان1 موجود می‌باشد که‌درصد اسیدچرب اولئیک آن در روغن بسیار بیشتر بوده و بنابراین می‌تواند در آشپزخانه به منظور روغن سرخ کردنی استفاده شود . درصد اسیدهای چرب رقم یو-سی-وان بشرح زیر می‌باشد :
اسیدچرب اولئیک 79-74 درصد
اسیدچرب لینولئیک 11-9 درصد
اسیدچرب پالمتیک 7-4 درصد
اسیدچرب استئاریک 8-4 درصد
اسیدچرب اولئیک دراین رقم توسط ژن OL کنترل می‌شود .

شرایط آب و هوایی :
گلرنک دارای سازگاری زیادی برای زیست در شرایط آب و هوایی گرم می‌باشد . این نبات بین مدارهای 40 درجه عرض شمالی و 20 درجه عرض جنوبی زراعت می‌گردد . درحال حاضر ، کشت آن درمناطق گرمسیری نیمه‌خشک و کم ارتفاع متمرکز میباشد . علت چنین امری در مناطق فوق توسعة محدود بیماری‌هایی است که گلرنگ به آنها حساس می‌باشد . هرچند که گلرنگ یک گیاه روز خنثی است ، اما ارقام مختلف گلرنگ در فتوپریودهای متفاوت ، واکنش‌های خاصی ازخود نشان می‌دهند . یک فتوپریود کوتاه ، دورة روزت را طولانی‌تر می‌کند . علاوه برفتوپریود کوتاه ، دما نیز درطول مدت دورة روزت نقش حساسی را بازی می‌کند . به طور کلی در گلرنگ ارقامی که دارای طول دورة روزت طولانی می‌باشند ،‌در اکثریت هستند . طول دورة مزبور در ارقام روزت کوتاه 40-30 روز و درارقام روزت بلند تا 120 روز نیز بالغ می‌گردد . در کشت‌های پاییزه و بهاره به ترتیب از ارقام روزت بلند و روزت کوتاه استفاده می‌شود .
1-U.C.1

5
تاریخ کاشت :
زمان کاشت یکی از عوامل مؤثر در زراعت و کشت گلرنگ محسوب می‌گردد . در بررسی‌های بعمل آمده مشخص شده است ،‌که اگر دمای مرحله گل در دامنة 24 تا 32 درجه سانتیگراد باشد ،‌ بیشترین‌محصول تولید می‌شود . بنابراین زمان کاشت در حدامکان بایستی طوری تنظیم گردد که مرحله گل با دمای فوق در منطقه منطبق باشد . کاهش و یا افزایش درجه حرارت در مرحلة گلدهی گلرنگ تأثیر سوئی برعملکرد دانه می‌گذارد . از سوی دیگر ،‌ به دلیل دگر گرده‌افشانی کامل گلرنگ درشرایط وفور حشرات ، انطباق فعالیت حشرات با دامنة دمایی مزبور می‌تواند برعملکرد ،‌تأثیر مثبتی داشته باشد .
بین دمای محیط و رطوبت خاک رابطة مستقیمی برقراراست . هرچه رطوبت خاک کمترباشد ،‌اثرات سوء‌ دمای بالا در گیاه ، شدیدتر خواهد گشت و برعکس .
حداقل درجه حرارت برای جوانه‌زنی گلرنگ 4 تا 5 درجه سانتیگراد بوده وبه هنگام کشت 7 تا 8 درجه سانتیگراد کافی می‌باشد . از ویژگی خاص این گیاه مقاومت در برابر سرما است . بعضی از ارقام گلرنگ نظیر ژیلا ،‌ می‌تواند در مرحله روزت برگ‌ها (‌8 تا 10برگی ) دمای منهای 15 درجه سانتیگراد را نیز تحمل نماید . مقاومت به سرما با تقلیل تعداد برگهای روزت و یا ورود به مرحله ساقه روی کاهش می‌یابد به‌طوری که دراین مراحل حساس ، دمای صفر درجه سانتیگراد می‌تواند بوته‌ها را ازبین برد . کشت پائیزه گلرنگ در مناطق معتدله سردسیری امکان‌پذیرمی‌باشد .
برای این منظور در اوایل پائیز ،‌ باید همزمان با کشت غلات سردسیری و یا کلزای پائیزه اقدام به بذرکاری نمود تا روزت بوته‌ها با تعداد 8 تا 10 برگ ، منطبق با فصل سرما گردد . توصیه دراین موارد ، انتخاب ارقام مقاوم به سرما وارقامی با روزت طولانی خواهد بود . اگر کشت گلرنگ در پائیز ، زودتر انجام شود ،‌امکان اینکه قبل از زمستان‌گذرانی گیاه به ساقه رود ،‌افزایش یافته و ازاین رهگذر زراعت آسیب فراوانی می‌بیند . به‌طورکلی گلرنگ به دلیل داشتن شبکة ریشه‌ای قوی و عمیق ،‌می‌تواند رطوبت تحت‌الارض را که – جذب آن برای پاره‌ای از گیاهان زراعی غیرمقدور است – مورد استفاده قراردهد . علاوه براین درارقام خاردار به دلیل سطح تعرق اندک برگ‌ها ،‌ تحمل به کم آبی افزایش می‌یابـد . دراکثـــر مناطـــق کشــــور ، کاشت‌های پائیزه
6
بهترازکاشت‌های بهاره نتیجه داده‌اند زیرا اولاً عملکرد بیشتر بوده و درثانی زراعت کرپه نمی‌شود . در کاشت‌های بهاره به علت بارندگی‌های متناوب امکان کرپه‌شدن زراعت افزایش می‌یابد . مناسبترین تاریخ کاشت برای گلرنگ بشرح زیر خلاصه می‌گردد :
مناطق ارقام روزت کوتاه ارقام روزت طولانی
گرمسیری
معتدل
سردسیری اوایل آذرتا اوایل اسفند
اوایل آذرتا اوایل فروردین
اوایل اسفند تا اواخر فروردین اوایل تا اواخر آبان
اوایل تا اواخر مهر
اواسط شهریور تا اوایل مهر
بذرکاری گلرنگ به طور معمول با ردیف‌کارهای گندم که کارنده‌های آن یک در میان کورشده و یا بالا زده شده باشد ، انجام می‌گردد . فواصل خطوط کاشت در اغلب موارد 40 تا 50 سانتیمتر منظور می‌شود . فواصل بوته روی خطوط نسبت به خصوصیات رشدی رقم از 5 الی 15 سانتیمتر متغیر می‌باشد . بذور می‌باید با قارچ‌کش‌ها تیمار داده شوند . آزمایشات نشان می‌دهند که 25 تا 35 درصد بوته‌ها در اثرعدم ضدعفونی ، درمرحله جوانه‌زنی از بین می‌روند . مقدار بذرمصرفی رقمی از گلرنگ با وزن هزاردانه 40 گرم و فاصلة ردیف 40 تا 50 سانتیمتر برابر 20 کیلوگرم در هکتار محاسبه می‌گردد . تراکم بوته نسبت به رقم و محیط بین 200 تا 400 هزار بوته در هکتار متغیراست . بطورکلی تراکم‌های مناسب و فاصله ردیف‌های کمتر،‌سرما را بهتر ازتراکم‌های متراکم و فاصله ردیف‌های بیشتر تحمل می‌کنند . درمناطقی که دوره رشد کمتراست ،‌ بمنظور دستیابی به حداکثر میزان سطح برگ و حصول عملکرد بیشتر ،‌ ‌به تراکم بالا نیاز میباشد . با کاهش تراکم در واحد سطح تعداد کاپیتول در بوته افزایش می‌یابد و افزایش تعداد کاپیتول موجب افزایش دوره رشد می‌شود .
اگر درجـــــه حــــرارت خاک به هنگام‌ بذرکاری با صفر ژرمیناسیون گلرنگ (‌5-4درجه سانتیگراد)‌منطبق باشد ، سبزردیف‌ها بعد از یک ماه صورت می‌پذیرد . درصورتی که اگر درجه حرارت خاک درموقع کاشت 8، 12و 21 سانتیگراد باشد ،‌ راهیابی جوانه‌ها به سطح خاک به ترتیب بعد از 21،12و8 روز انجام می‌پذیرد . نیروی جوانه‌زنی گلرنگ قوی بوده و ظهور لپه‌ها به سطح خاک به صورت برون خاکی1 انجام می‌گیرد . بنابراین به سله خاک حساسیت چندانی ندارد .

1- Epigial = Epigel
7
بوته‌های رشد یافته گلرنگ در برابر بادهای شدید مقاوم بوده و می‌توانند سرعت باد را تا حد 24 الی 50 کیلومتر در ساعت تحمل کنند . در مناطق بادخیز بطور معمول فاصلة ردیف‌های کاشت را کمتر و فاصله بوته‌ها روی خطوط کاشت ، بیشتر منظور می‌گردد تا بوته‌های ردیف‌های همسایه در موقع وزش باد حائل یکدیگر شوند و مسئله ورس بوجود نیاید . توصیه براین است که ردیف‌های کاشت در جهت عکس مسیر باد باشند چرا که درغیراینصورت ، افت رطوبت دراثرحرکت باد دربین ردیف‌ها بیشتر خواهد شد .

خاک :
گلرنگ نیازمند خاک‌های عمیق و زهکشی شده است . این گیاه در خاک‌های لومی شنی و شنی لومی با اسیدیتة 7 بیشترین محصول را به بار می‌آورد ولی می‌تواند اسیدیتة 5/8-5 را تحمل کند . عملکرد گلرنگ در خاک‌های کم عمق بسیاراندک است. همچنین این نبات در خاک‌های اسیدی توسط قارچ فوزاریوم به پوسیدگی ریشه دچار می‌گردد . گلرنگ شوری خاک را تا 7 دسی زیمنس برمتر تحمل می‌کند ولی این درجه شوری برروی جوانه‌زنی بذر تأثیر گذاشته و درصد آن را کاهش می‌دهد . بنابراین دراین شرایط مقدار بدرمصرفی بایستی افزایش یابد . مقاومت گلرنگ در برابرشوری و درارقام مختلف متفاوت می‌باشد . از این‌رو ، انتخاب ارقام مقاوم به شوری در ژنوتیپ‌های گلرنگ امکان‌پذیر می‌باشد .
کود :
کوددهی به صورت نواری عمقی1 و درطرفین خطوط کاشت در هنگام بذرکاری توصیه می‌گردد . گلرنگ در مرحله جوانه‌زنی به سبب حساسیت جوانة‌ آن به غلظت بیشتر کود ،‌ نباید در تماس مستقیم با کود باشد . در شرایط معمول مقدار 60 تا 100 کیلوگرم نیتروژن خالص و 50 تا 80 انیدرید فسفریک در هکتار برای زراعت آبی کفایت می‌کند . بهتراست 50 الی 75 درصد از کل نیتروژن ، بصورت سرک در مرحله ساقه‌وری دربهار مصرف شود . در زراعت‌های دیم بسته به میزان بارندگی ،‌مقادیر نیتروژن وانیدرید فسفریک را می‌توان به‌ الی مقدار قبل نیز تقلیل داد .

1- Deep row placemet
8
نیازهای آبی :
گلرنگ در مقایسه با دیگر گیاهان زراعی دریک دوره رشد به آب کمتری نیاز دارد . مقدار 300 میلیمتر آب تا شروع گل ،‌عملکرد خوبی را تضمین می‌کند . لیکن این دانه روغنی با حداقل آب نیز می‌تواند محصول قابل قبولی ارائه نماید . بعنوان مثال لاین ورامین 848/49-V در شرایط آب و هوایی خشک ،‌ ‌فقط با یک مرتبه آبیاری ، بطور نسبی عملکرد خوبی درپی داشته است . رطوبت بیش از حدخاک و یا خاک‌های رطوبی سرد برای این گیاه مضر بوده زیرا دراین شرایط گیاه به انواع بیماری‌های قارچی که حساسیت زیادی نیز به آنها دارد ،‌دچارمی‌گردد . اتخاذ آبیاری ردیفی در گلرنگ الزامی است زیرا این گیاه آبیاری غرقابی ( زراعت‌های کرتی )‌را تحمل نمی‌کند . به بیان بهتر آب نبایستی در تماس مستقیم با طوقه باشد . براساس آزمایشات مختلف مشخص گردیده است که اگر آب در پای بوته‌ها ، به مدت 6 ساعت قرارگیرد ،‌ ‌بوته‌ها بطور حتم به بیماری فیتوفتورا1 دچار خواهند شد . همچنین تناوب خشکی – رطوبت ، اشاعة این قارچ را تشدید می‌نماید . بنابراین به منظور انجام آبیاری ردیفی ،‌توصیه براین است که کاشت به صورت ردیفی در نظر گرفته شود . درآبیاری جوی پشته‌ای که آب درتماس مستقیم با یقة بوته نمی‌باشد ،‌اشاعة‌این قارچ در حداقل ممکن خواهد بود .

مبارزه با علف‌های هرز :
رشد اولیة‌ گلرنگ بطئی بوده بنابراین نبات مزبور در اوایل رشد توسط انواع علف‌های هرز تهدید می‌شود . درهمین راستا ، سم‌پاشی مزرعه از حدود 4 هفته قبل از کاشت ،‌ با علف‌کش‌های نظیر دیورون2 ،‌ ترفلان3 و لاسو4 توصیه می‌گردد . ذکر این نکته ضروری است که استعمال علف‌کش بعد از سبز نمودن گلرنگ و حتی در زمان کاشت ،‌ به سبب حساسیت این گیاه به علف‌کش‌ها ،‌ بویژه به علف‌کش‌های هورمونی مناسب نمی‌باشد . مبارزه مکانیکی با علف‌های هرز پس از سبزشدن گلرنگ ، درساعات بعدازظهر و یا مواقعی که درجه حرارت محیط بالااست نتیجة بهتری دارد زیرا بوته‌های گلرنک در حوالی صبح با وجود هوای خنک و سرد بسیار ترد و شکننده بوده ،‌درنتیجه خسارات وجین بیشتر خواهد بود .

1-Phytophtora carthami 2- Diuron
3- Treflan=Trifloralin 4- Lasso= Alchlor
9
برداشت :
گلرنک در هنگام رسیدگی نیازمند محیط گرم و خشک می‌باشد . این گیاه به ریزش دانه مقاوم است ، زیرا بذور توسط کرک‌های نمدی در داخل کاپیتول محصور می‌باشند . بنابراین درشرایطی که برداشت به تعویق افتد ، ریزش دانه روی نخواهد داد ولی در صورت وقوع بارندگی ، به سبب عدم وجود دورمانسی1 ، رطوبت از طریق کرک‌های نمدی کاپیتول جذب بذور شده و موجب جوانه‌زنی آنها می‌گردد . از این‌رو مناطقی با بارندگی‌های تابستانه و یا اقلیم رطوبی،‌ نظیر استان گیلان و غرب مازندران برای زراعت گلرنگ مناسب نمی‌باشند . در زمان برداشت ،‌گلرنگ‌های این گیاه که درانتهای‌کاپیتول قراردارند خشک شده ومی‌توانند جداگانه توسط دست برداشت شوند . درصد رطوبت بذور درمرحله برداشت در حدود 10 درصد بوده که بطور تقریبی 35 تا 40 روز بعد از گلدهی حاصل می‌شود . دراین مرحله اگز چند کاپیتول توسط دست (‌که مجهز به دستکش چرمی است )‌ له شوند ،‌ بذور به آسانی از داخل کاپیتول بیرون می‌آیند .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  22  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله اوقات فراغت

اختصاصی از فی لوو دانلودمقاله اوقات فراغت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه:
با توجه به بررسی ساختار جمعیتی کشورمان در نگاه نخست یک ویژگی چشمگیر آشکار می شود. کشور ایران دارای ساختار جمعیتی جوان است، به طوری که در دهه 40 بالغ بر 75% از جمعیت کشور زیر 35 ساله بوده اند و تا سال 1355 جمعیت جوان کشور 2/30% کل جمعیت بوده است. تا سال 1375 از نظر ساختار سنی مانند تمامی کشورهای در حال توسعه جهان این رقم به35% کل جمعیت رسید.
با توجه به این مساله که موضوع توسعه، مهمترین اولویت کشورهای توسعه نیافته شناخته شده است و حتی کشورهای پیشرفته نیز تداوم توسعه را در بخشهای مختلف جامعه همواره به طور فعال در محتوای برنامه های خود دارند و همچنین ارتباط و تاثیر جوانان در توسعه یک کشور با خصوصیات جمعیتی مانند ایران بیانگر اهمیت توجه به جوانان و مسائل آنان است.
معنای واقعی توسعه را باید در ترقی افکار و شخصیت انسانها بخصوص جوانان یافت و از آنجا که هر توسعه ای از انسان آغاز می شود، بهترین میراثی که می توان برای آینده گذاشت اندیشه های غنی، ظرفیتهای ذهنی بالا و فرهنگ قوی است که در سایه آن نسلهای آینده بتوانند افق های جدید زندگی خود را گسترش دهند.
یکی از مسایل جوانان سرگرمی است. باید توجه داشت که سرگرمی های هر نسل در دنیای متحول کنونی ویژه خود است. مطالعه سرگذشت اقوام وملل پیشین، نشان می دهد که، آنها نیز به اهمیت سرگرمی و گذران اوقات فراغت کاملاً واقف بودند، به طوری که آداب و رسوم و سنتهای مذهبی، بازیها و سرگرمی ها، اعیاد و جشنها، میدانهای ورزشی و نظایر اینها که از اقوام ماقبل بجا مانده است، حکایت دارد که آنها پس از انجام کارهای روزمره یا پس از فراغت از کار و تلاش هفتگی و فصلی، اوقات بیکاری خود را به نحوی از انحا سپری می کردندو حتی بسیاری از آنها هنوز هم متداول است و طرفداران بیشماری دارد.
در عصر حاضر چنان که شاهد آن هستیم روز به روز اهمیت گذراندن اوقات فراغت افزوده می گردد و توجه بیشتری به آن مبذول می شود، تا جایی که با برنامه ریزی دقیق و حساب شده، با اختصاص دادن بودجه های کلان و تهیه اماکن وسیع، نظیر میدانهای ورزشی، موزه،‌نمایشگاه، سینما،‌تئاتر، رادیو، تلویزیون، کتابخانه، پارک و… و همچنین اجرای برنامه های متنوع و پر هزینه از طریق وسایل ارتباط جمعی، همراه با عوامل اجرایی در جهت سپری کردن اوقات فراغت تدارک دیده می شود.
از طرفی نسل جوان آسیب پذیر است. برای مقابله با تهاجم فرهنگی باید رسانه هایی جذاب و قدرتمند داشت. اکنون در می یابیم که جوانان در جامعه ای که خود اکثریت هستند لازم دارند که اندیشه ها و استعدادهایشان به فعل درآید و این مستلزم آن است که به آنان توجه کافی شود و امکانات لازم برایشان فراهم آید.
همانطوری که ذکر شد از مهمترین مسایل، بحث اوقات فراغت آنان است که نیازمند توجه، مدیریت و برنامه ریزیهای فراوان است.

طرح مساله:
جوانان به عنوان سرمایه های کیفی مهم جامعه در تمامی زمینه های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و نظامی کشور تاثیر بسیار حیاتی دارند.
عنایت به جوانان کشور به عنوان یک ظرفیت عظیم و توان و سرمایه ای آینده ساز و نه یک مساله و مشکل لاینحل ملی باید بر کلیه برنامه های توسعه تاثیر گذاشته و پاسخگوی نیازهای گوناگون آنان باشند.
نسل جوان از گذشته تا به حال به عنوان حساس ترین و آسیب پذیرترین قشر به حساب می آید. بنابراین برنامه ریزی برای این نسل و در پی آن مدیریت برنامه ها در تمامی ابعادش از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
باید توجه کرد که رابطه ای تنگاتنگ میان بحث توسعه و جوانان وجود دارد. در هر کشوری با توجه به ساختار جمعیتی و موقعیت کشور در سطح بین المللی و عوامل دیگر این رابطه می تواند اشکال مختلفی به خود بگیرد.
کشور ژاپن بعد از جنگ جهانی دوم توانست به دنیا ثابت کند معنای واقعی توسعه را باید در ترقی افکار جوانان یافت که این تجربه با ارزش امروز سرمشق و الگوی بیشتر کشورهای توسعه یافته قرار گرفته است. با این دیدگاه به روشنی نقش جمعیت جوان هر کشوری‌ (بخصوص کشوری چون ایران که دارای چنین ساختار جمعیتی است) در پیشبرد اهداف اجتماعی، علمی، اقتصادی مشخص گردد و موفقیت هر کشوری در فرایند توسعه به متغیر مهمی به نام نسل جوان بستگی دارد.
پدیده اوقات فراغت همانطور که در مقدمه نیز بدان اشاره کردیم از جمله مهمترین و مؤثرترین مسایل روز جوانان است.
البته در دوران کنونی، بشر امروز بویژه در کشورهای صنعتی بیش از هر زمان دیگر دارای اوقات فراغت است یا دقیقتر بگوییم نسبت به گذشته دارای ساعات بیکاری بیشتری است و این به دلیل پیشرفت سریع زندگی امروز است به طوری که یک اصل اقتصادی مهم می گوید:
از فعالیتهای وسیع فنی و تولیدی هم محصول بیشتر، و هم فراغت بیشتر بدست می آید.
بدون شک فراغت داشتن و پرداختن به کارها و تفریحات دلخواه در ایام بیکاری دارای نقش اساسی در حفظ سلامت و تعادل روحی افراد است.
همچنین آنچه را که هر فرد در اوقات فراغت خود انجام می دهد تنها جنبه فردی ندارد بلکه سود و زیان آن خواه و ناخواه دامنگیر خانواده و اجتماع نیز می گردد.
در اینجا به طور نمونه پیامدهای عدم توجه به اوقات فراغت آورده شده است:
این که ذوق و استعدادهای افراد به اندازه جامعه، شکوفا و بارور نمی گردد، به همین خاطر اینگونه جوامع با کمبود دانشمند، پژوهشگر، مبتکر و نوآور مواجه میشوند و از طرفی نهادها و سازمانهایی که مسولیت برنامه ریزی برای اوقات فراغت افراد جامعه را بر عهده دارند تا از این طریق دانشها و ارزشهای جامعه را منتقل کنند و بر غنای فرهنگ و تمدن جامعه بیفزایند رسالت خود را هر چندبه نحو مطلوب به انجام برسانند اما عملاً در بسیاری از زمینه ها،
بلا استفاده باقی می مانند و از این جهت نتیجه مطلوبی نمی گیرند. مطلب بعدی این که هر جامعه ای برای پیشبرد کارهای مملکتی نیاز مبرم به تعداد زیادی از نیروهای ماهر و کارآمد دارد که معمولاً اکثریت افراد جامعه را تشکیل می دهند و باید ذوق و استعدادهای این دسته از افراد را در زمینه های گوناگون پرورش داد تا بتوانند در پیشبرد سریع کارها و نیز برای بازدهی بهتر از تجربیات دیگران استفاده کنند.
اما اگر به دلیل مشغله زیاد و خستگیهای جسمی و فکری ناشی از کار فرصت بهره گیری از نوآوریها و تجربیات را نداشته باشند ذوق و استعداد رشد نمی کند و طبیعتاً راندمان کار پایین می آید و در برنامه های پیش بینی شده اختلال بوجود می آید.

اهمیت و ضرورت تحقیق:
شاید تاثیر اوقات فراغت بر توسعه یک جامعه موضوع چشمگیر و قابل توجهی نه تنها برای مردم بلکه مسئولان نیز نباشد.
اما با نگاهی گذرا به کشورهای پیشرفته و اهمیت مسئولان این کشورها به سرگرمی جوانان به خوبی بیانگر این واقعیت است که بسیاری از خلاقیتها و ابتکارات جوانان در همین سالهای ارزشمند صورت گرفته اند.
برنامه ریزی برای نسل جوان ابعاد گوناگونی دارد. در این برنامه ریزی علاوه بر بخشهای اقتصادی و تامین اشتغال ، آموزش مسایل فرهنگی نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
نسل جوانی که در برابر تهاجم فرهنگی بدون هیچ گونه دفاع رها شود، قادر نخواهد بود از امکانات آموزشی و اشتغال ایجاد شده به خوبی بهره برداری کند. نسل جوانی که هویت اصیل مذهبی و ملی خود را در برابر هجوم فرهنگ بیگانه از دست داده است، نسل بالنده ای نخواهد بود. بنابراین در برنامه ریزی بلند مدت برای نسل جوان، پرداختن به مسایل فرهنگی نه تنها در حاشیه موضوعات اقتصادی واشتغال قرار نمی گیرد، بلکه نقش پایه ای و اساسی دارد.
ما امروزه شاهد هجوم دستگاههای تبلیغاتی غرب و تهاجم فرهنگی آنها هستیم. یک دلیل موفقیت غرب استفاده از جاذبه های صوتی و تصویری در جلب جوانان است. آنان به دنبال این هدف هستند که جوانان را آنچنان درگیر حس لذت جویی نمایند که دیگر فرصت و میلی برای پرداختن به مسایل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در آنها وجود نداشته باشد.
اگر قشر تحصیلکرده، در کنار مسئولان بتوانند حس لذت جویی معنوی را در مقابل لذتهایی که غرب به جوانان هدیه میکند در آنان رشد دهند، پایداری و عمق لذت معنوی را جوانان به خوبی تشخیص می دهند که زمینه های این تجربه در فرهنگ دینی ما بخوبی وجود دارد.

پیشینه تحقیق:
باتوجه به این که موضوع جوان و جوانان در هر جامعه ای از محوری ترین و مهم ترین موضوعات است، کارها و پژوهشهای فراوانی در این زمینه صورت گرفته است.
همچنین جوانان کتابهای بسیاری در زمینه های مختلف به خود اختصاص داده اند.
در زمینه اوقات فراغت و همه مسایل مرتبط به این موضوع تا کنون کارهای زیر که به صورت مقاله هستند صورت گرفته اند:

مقالات:
آل یاسین. احمد 1375 تنگناهای توسعه مجله تدبیر شماره 70
افروز. غلامعلی 1374 اوقات فراغت و رفتارهای اجتماعی پیوند شماره189ـ191 حسینی. سید حسن 1381 مد روزنامه ماهان شماره 1010
خیبری. محمد حسین 1378 اوقات فراغت نسل جوان بساطی که نیست کار و کارگر ص 5
عالی پور. جعفر 1369 اوقات فراغت مجله آموزش علوم اجتماعی شماره3
اوقات فراغت سالم نیاز یک جامعه سالم 1378 کار و کارگر ص 5
اوقات فراغت نوجوانان چگونه می گذرد 1374 کار و کارگر ص 3و34
اوقات فراغت و آسیب پذیری اجتماعی نوجوانان و جوانان 1376 اطلاعات ص 39 و 3
اوقات فراغت و آسیب پذیری اجتماعی نوجوانان و جوانان 1378 رسالت ص 34 و3
اوقات فراغت و بهره وری از زمان 1376 آفرینش ص 35 و3
دیدگاه اسلام درمورد گذران اوقات فراغت 1375 ایران ص10
زمان و تعطیلات 1375 پیام زن ص26 و 330
فراغت، زمانی برای آسودن یا شکفتن 1378 صبح امروز ص 78 و3
نقش وسایل ارتباط جمعی در گذران اوقات فراغت 1377 توسعه ص 75و3

گزارشی که در این رابطه منتشر شده است:
گزارش مدیریت هدایت و برنامه ریزی برای نسل جوان بهمن 1375 مجله تدبیر شماره70

کتابهای منتشر شده در این رابطه:
صاحب الزمانی ناصرالدین 1345 جوانی پر رنج
علاقبند علی 1375 مدیریت عمومی

تعاریف:
1. جوان: به گروه سنی بین 15 تا 34 سال جوان گفته می شود.
2. اوقات فراغت: در حقیقت زمانی که کار نمی کنیم و یا کار زیستی و اقتصادی انجام نمی دهیم یعنی سرگرمی و تفریح جدای از برنامه روزمره.
3. برنامه ریزی: عبارت است از فرایند تعیین و تعریف هدفها و تدارک پیشاپیش و دقیق اقدامات وسایلی که تحقق هدفها را میسر می سازد.
4. مدیریت: مجموعه فعالیتهای منظم و پیوسته ای که با گروهها و افرادی که در جهت هدف مشترکی کار می کنند ارتباط دارد.
5. مدرنیته: به معنای تغییر ذهنیت یعنی مدرن شدن ذهنیتها و نوع قضاوتها یعنی جهان بینی فرد مدرن می شود همگرایی با سیستم جهانی.
6. سنت: عدم همگرایی با سیستم جهانی.
7. توسعه: توسعه را می توان همگرایی با سیستم جهانی تعریف کرد. اما آنچه ما در واقع توسعه می نامیم، در واقعیت بیرونی و در زندگی روزمره در تعداد بیشماری از رفتارها، نهادها، باورهاو… خود را به نمایش می گذارد، که همگی با یکدیگر وارد کنشهای متقابلی می شوند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 36   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله لیزر

اختصاصی از فی لوو دانلودمقاله لیزر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
«اقرا بسم ربک الذی خلق» بخوان به نام پروردگارت که تو را آفرید.
خدایا اولین سخن تو با پیامبرت خواندن بود. توخیر بندﻩات را در دانشمند بودن او میﺩانی. پس خدایا شناخت علوم بر ما آسان ساز. یعنی شناختن و دانستن چیزی همان طور که هست واین از صفات خداوند است. از آغاز آفرینش انسان تاکنون میلیونﻫا سال میگذرد. در این سالها انسان شاهد تغییرات زیادی در محیط پیرامونش بودهﺍست. تمامی این تغییرات ناشی از قدرت عقل و قوﻩی اراده و تصمیمگیری اوست.اما امروزه شاهد پیشرفتﻫای شگرفی در علوم مختلف از جمله پزشک، شیمی، زیستشناسی، ارتباطات و... هستیم که بسیاری از این پیشترفتﻫا را مدیون اختراع پرتویی شگفتﺍنگیز به نام لیزر میﺩانیم.
لیزر یا به اصطلاح نور باشکوه نوع کامﻸ جدیدی از نور است که بسیاری از آرزوﻫای رویاگونهﻯ بشر را جامهﻯ عمل پوشاندهﺍست، به طوری درخشانتر از هر چه که در طبیعت یافت میشود. با لیزر میتوان عجایبی به بار آورد و هر مادهﻯ شناخته شده روی زمین را در کسری از ثانیه بخار کرد.
لیزرها آن چنان قدرتمند هستند که میتوانند فرﺁیند همﺠوشی هستهﺍی را ایجاد نمایند همان فرﺁیندی که در خورشید صورت میگیرد که برای به وجود آمدن آن گرمایی بالغ بر K10 نیاز است.
امروزه لیزرﻫا کاربردﻫای وسیعی در علوم مختلف از جمله: صنعت، پزشکی، کشاورزی، ساختمان سازی، هولوگرافی، شیمی، زیست شناسی و ارتباطات یافتهﺍند.
هدف ما از انجام چنین تحقیقی آشنایی بیشتر با لیزر و کاربردﻫای آن ﺍست تا بتوانیم علت اصلی پیشرفتﻫای بشر را در بسیاری از زمینهﻫای علمی و تحقیقی دریابیم و از آنﻫا در جهت پیشرفتﻫای جدیدی برای کشورمان وتمام جهانیان استفاده کنیم.

فصل اول:
لیزر

ماهیت نور
اسحاق نیوتن در سال 1672 برای اولین بار نظریهﻯ ذرهﺍی بودن نور را بیان کرد و انیشتین نیز با انجام آزمایش فوتوالکتریک نظریهﻯ نیوتن را ﺗﺄیید کرد. نیوتن هم چنین با عبور دادن نور از منشور توانست نور را تجزیه کند.
نور خود یک موج الکترومغناطیسی است و میﺩانیم که موج دارای 3 مشخصهﻯ اصلی: بسامد، دوره و طول موج است. طول موج یکی از مهمترین مشخصهﻫای موج است که با انرژی رابطهﻯ عکس دارد. بنابراین موجﻫای مختلف را میتوان به صورت طیف موجﻫای الکترومغناطیسی نمایش داد.
کریستین هویکینس، فیزیکﺩان هندی برای اولین بار توانست به کمک پخش، بازتاب و شکست نور، ماهیت موجی بودن نور را بیان کند و توماس یانگ با آزمایش پراش نور آن را ثابت کرد.
لیزر در واقع نوعی نور است و با توجه به محیط فعالش در قسمتﻫای مختلف طیف موجﻫای الکترومغناطیسی قرار میگیرد.

تاریخچهﻯ پیدایش لیزر
در سال 1917 میلادی انیشتین تحقیقی را بر روی نظریهﻯ نور و تشعشع آغاز کرد. در پیﺁمد این تحقیقات، انیشتین در مقالهﻯ علمی خود «در نظریهﻯ کوانتومی تشعشع» چگونگی تحریک شدن اتمﻫا و آزاد کردن نور از آنﻫا را شرح داد که در قسمتﻫای بعدی به تشریح کامل آن میﭘردازیم.
بعد از انیشتین، تاونز به در خواست نیروی دریایی آمریکا برای ساخت وسیلهﺍی که بتواند بسامد بالای میکروموج، جهت استفاده در ارتباطات تهیه کند، مشغول به تحقیق در مورد گسیل القایی شد. وی سرانجام در سال1935 با استفاده از ماده فعال آمونیاک توانست میزر را تولید کند. تاونز پس از اختراع میزر که اولین کاربرد عملی اصول انیشتین در مورد گسیل القایی بود به فکر ساخت دستگاهی بود که بتواند طول موجﻫای کوتاهتری نسبت به میکروموج داشته باشد.
سرانجام در سال 1959 دکتر تئودور مایمن فکر تاونز را به نتیجه رسانید و اولین لیزر راساخت. مایمن با قرار دادن میلهﺍی از یاقوت مصنوعی درون شیشهﺍی مار پیچی که دو انتهای میله صیقل داده شده بود، توانست لیزر را تولید کند.
پس از دو سال آقای علی جوان، دانشمند ایرانی برای نخستین بار لیزر گازی هلیوم-نئون (He-Ne) را ساخت. اما به طور کلی علت اصلی مشغول شدن فکر دانشمندان به تولید لیزر، ساخت وسیلهﺍی بود که بتواند نور همدوس تولید کند.
لازم به ذکر است، تفاوت اصلی «میزر» و «لیزر» که هردو کوتاه شده عباراتی به معانی «تحریک میکروموج با تابش گسیل القایی» و«تقویت نور با تابش گسیل القایی» هستند، در طول موجشان است و طول موج میزر بلندتر از طول موج لیزر است. با توجه به این که طول موج با انرژی رابطه عکس دارد، پس میتوانیم دریابیم که انرژی میزر از انرژی لیزر کمتر است.
در ضمن امروزه لیزرها گسترش بسیار زیادی یافتهﺍند و با پیشرفت روز افزون مکانیک کوانتومی و جنبهﻫای ذرهﺍی نور و تولید آینهﻫایی با توان بالا، دانشمندان لیزرهایی با توان خروجی بهتر (لیزرهای توان بالا) ساختهﺍند.

گسیل خود به خود
هر اتم از سه قسمت الکترون، پروتون و نوترون تشکیل شدهﺍست که علت اصلی ایجاد لیزر، جابهﺠایی الکترونﻫا بین لایهﻫای الکترونی است که همﺍکنون به تشریح کامل آن میﭘردازیم.
همانطور که میدانیم الکترون در اتم بر روی مداری که از نظر انرژی مشخص شدهﺍست، در گردشﺍند. حال فرض کنیم که الکترونی به طریقی، مﺜﻸ به وسیلهﻯ تحریک الکتریکی به ترازی با انرژی زیادتر انتقال داده شده باشد. بدیهی است که این الکترون تمایل دارد که به مدار پایینتر، یعنی مداری که انرژی آن کمتر است، فروﺍفتد. در این فروﺍفت، الکترون مقداری از انرژی خود را به صورت انرژی الکترومغناطیسی از دست میﺩهد.
میﺩانیم که اگر E2 و E1 به ترتیب انرژی مربوط به ترازهای با انرژی پایینتر اتم باشد، فرکانس نور گسیل شده از رابطه E2-E1=hu0 به دست میﺁید. این فرآیند را گسیل خود به خود (گسیل تابشی) میگویند. نوری که برای روشنایی منازل از آن استفاده میکنیم، یا نوری که از خورشید به ما میﺮسد و یا چراغﻫای نئونی که برای تزیین سردرهای فروشگاهﻫا به چشم میﺨورد، همگی حاصل تابش خود به خود است.
حال اگر بخواهیم الکترونی را در یک اتم از تراز پایینتر (انرژی کمتر) به تراز بالاتر (انرژی بیشتر) انتقال دهیم، باید مقداری معین انرژی صرف کنیم. یعنی از نظر مقدار، درست برابر با همان انرژی است که الکترون در صورتی که از مدار بالاتر به مدار پایینتر سقوط میکرد باید پس میﺩاد. این فرآیند را جذب میگویند. پس باید در ابتدا عمل جذب صورت گیرد تا منجر به گسیل خود به خود شود.

جذب

گسیل
خود به خود

گسیل القایی
تابش فرآیندی است که طی آن گرما میتواند انتقال یابد. توان تابیده به ضریب گسیل Σ بستگی دارد که تابش را به خوبی جذب مﻰکند و جسمی که سطحش صاف و کامﻸ سیاه باشد ( یعنی جذب کنندهﻯ کامل باشد) گسیلندهﻯ کامل نیز هست که ضریب گسیل آن 1=Σ است وقتی جسمی گرم شود، هم شدیدتر تابش میکند و هم رنگش عوض میشود، مانند دستهﻯ لامپ التهابی. البته شدت این تابش به طول موج دما بستگی دارد. پلانک سعی کرد فرمولی برای این موضوع بیان کند. از این رو این نظریه به نظریه پلانک است.
انیشتین با استفاده از نظریهﻯ تابش جسم سیاه توانست اثبات کند، علاوه بر تابش خود به خود تابش القایی نیز فوتون تولید میکند. شرح آن به صورت زیر است:
وقتی یک الکترون در تراز بالا قرار دارد، با برخورد به یک فوتون دیگر، مجبور به واکنش با آن فوتون و سقوط به تراز انرژی پایینتر میشود در اینجا فوتون القاکننده به حرکت خود ادامه میﺩهد و فوتون القاشونده در اثر رها شدن انرزی الکترون به دست میﺁید. فوتون اول (القاکننده) و فوتون دوم (القاشونده) هر دو همﻔاز و همراه هستند. به این پدیده گسیل القایی میگوییم. زیرا یک فوتون تولید، یک فوتون دیگر را بر میﺍنگیزد.
در لیزر نور از طریق گسیل القایی ایجاد میشود. در ضمن واژهﻯ لیزر به خاطر همین فرآیند انتخاب شده است، یعنی از به هم پیوستن حروف اول عبارتی انگلیسی¹ به معنای تقویت نور به وسیلهﻯ تابش گسیل القایی.
از تفاوت گسیل القایی و خود به خود میتوانیم تا حدودی به خصوصیات لیزر پی ببریم:
1. در گسیل خود به خود فوتونﻫا همﻔاز نیستند، در حالی که در گسیل القایی همهﻯ فوتونﻫا در یک جهت منتشر میشوند.
2. نور حاصل از گسیل خود به خود ناﻫمدوس و نور حاصل از گسیل القایی همدوس است.

گسیل القایی

لیزر چگونه تولید می شود؟
هر لیزر قسمتﻫای اساسی و مشخصی دارد که به شرح زیر است:
1- چشمهﻯ انرژی: اغلب به صورت الکتریسیته است اما به جای آن میتوان از نور معمولی، واکنش شیمیایی یا حتی لیزر دیگر بهره برد. یکی از متداولترین منابع انرژی به کار رفته در لیزرها لامپ درخش است. این لامپ شبیه لامپ درخش (فلاش) دوربین ولی خیلی قویتر از آن است. لامپ درخش باید اتمﻫا یا مولکولﻫا را به گونهﺍی سریعتر از آنکه بتوانند با گسیل عادی به حالت پایین برود، در یک حالت برﺍنگیخته بگذارد.
2- محیط فعال: محیط فعال مجموعهﺍی از اتمﻫا، مولکولﻫا یا یونﻫاست که بتواند انرژی را جذب و آزاد کند. این محیط فعال میتواند مثل یاقوت یا بلورهای دیگر جامد یا مثل رنگینهﻫا مایع و یا مثل گاز CO2 باشد. باریکهﻯ لیزر فقط در محیط فعال تولید میشود. مادﻩﻯ فعال در واقع قلب دستگاه لیزر را تشکیل میﺩهد . در تعریف دیگر میتوان گفت محیطی که بتوان در آن وارونگی جمعیت ایجاد کرد، محیط فعال نام دارد.
3- ساز و کار پسخوراند : از دو سطح بازتابنده مثل آینه تشکیل شده است که در دو انتهای محیط فعال (مثل سطح تخت وصیقل داده شدﻩﻯ یاقوت مصنوعی در لیزر مایمن) قرار میگیرد که یکی از آینهﻫا به نام "خفتگر" خروجی بازتابنده جزئی است. آینهﻫای لیزر با دقت زیادی ساخته میشود. مادهﻯ به کار رفته برای ساخت آینهﻫای دارای بازتابندگی بسیار زیاد باید در ﺨﻸ تبخیر شوند و به صورت لایهﻫای بسیار نازکی به ضخامتی که ممکن است کمتر از 00002/0 سانتی متر باشد، در روی صفحهﻫای شیشهﺍی صیقلی رسوب کند. صفحهﻫای شیشهﺍی که زیرانید نامیده میشوند به قدری تختند که هیچ فرورفتگی یا برآمدگی به عمق بزرگتر از 000005/0 سانتی متر ندارد.
برای انجام عمل لیزر چندین مرحله باید صورت بگیرد. اما برای ایجاد لیزر نیازمند شرایط مخصوصی هستیم که یکی از مهمترین آنﻫا ایجاد وارونگی جمعیت به وﺴیلهﻯ پمپاژ میﺒاشد که در زیر به تشریح کامل آن میﭘردازیم.
انتقال انرژی بستگی به سطوح انرژی دارد. اگر تعداد الکترونﻫا در تراز پایین بیشتر از تراز بالا باشد عمل جذب و اگر بر عکس باشد (یعنی تراز بالا دارای جمعیت بیشتری باشد) عمل گسیل القایی انجام میشود. تحت شرایطی بالاخص در ترمودینامیکی تعداد الکترونﻫا با بالا رفتن سطح انرژی کم میشود. در صورتی که N1 را تعداد اتمﻫا در تراز پایین و N2 را تعداد مولکولﻫا در تراز بالا بنامیم، بنابراین N2<N1 میشود عمل جذب نور اتفاق میﺍفتد. اما برای ایجاد گسیل القایی باید سطوح دارای انرژی بالاتر الکترونﻫای بیشتری داشته باشند و2>N1 N باشد. وقتی چنین شرایطی ایجاد شود میگوییم وارونگی جمعیت رخ داده است.
برای آنکه بتوانیم اتمﻫا را از تراز پایینتر به تراز بالاتر بفرستیم احتیاج به یک منبع تحریک داریم و به فرآیندی که بدان وسیله اتمﻫا به تراز تحریکی انتقال داده میشوند پمپاژ (دمش) میگویند. در لیزرهای جامد (نظیر یاقوت و یا نئودیمیئوم یاگ) از لامپﻫای درخش که در زمانی حدود چند صد میلیونیم ثانیه فعال میشوند استفاده میکنند. این روش را پمپاژ اپتیکی میگویند.
در لیزرهای گازی توسط یک منبع الکتریکی خارجی عمل پمپاژ را پمپاژ الکتریکی میگویند که علت اصلی کاربرد آن در لیزرهای گازی تبدیل گاز به پلاسما به وﺴیلهﻯ تخلیهﻯ الکتریکی است.
دو نوع پمپاژ اصلی داریم:1- پمپاژ ذرهﺍی 2- پمپاژ پیوسته
که تفاوت آنﻫا به شرح زیر است:
• در پمپاژ لحظهﺍی عمل پمپاژ به صورت بخشﻫایی انجام میشود اما در پمپاژ مستمر عمل پمپاژ به صورت همیشگی و مستمر است.
• در پمپاژ ضربهﺍی نیازی به سرد کردن دستگاه نیست در حالی که در پمپاژ مستمر نیاز است.
• در پمپاژ ضربهﺍی پالسﻫای ایجاد شده به صورت زنجیره است.
• قدرت لیزر در پمپاژ ضربهﺍی نسبت به پمپاژ مستمر بسیار بیشتر است. مثلا˝میتوان لیزری به توان 10¹² را در عرض 10ˉ¹¹ تا10ˉ¹² ثانیه ایجاد کرد.
حال با توجه به مواد گفته شده میتوان اصول کار لیزر را توضیح داد.
مادﻩﻯ فعال هر چه که باشد در بین دو آینهﻯ نقرهﺍندود و نیمه نقرهﺍندود که به ترتیب آینهﻯ 100% و %80 گفته میشود قرار میگیرد. سپس عمل پمپاژ انجام شده و الکترونﻫا به تراز انرژی بالاتر میﺮوند تا در هنگام بازگشت به حالت پایه فوتون گسیل شود و این فوتونﻫا با الکترونﻫای در تراز بالا برخورد کرده و عمل گسیل القایی صورت میگیرد. این فوتونﻫا با هم حرکت کرده و در هر جابهﺠایی میان آینهﻫا تعداد آنﻫا دو برابر میشود. فوتونﻫﺍ در اثر برخورد با آینهﻯ 100% به طور کامل باز میگردند اما در اثر برخورد با آینهﻯ 80% تنها %80 فوتونﻫا باز میگردد و %20 دیگر از دستگاه خارج می شود که در واقع همان نور لیزری است که ما میﺒینیم.
نگهﺩارهای مکانیکی بسیار دقیقی برای ثابت نگهداشتن آینهﻫا و میلهﻯ لیزر لازم است تا گسیل القایی را دقیقاً در امتداد میلهﻯ لیزر برگرداند. اگر فوتونﻫا روی خودشان بازتاب نیابند، لیزر کار نخواهد کرد.
همهﻯ فرآیندهای نوری از جمله ایجاد بلورهای میلهﻯ لیزر، ساخت آینهﻫا و صیقل دادن دو انتهای میلهﻯ لیزر باید در شرایط کاملا عاری از آلودگی انجام شود. در این موارد از اتاقﻫای خاصی به نام اتاق تمیز استفاده میشود که هیچ گرد و خاک و رطوبت ندارد به ویژه هنگام ساخت بلورهای لیزر پرهیز کردن از آلودگی مهم است، زیرا مقدار بسیار کمی از ناخالصی میتواند کارکرد لیزر را متوقف کند.
برای کاربردهای مختلف از لیزر ناچاریم که خروجی آن را کنترل کنیم. مثلا˝ متمرکز کردن پرتو روی فلزها، انحراف دادن باریکه، ساختن تپ لیزری .
تغییر به دو طریق انجام میشود:
لازم به ذکر است که خروجی لیزر به دو عامل محیط فعال و کاواک وابسته است. برای مثال برای جهت داشتن یک لیزر از نوع گازی باید فشار گاز را افزایش دهیم.
لیزرها را برحسب محیط فعالشان نامگذاری میکنند. مثلا˝ در لیزر رودامین که مایع رنگینهﻯ فلوئورسانسی است به عنوان مادﻩﻯ فعال استفاده میشود یا در لیزر نیمه ﺮسانا یا دیودی از بلورها که بخش کوچکی از وسایل الکترونی را تشکیل میﺩهند، به عنوان مادﻩﻯ فعال استفاده میکنند.

ویژگیﻫای نور لیزر
1- نور لیزرها طول موج یکسانی دارد. به همین دلیل به آن نور خالص میگویند. امواج نوری لیزر هم زمان با هم گام برمیﺩارند و همﻔاز هستند و ﻘله هر موج با ﻘلهﻯ موج دیگر یکی است. از این جهت، به نور لیزر همدوس میگویند.
2-به علت یکسان بودن طول موج یا بسامد، نور لیزر هنگام عبور از منشور تجزیه نمیشود و به صورت باریکهﻯ کوچکی خارج میشوند. (به همان صورت که داخل شده است)
3- جهتمندی از خصوصیات دیگر نور لیزر است. نور لیزر چنانچه در محیط جذب نشود میتواند فواصل زیادی را طی کند بدون آنکه در واگرایی آن تغییر زیادی ایجاد شود.
4- درخشانی یا روشنایی نور لیزر میلیونﻫا بار بزرگتر از چشمهﻫای دیگر مثل خورشید است.علت این امر آن است که نور لیزر همدوس (تکفام) است و در یک جهت حرکت میکند.
5- چون انرژی ورودی را در لیزر میتوان کنترل نمود، انرژی خروجی نیز به دنبال آن تغییر می یابد بنابراین اگر برانگیختگی لیزر با پالسﻫای کوچک انجام شود، لیزر با پالسﻫای کوچک تولید خواهد شد.
6- موجﻫا دارای رنگ یکسانی هستند و به اصطلاح تکﺮنگ میﺒاشند.

سوئیچ Q:
استفاده از تکنیک سوئیچ Q ایجاد تپﻫای لیزر با مدت کم (10 تا 30ns) و در نتیجه قله توان بسیار میﺳازد. اصول تکنیک به قرار زیر است. فرض شود که یک بستاور در داخل کاواک لیزری قرار داده شده باشد، اگر بستاور در بسته شود عمل لیزر صورت نخواهد گرفت (تلف کاواک بسیار زیاد است). ولی اکنون اگر به طور ناگهانی بستاور باز شود بهره لیزر بسیار زیادتر از تلفات شده و انرژی ذخیره شده به صورت تپی نورانی و سریع رها خواهد شد، چون تکنیک متضمن انتقال سازه Q کاواک از مقدار خیلی پایین به مقدار خیلی بالاست لذا به نام سوئیچ Q معروف است. اگر بستاور در مدت زمان کوتاهی (در مقایسه با زمان ایجاد پالس) باز شود سوئیچ Q را سریع میگویند و خروجی لیزر به صورت تک تپ خواهد بود ولی چنانچه سوئیچ Q آهسته باشد تپﻫای متعددی را در خروجی لیزر میتوان انتظار داشت.

انواع لیزرها
نوع لیزر از روی حفره لیزر (Laser cavity) مشخص میشود و نشان دهنده توزیع توان لیزر در منطقه میﺒاشد.
1- لیزرهای جامد: بلورهای جامدی که در فرآیند لیزری مورد استفاده قرار میگیرند باید شرایط زیر را داشته باشند:
• شفاف باشند تا اولا˝ نور بتواند برای برانگیزش محیط فعال وارد آن شود، ثانیا˝خود باریکهﻯ لیزر بتواند از آن عبور کند.
• اتمﻫای محیط فعال باید بتوانند طول موجﻫای مورد نظر را به وجود بیاورند.
• باید دارای مقداری ناخالصی باشند که در بلور خالص آن وجود ندارد. بلور خالص مادﻩﻯ میزبان و فرآیند افزودن ناخالصی آلاشی نام دارد. مثلا˝ در لیزر یاقوت مادﻩﻯ میزبان اکسید آلومینیوم و مادﻩﻯ آلاینده یا ناخالصی اسید کروم است.
اولین لیزر جامد به وسیلهﻯ دکتر مایمن کشف شد که محیط فعال آن میلهﺍی از بلور یاقوت مصنوعی است.
یک نوع لیزر جامدی که امروز کاربرد تجاری زیادی دارد، لیزر استریم آلومینیوم گارنت یا لیزر یاگ با ناخالصی نئودیم است.
از طرفی لیزرهای جامد بازدﻩﻯ زیادی ندارند و مانند لیزرهای گازی نمیتوانند باریکهﻯ نوری پیوﺴتهﺍی ایجاد کنند ولی در عوض میتوانند تپﻫای فوقﺍلعاده قدرتمندی از نور لیزر ایجاد کنند.
لیزرهای حالت جامد در کاربردهای پرتوان مانند جوشکاری و برشکاری و همچنین دستگاهﻫای دیواری فروسرخ و پژوهشﻫای علمی متداولﺍند.

طول موج لیزر عنصر فعال
نانومتر 1610 اربیم
نانومتر 610 اروپیم
نانومتر 2050 هولیم
نانومتر 1060 نئودیم
نانومتر 710 ساماریم
نانومتر 1120 تولیم
نانومتر 1020 ایتریم

2- لیزرهای گازی: یکی از رایجترین لیزرهای گازی، لیزر هلیم- نئون است. میزان گاز هلیم ده برابر گاز نئون است و باریکهﻯ لیزری توسط اتمﻫای نئون ایجاد میشود. این لیزر تپﻫای قدرتمندی ایجاد نمیکند ولی میتواند باریکهﻯ لیزری پیوسته تولید نماید. باریکهﻯ پیوسته همدوس کامل است و با دقت بالایی می توان آن را کنترل کرد. در ضمن اندازﻩﻯ این لیزر کوچک و ارزانتر است به همین دلیل در مخابرات، مدارس، آزمایشگاهﻫا، صنایع ساختمانی و نمایشﻫای هنری به کار میﺮود.
در لیزرهای گازی از دمش الکتریکی برای ایجاد عمل پمپاژ استفاده میکنند که نتیجهﻯ آن به وجود آمدن پلاسما است. برای ایجاد پلاسما عملی کاملا شبیه ایجاد پرتو کاتدی در لولهﻯ پرتوی کاتدی انجام میشود. وقتی جریان الکتریکی با ولتاژ بالا اعمال میشود، الکترونﻫای آزاد و یونﻫا ایجاد میشوند که مکانیسم تحریکی آن به شرح زیر است که X و X* به ترتیب مربوط به اتم در حالت پایه و در حالت برانگیخته است. E + X = X* = ∆E
لیزرهای گازی اصولا مخلوطی از چند گاز است که شرح کار آن به صورت زیر میﺒاشد:
فرض میکنیم دو گاز A و B داریم. الکترونﻫای A انرژی دریافت کرده و به تراز بالاتر رفته اند. انرژی الکترونﻫای اتم A به اتم B (در حالی که در حالت تحریکی نیمه پایدار باشد) انتقال یافته و عمل لیزری انجام میشود که مکانیسم آن به شرح زیر است:A*+ B = A + B* + ∆E از گفتهﻫای بالا میتوان نتیجه گرفت که الکترونﻫا در تخلیهﻯ الکتریکی نقش اساسی دارند که انرژی خود را طی 3 فرآیند زیر از دست میﺩهند:
الف) برخورد غیر الاستیک با اتمﻫا که موجب تحریک اتمﻫا و یونیزه شدن آنﻫا میشود.
ب) برخورد الاستیک با اتم
پ) برخورد الکترون با الکترون

3- لیزرهای مایع: لیزرهایی که از مایعات به عنوان محیط فعال استفاده میکنند این مزیت را دارند که از گازها متراکمترند و مایعات را میتوان به گردش انداخت و خنک کرد. در ضمن به علت استفاده از رنگینهها که در مایع حلالی مثل الکل یا اتیلن گلوکول (ضد یخ) حل میشوند میتوان آن را تنظیم کرد. در این نوع لیزرها چشمهﻯ انرژی معمولا˝ لامپ درخشی یا یک لیزر دیگر است.
لیزر رودامین 6G نمونهﺍی از لیزرهای رنگینهﻯ مایع است که وقتی نور برآن میتابد فلوئورسانس میشود. از لیزر یونی آرگون یا کریپتون میتوان به عنوان چشمهﻯ انرژی استفاده کرد.
از جمله استفادهﻫایی که از این لیزرهای رنگینهﺍی می شود عبارتند از:
• به علت گسیل تپﻫایی از نور لیزر خیلی کوتاه میتوان از آن برای بررسی واکنشﻫای شیمیایی در طبیعت بهره برد. درست مثل اینکه حرکت موکولﻫا بر فیلم نمایش داده شود.
• استفاده از لیزرهای رنگینهﺍی در طیفنمایی و بررسی فرآیندهای فیزیکی و ترازهای انرژی داخل اتمﻫا و مولکولﻫا.

4- لیزرهای نیم رسانا: با نیم رسانا میتوان لیزرهایی به کوچکی دانهﻫای نمک ساخت. در این نوع لیزر که لیزر دیود هم خوانده میشود، از الکتریسیته به عنوان چشمهﻯ انرژی استفاده میشود. در لیزر نیم رسانا دو نوع ماده نیم رسانا با خواصی کنار هم قرار میگیرند تا یک پیوندگاه تشکیل شود. یک ماده با اتمﻫای باردار منفی آلاییده میشود که نوع nنام دارد و ماده دﻴگر با اتمﻫای باردار مثبت آلاییده میشود که نوع p نام دارد.
لیرزهای نیم رسانا را بر حسب خروجی آنﻫا به دو دستهﻯ لیزرهای تپی و لیزرهای پیوسته کار تقسیم میکنند و غالبا˝ لیزرهای توان بالا از نوع تپی (پالسی) هستند.
5- لیزرهای رزینهﺍی: مواد آلی دارای خاصیت گسیل تحریکی هستند از این رو در بعضی لیزرها میتوان از آنﻫا به عنوان محیط فعال استفاده کرد. در لیزرهای رزینهﺍی از مواد آلی رنگین به عنوان مادهﻯ فعال استفاده میشود. مواد آلی رنگین موادی هستند که دارای جذب در موجﻫای نزدیک فرابنفش، مرئی و فروسرخ باشند. از این تعریف میتوان به یک خصوصیت ممتاز لیزرهای رزینهﺍی نسبت به دیگر لیزرها پی برد. از این لیزر میتوان در مطالعات شیمیایی جداسازی ایزوتوپﻫا، اسپروسکوپی، تعیین آلودگی هوا و استفاده از امور بیولوژیکی و پزشکی بهره برد.

6- لیزر رنگینهﺍی: منبع انرژی لیزر رنگینهﺍی میتواند لامپ درخش یا یک لیزر دیگر باشد. در حالت اول از یک لامپ درخش خطی در درون یک محفظهﻯ بیضی که رنگینهﻯ لیزر در آن جریان میﻴابد استفاده میشود. لامپﻫای درخش پالسیﺍند. به گونهﺍی که میتوانند نور کافی برای تحریک مولکولﻫای رنگینه را بیرون دهند. از طرفی از لیزر دیگری به نام لیزر دمش نیز میتوان برای تحریک رنگینه استفاده کرد. این لیزر معمولا لیزر نیتروژنی پالسی یا لیزر یون آرگون پیوسته است. هنگامی که از لیزر یون آرگون پیوسته استفاده میشود، محلول رنگینه به سرعت از یک شیار جریان میﻴابد تا ورقهﻯ نازکی از رنگینه به ضخامت کمتر از 02/0 سانتی متر به دست آید. باریکهﻯ لیزر دمش در نقطهﺍی به اندازهﻯ 003/0 سانتی متر در نوارهﻯ رنگینه متمرکز میشود و بعضی از آینهﻫای لیزر انحنا میﻴابند تا باریکهﻯ لیزر رنگینهﺍی را با همان اندازه متمرکز کنند. این نوع لیزر میتواند پالسﻫای بسیار کوتاهی ایجاد کند که دانشمندان از آنﻫﺍ برای بررسی پدیدهﻫای بسیار سریع در طبیعت استفاده میکنند. لیزرهای رنگینهﺍی به اندازهﻯ لیزرهای حالت جامد یا لیزرهای گازی از نظر انرژی موثر نیستند، به گونهﺍی که نمیتوانند توانﻫای خروجی میانگین به آن زیادی ایجاد کنند. با وجود این تنظیم پذیریشان آنﻫا را برای بسیاری از کاربردﻫای لیزر ضروری ساخته است.

7- لیزرﻫای اکسایمر: لیزرهای اکسایمر یکی از انواع لیزرهای گازی است که به عنوان پرتوانترین چشمهﻫای نور همدوس (لیزری) در ناحیهﻯ ماورابنفش محسوب میشود. مخلوط گاز آن شامل یک یا چند نوع گاز نادر و یک هالوژن دهنده که متداولترین آنﻫا HCl و NF3 و F2 میﺒاشند. دمش این لیزرها با استفاده از تخلیهﻯ الکتریکی پالسی یا بارگیری الکترونی پالسی و یا فرکانس رادیویی امکان پذیر است. این لیزرها قابلیت عملکرد با آهنگ تکرار پالس بالا را دارا هستند. آنﻫﺍ قابلیت کانونی شدن در نقاط بسیار کوچک و نیز تولید پالسیﻫای بسیار کوتاه با قله توان بالا و بازدهی نسبتاٴ خوب این لیزرها را کاربردپذیر ساخته است.

8- اصول لیزر الکترون آزاد با همه لیزرهایی که تاکنون ملاحظه کردیم کاملا متفاوت است. منبع انرژی اصلی پرتوهای الکترونی نسبی است. (یعنی الکترونﻫایی که با سرعت خیلی نزدیک به سرعت نور حرکت میکنند.)

9- لیزر بخار مس از مدتﻫا قبل شناخته شده است لیکن اهمیت اخیر آن به دلیل پیشرفتﻫایی است که در توان خروجی و در زمان عمر آن حاصل شده است. مادهﻯ فعال آن بخار مس است و برای به دست آوردن غلظت کافی مس در لولهﻯ تخلیه لازم است در دمای خیلی بالا نگه داشته شود.

10- لیزرهای اکسید کربن از مهمترین لیزرها در نوع خود میﺒاشند و از نظر کاربردهای منفی میتوان آن را در زمرهﻯ مهمترین لیزرها قرار داد. این لیزر با کارایی بالا (تا 30%) و توان بسیار زیاد و توان خروجی پیوسته حدود چندین کیلووات ساخته شده است. کاربردهایی از قبیل جوشکاری و برش استیل، الگوبرداری، نظامی و جوش هستهﺍی برای لیزر ممکن است.

11- لیزرهای بسته بدین معنی است که در لیزری مانند هلیم نئون گازهای تحت تخلیه الکتریکی کاملا در لولهﻯ تخلیه قرار داده شدهﺍند. مشکلی که برای این لیزرها مشخصاً دی اکسید کربن وجود دارد این است که در جریان تخلیهﻯ الکتریکی مولکولﻫای CO2 به CO تبدیل میشود و این واکنش هم خیلی سریع رخ میﺩهد.

لیزر طول موج کار nm میانگین توان خروجی w
آرگون فلورید nm193 پالسی W 25
کریپتون فلورید nm248 پالسی W 50
گزنون کلرید nm 308 پالسی W 25
نیتروژن nm 337 پالسی W 5
گزنون فلورید nm 351 پالسی W 15
یون آرگون nm 488 پیوسته W5
بخار مس nm 511 پالسی W 30
یون آرگون nm 514 پیوسته W 5
بخار مس nm 578 پالسی W 30
بخار طلا nm 628 پالسی W 10
هلیوم نئون nm8/632 پیوسته W 001/0
یون کریپتون nm 647 پیوسته W 5

فصل دوم:
کاربردهای لیزر
کاربرد لیزر در صنعت
از جمله کاربردهای مهم لیزر به کارگیری آن در صنعت است که علت اصلی پیشرفتﻫای بشر در بسیاری از زمینهﻫاست.
پرتو لیزر با توجه به ویژگیﻫای منحصر خود که شامل تکﺮنگی، همدرسی، شدت بالا و واگرایی کم است، نشان داد که با به کارگیری آن میتوان نه تنها به گسترش حوزه صنعت بلکه تحول کیفی محصولات آن امید فراوانی پیدا نمود. به دنبال ساخت اولین لیزر گاز کربنیک در سال 1964 این امکان فراهم شد که بتوان با حداقل امکانات لیزرهای پرقدرتی در ناحیه حرارتی مادون قرمز، همان منطقهﺍی که مورد نیاز صنعت است تهیه و به بازار عرضه نمود. اینک وسیلهﺍی پا به عرصه وجود گذاشته بود که امکان فراهم نمودن یک منبع حرارتی قابل کنترل و در عین حال بسیار باریک به راحتی در دسترس کاربران قرار میگرفت. با یک نگاه گذرا اما عمیق به نقش لیزر در صنعت میتوان به این نکته واقف شد که لیزر تحولی بی سابقه در این عرصه ایجاد کرده است که دامنه رشد آن هر روز گسترش می یابد. امروز اگر شاهد محصولاتی باشیم که به جهت کیفی و مرغوبیت در کمترین زمان به بازار عرضه میشود، متوجه نقش و اهمیت لیزر در صنعت خواهیم بود.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   70 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله کربوهیدرات‌ها

اختصاصی از فی لوو دانلود مقاله کربوهیدرات‌ها دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

حدود 60 الی 70 درصد رژیم غذایی ورزشکاران بایستی از طریق مصرف کربوهیدراتها تأمین شود. ورزشکارانی که فعالیتهای فوق استقامت انجام میدهند ممکن است حتی گاهی به بیش از 70 درصد کربوهیدرات برای مدت زمان کوتاه احتیاج پیدا کنند. (به ویژه در پی تمرینهای طاقتفرسا).
این مسئله مورد توافق عام است که در حین استراحت نیازهای متابولیک بدن، با مصرف ترکیبی از سه ماده غذایی اصلی، یعنی کربوهیدرات، چربی و پروتئین که به ترتیب 42، 41 و 17 درصد نیاز بدن به انرژی را تأمین میکنند، برآورده میشود. لیکن در هنگام ورزش، این نسبتها بطرز چشمگیری براساس تأثیر شدت (جدیّت) و وسعت (حجم) ورزش تغییر میکند. زمانی که شدت ورزش بیش از 65 درصد 2max VO (پتانسیل میزان حمل اکسیژن) و کوتاهمدت باشد (کمتر از 1 ساعت) کربوهیدراتها منبع اصلی انرژی تلقی میشوند. هنگام مسابقات ورزشی طولانی با شدت مشابه چربیها منبع اصلی برای تولید انرژی هستند. در شرایط معمولی پروتئین، منبع مهمی برای انرژی قلمداد نمیشود، گرچه تحقیقات اخیر حاکی از آن است که در سطوح ورزشی بسیار سنگین، اساساً به دلیل عدم وجود اکسیژن کافی برای متابولیسم چربی، پروتئینهاسهم بسزایی در توشة انرژی دارند.
از آنجایی که بدن قادر به ذخیرة کربوهیدرات به شکل گلیکوژن است (تا حدود kcal 2500) بدون تردید، کربوهیدرات به عنوان منبع اولیه انرژی بدن تلقی میشود. از آن جایی که گلیکوژن سوخت اصلی ورزش بوده و حتی برای تولید انرژی از پروتئین هم مورد استفاده قرار میگیرد، کربوهیدراتها دارای سهم بسزایی در استفاده از پروتئین برای تولید انرژی دارند. علاوه بر این کربوهیدراتها در مصرف اسیدهای چرب، نقش پیش قراول را بازی میکنند.
همگان بر این نکته تأکید دارند که کربوهیدراتها، بجز اینکه منبع اصلی انرژی هستند وظیفة مفید دیگری در بدن برعهده ندارند. از بسیاری جهات این مسئله صحیح است چون آنها با هیچ ویتامینی باند نمیشوند وخود را وارد محیطهای هورمونی نمیکنند. در عین حال امکان تداوم یک زندگی سالم بدون آنها وجود ندارد زیرا عملکرد سیستم عصبی، تنها بر پایه انرژی حاصل از کربوهیدراتهاست. به علاوه برای ورزش هم ضروری هستند، از اینرو باید بسیار بیشتر از 50 درصد رژیم غذایی ورزشکاران را تأمین کنند.
همانطور که قبلاً ذکر شد، کربوهیدراتها به دو شکل وجود دارند. نشاسته و قند اکنون ثابت شده است که فرد ورزشکار بیشتر کربوهیدراتهای ضروری را به شکل نشاستههای کمپلکس نیاز دارد. تحقیقی که در روسیه در سال 1961 توسط " Yokovlev " انجام شد حاکی است که افراد درگیر در ورزشهای سطح بالا (سنگین) باید حداقل 64 درصد دریافت کربوهیدراتشان به شکل نشاسته و تنها 36 درصد به شکل قند باشد. تحقیق دیگر که این اواخر صورت گرفت، میزان نیاز به نشاستههای کمپلکس را 80 درصد بیان میکند. همچنین شواهدی هم وجود دارد. مبنی بر اینکه قندها اثرات تحریکی بر سیستمهای گوارش، اندوکرین و عصبی دارند. البته اثر جانبی آن بر سیستم اندوکرین کاملاً مشخص شده است به ویژه تأثیری که مصرف حجم زیادی از قند بر هورمونهای وابسته به قند دارد. این مسئله زمانی روشن شد که ورزشکاران از نوشیدنیها و قرصهای قند با اعتقاد به اینکه باید قند خون خود را افرایش دهند، استفاده میکردند ولی غافل از اینکه عکس این قضیه اتفاق میافتد (به دلیل پاسخ همئوستاتیک انسولین).
شماری ازمحققان به این نکته دست یافته‌اندکه با افزایش دریافت کربوهیدراتها، سطح گلیکوژن عضلات بیشتر میشود. از جمله شارمن و همکارانش در سال 1984 متوجه شدند که اگرچه دو برابر کردن دریافت کربوهیدرات تأثیر چندانی بر سطح گلیکوژن عضلانی قبل از ورزش نداشت، اما تأثیر آن بر سطح گلیکوژن 24 ساعت پس از ورزش چشمگیر و در حدود 40 درصد بود. این موضوع نشان میدهد که کربوهیدراتها برای بازسازی ذخایر انرژی به دنبال ورزش مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین کاملاً ثابت شده است که ذخایر گلیکوژن عضلانی با مصرف کربوهیدرات، بلافاصله پس از ورزش و البته حداکثر تا 45 دقیقه پس از تخلیة ذخایر انرژی به خوبی بازسازی میشود. اگرچه ممکناست برای بازگشت ذخایر به سطح نرمال به بیش از 48 ساعت زمان نیاز باشد.
در اینجا مسئلهای برای بیشتر ورزشکاران و البته قهرمانان ورزشی وجود دارد که فعالیت بسیار شدید اثر مهارکنندهای بر اشتها دارد. و از این رو اکثر ورزشکاران احتمالاً تا چندین ساعت پس از ورزش و مسلماً در 45 دقیقه پیشنهادی، میلی به مصرف موادغذایی ضروری ندارند. همچنین اکثر ورزشکاران حرفهای قبل از به اتمام رسیدن ضربالاجل تعیین شده برای جایگزینی ذخایر یعنی 48 ساعت، مجدداً فعالیت بدنی را از سر میگیرند. درواقع بسیاری از ورزشکاران دستکم 2 بار در این برهة زمانی ورزش کردهاند ـ این بدان معناست
که جلسات متوالی تمرین با ذخایر پائین گلیکوژن شروع میشود و چون این اتفاق ممکن است بارها اتفاق بیافتد احتمال خستگی کامل وجود دارد. در این شرایط فرد ورزشکار دو راهحل پیش رو دارد:
راهحل نخست، تلاش برای بازسازی ذخایر در اسرع وقت است. تنها اندکی از غذاها بلافاصله پس از ورزش سنگین به مذاق انسان خوش میآید، اما سیب و انگور که حاوی موادغذایی مناسب برای شروع چرخة بازسازی ذخایر هستند پذیرفتنیتر از سایر غذاها میباشند. از یک نقطهنظر کاملاً عملی من متوجه شدهام که سیب قابلیت حمل راحتتری در ساک ورزشی دارد و از نظر قیمت هم مقرون به صرفه است. در اینجا ضربالمثل قدیمی که میگوید "یک روز با یک سیب" ممکن است در عرصة ورزش معنای تازهای داشته باشد. مسلماً برخلاف نوشیدنیهای قندی نگرانی کمتری در زمینة فعال شدن پاسخ انسولین وجود دارد. در پی تحقیق "آندرو بوش " عضو دانشکده پزشکی دانشگاه کیپ تان ، شمار زیادی از افرادی که درگیر فعالیتهای بدنی سنگین بودند به مصرف نوشیدنیهای پلیمر کربوهیدرات گرایش پیدا کردهاند.
تحقیقات نشان میدهد که این نوشیدنیهای خاص که در حال حاضر در بازار وجود دارند به طور قابل توجهی از نوشیدنیهای حاوی گلوکز و سوکروز بهترند. این نوشیدنیها تحت عنوان عصاره F.R.N در بازار وجود دارد و با طعمهای مختلف عرضه شدهاند.
راه دومی که برای ورزشکاران در اطمینان حاصل کردن از اینکه سطوح گلیکوژن عضله و ذخایر گلیکوژن کبد بازسازی شده اِعمال دورههایی از استراحت مابین جلسات تمرین طاقتفرسا میباشد. به انجام یک سیکل تمرینی 4 روزه به قرار زیر مطلوب به نظر میرسد:
1 روز فعالیت سخت 2 روز فعالیت بسیار سخت و یک روز استراحت کامل.
به لحاظ اینکه غذاهای معمول ما سرشار از کربوهیدراتها میباشند به راحتی از رژیم غذایی دریافت میشوند. برای مثال نان و غلات بین 50 تا 70 درصد و سیبزمینی 15 درصد کربوهیدرات دارند. جدولی که در ضمیمة 1 آمده به عنوان راهنمایی برای سایر غذاهای غنی از این مادة غذایی است. به جز غذاهایی که تحت تأثیر خشکسالی قرار گرفتهاند، هیچ رژیم غذایی وجود ندارد که دارای کمبود کربوهیدرات باشد.
تاکنون راجع به بارگیری کربوهیدرات (loading) که اولین بار توسط سالتین در دهة 1960 مطرح شد، بحث نشده است. فرضیهای که از بارگیری کربوهیدرات حمایت میکند سر و صدای زیادی به راه انداخته است اما در عمل همیشه کارآیی ندارد. این مبحث را در بخش پایانی کتاب به طور مفصلتری مورد بحث قرار خواهیم داد.
خلاصه اینکه، برای خواننده باید واضح باشد که کربوهیدراتها اثر بسیار مشخصی بر بسیاری از وجوه مبحث تغذیه در ورزش دارند و آنها را باید به عنوان پایه و اساس ساختار انرژی در نظر گرفت.
چربیها
اگرچهبیشتر متونتغذیه تنهابرعوارض ناشیاز رژیمهای پرچربی متمرکز شده اما باید تأکید کرد که چربیها برای حیات ضروریاند و بهعنوان ذخیرة بالقوه وسیع از انرژی محسوب میشوند که بیشتر ورزشکاران فعال نیاز به استفاده از آن دارند.
انتقادها به رژیمهای پرچربی، همگی متوجه چاقی و نتایج افزایش بار بدن به دنبال وزن زیاد است. به علاوه ارتباطی بین کلسترول و چربی از یک طرف و بیماری قلبی از طرف دیگر وجود دارد. اما مسلم است که چربیها به تنهایی منجربه بیماریهای قلبی نخواهند شد،بلکه فقط یکیازچندین فاکتور مؤثرتلقی میشوند.
بسیاری از زنان ورزشکار سعی میکنند تا با رژیم تقریباً عاری از چربی تمرین کنند که نتیجة آن اغلب بیاشتهایی و عوارض جانبی ناشی از این بیماری است. بدیهی است از چنین رژیمی باید پرهیز کرد.
چربیها در سلولهای بافت سفید چربی و عضلات اسکلتی ذخیره میشوند. ذخیرة چربی یک مرد متوسط معادل 15 درصد وزن بدن اوست. این در حالی است که زن متوسط ذخیرهای در حدود 20 درصد دارد. مسلم است که درصد چربی افراد درگیر تمرینهای سنگین کاملاً زیر متوسط این ارقام قرار دارند. بسیاری از دوندگان نیمه استقامت و استقامت غالباً سطح چربی بدن خود را تا مرز 5 درصد برای مردان و 10 درصد برای زنان تقلیل میدهند.
ذکر این نکته در اینجا بسیار حائز اهمیت است که اختلاف بین دو جنس بسیار قابل توجه است، یعنی وقتی محتوی چربی بدن یک زن به حدود کمتر از 12 درصد میرسد این مسئله باعث آمنوره یا قطع قاعدگی میشود.
بیشتر چربی ذخیره، به عنوان سوخت برای فراهم ساختن انرژی هنگام ورزش عمل میکند. هر چه میزان چربی مصرفی بیشتر باشد وابستگی و اتکاء بدن به گلیکوژن کمتر میشود. گلیکوژن بایستی در یک محلول آبی (Water-based) ذخیره شود، حال آنکه چربیها "آنهیدرو " یا غیرآبی هستند از این رو نسبت وزن انرژی را افزایش میدهند. حقیقت مهم دیگر آن ست که در طی اکسیداسیون، 1 گرم چربی kcal 3/9 انرژی تولید میکند، اما 1 گرم کربوهیدرات kcal 4 انرژی تولید میکند. همچنین هنگام تمرین ورزشهای استقامتی یکی از حلقههای فیدبک طبیعی، بدن را وادار به اکسیده کردن چربی به منظور سوخترسانی به عضلات فعال میکند. نتیجه آن خواهد بود که قهرمان ورزشهای استقامت میتواند قبل از تخلیة ذخایر گلیکوژن به سراغ ذخایر چربی برود.
انرژی بالقوه چربیها به شکل اسیدهای چرب در عضلات اسکلتی به جریان میافتد. این اسیدهای چرب برای انرژی به کار نمیروند، بلکه میتوانند برای بالا بردن ذخایر گلیکوژن در کبد مورد استفاده قرار گیرند و یا مجدداً به چربی تبدیل و در بافت چربی ذخیره شوند.
متابولیسم چربی یک فرایند هوازی بوده و قادر به تولید یک ذخیرة بالقوه از انرژی، بیش از ذخیرة فراهم شده از متابولیسم هوازی گلیکوژن، است.
عضلات اسکلتی از سه نوع فیبر عضلانی به نام فیبر گلیکولیتیک سریع، متوسط و کند ساخته شدهاند. فیبرهای مختلف با سرعتهای متفاوت از گلیکوژن استفاده میکنند. در حین کار آهسته و مداوم فیبرهای کند فراهمکننده بیشتر انرژی (input) بوده و این فیبرها در این سطح از فعالیت جسمانی، اول از همه خسته خواهند شد. ضمناً همین گروه از فیبرهای عضلانی هستند که ظرفیت بیشتری برای مصرف چربیها به عنوان منبع انرژی دارند.
تحقیقات نشان داده که در هنگام ورزش با شدت هفتاد تا هفتاد و پنج درصد 2Max VO ، کربوهیدراتها، منبع اصلی انرژی در طول ساعت اولاند و در طول ساعتهای بعدی فعالیت منبع اصلی تأمین انرژی در جهت تفوق چربیها است. در سطوح ورزشی بیش از 75 درصد 2Max VO هر سه فیبر بایستی به کار گرفته شود و انرژی از ذخایر ATP و فسفو کراتین فراهم میشود و از همین رو مدت ورزش به طور چشمگیری کاهش مییابد.
بحث فوق دلالت بر این دارد که چربیها سهم بسیار مهمی در ذخیرة انرژی ورزشکاران دارند و در بسیاری از موارد بیش از 20 درصد کل انرژی مورد نیاز را در دسترس قرار میدهند. بااین حال، چربیها از طرق متنوع دیگری در کارآیی یک ورزشکار نقش ایفا میکنند. آنها به ویتامینهای محلول در چربی A ، D ، E و K متصل میشوند. (جدول 6 در صفحه 51 را ببینید). چربیها همچنین در محیطهای آنزیمی ایفاگر نقش بوده و بخصوص گروه استروئیدی خود را در داخل زنجیرة چربیها جفت و جور میکنند.
به دنبال اعلام عدم صلاحیت قهرمان دوی صدمتر المپیک 1988 یعنی آقای بن جانسون به خاطر دریافت استروئیدهای آنابولیک امروزه توجه بیشتری به سوءاستفاده از دارو در ورزش شده است. در فصل 6 در بحث مواد نیروزا (ergogenic aids) به این مسئله بیشتر پرداخته شده است. در اینجا کافی است بگوییم که بسیاری از وجوه همئوستاز و بویژه وجوه مربوط به ورزش با استروئیدها که به نوبة خود وابسته به چربی موجود در رژیم غذایی ما هستند کنترل میشود. همچنین در زنجیرة چربی، فسفولیپیدی معروف به "لسیتین" وجود دارد که بسیاری از مردم از آن به عنوان یک مکمل استفاده میکنند. اساس استفاده از این مکمل مبنی بر این حقیقت است که لسیتین، بافت عصبی را فراگرفته و از این رو به عنوان یک عایق عمل میکند. از آنجایی که ایمپالسهای عصبی ـ عضلانی ماهیت الکترو شیمیایی دارند، یک فیبر کاملاً عایق شده میتواند پیام عصبی را به طور مؤثرتری منتقل کند...
نتیجه اینکه چربیها، برای تداوم سلامتی ضروری هستند. آنها یک ذخیرة بالقوه وسیع انرژی، در ورزشکاران محسوب میشوند، به ویتامینها متصل میشوند و از طریق عمل هورمونها، همئوستاز را فعال میکنند. ولی نباید بیش از حد مصرف شوند، به ویژه در افرادی که زندگی بدون تحرکی دارند، این مسئله حائزاهمیت است؛ زیرا مصرف بیش از حد چربی در ارتباط بسیار نزدیک با وقوع بیماری عروق کرونر قلب است. به عقیدة من این مسئله در مورد ورزشکاران بسیار فعال که روزانه بیش از kcal 3000 انرژی مصرف میکنند، صادق نیست.
پروتئین
در سالهای اخیر، موضوع پروتئین تقریباً همچون ویتامینها موردتوجه ورزشکاران واقع شده است. آنهایی که فکر میکنند بدن فعال نیاز به پروتئین بیشتر دارد به سادگی از کنار این مادة غذایی نخواهند گذشت. البته در حال حاضر اصطلاح رایج در علم تغذیه، "آمینواسیدهای آزاد " است. تحقیقی که در همین اواخر صورت گرفت (اگرچه در اصل هدف آن درمان بیماری بود) ثابت کرد که برخی از اسیدهای آمینه (جدول 8) میتوانند اثر بسیار سودمندی بر ساختار فیزیولوژیک ورزشکار داشته باشند. فروش یا (سودجویی تجاری) برای هریک
جدول 8؛ آمینواسیدها و وظیفه احتمالی آنها. این لیست به هیچوجه جامع نیست و تنها شامل آن دسته از آمینواسیدهایی است که اثر شناختهشدهای در ورزشکاران دارند. مطالعة دقیق وظایف آرژینین و اُرنیتین علت شناختهتر بودن این دو اسید آمینه به خصوص در بین ورزشکاران را روشن خواهد ساخت. آمینواسیدهای ضروری برای حیات با ستاره مشخص شدهاند، البته ایزولوسین هم جزو آمینواسیدهای ضروری است که در اینجا ذکر نشده است.
آمینواسید وظیفـه احتمـالـی
* لیزین به حمل اسیدهای چرب به داخل میتوکندری کمک میکند و همراه ویتامین C به عنوان یک"ضد ویروس" عمل میکند.
* متیونین به عنوان یک ضد سم، به فعالیت برخی از آنزیمها کمک میکند.
* فنیل آلانین در تولید و تبدیل سایر آمینواسیدها کمک میکند.
* تریپتوفان برای عملکرد صحیح سیستم عصبی ضروری است. بخشی از متابولیسم را کنترل میکند.
* ترئونین از طریق سیستم عصبی بر تمرکز و شخصیت فرد، تأثیر میگذارد.
* والین عضلات اسکلتی را تقویت میکند.
* هیستیدین به رشد عضلات اسکلتی کمک میکند، به ارتقاء سلامت سیستم عصبی هم کمک میکند.
* آرژینین اثر مشخصی بر سطح تستوسترون دارد. به تولید انرژی از راه گلیکولیز کمک میکند، باتأثیر بر فعالیت هورمونی باعث تقویت رشد میشود.
* لوسین به عنوان یک ضد سم هنگام فعالیت در شرایط بیهوازی کمک میکند.
پرولین همراه ویتامین C در بازسازی نسوج کمک میکند.
تاورین در ترشح هورمونهای زنانه (استروژن و پروژسترون) نقش دارد.
کارنیتین به متابولیسم چربیها، برای تولید انرژی کمک میکند، با ویتامین C فعالیت میکند.
تیروزین باعث ارتقاء سلامت سیستم عصبی میشود.
گلوتامین و گلوتامیک اسید هر دو به عنوان ضدسم عمل میکنند.
گلیسین یک ضد سم است و به بالانس نیتروژن کمک میکند.
اُرنیتین باعث ارتقاء عملکرد کبد میشود و باعث تحریک فعالیت هورمون رشد میشود.

از اسیدهای آمینه، به احتمال زیاد در اثر اعمال محدودیتهای فزایندة قانونی است که مصرف داروهای نیروزا را قدغن کرده است و از طرف دیگر به خاطر به کارگیری روشهای آزمایشگاهی بسیار دقیقتری است که برای ردیابی آنها در بدن مورد استفاده قرار گرفته است. مواردی وجود دارد که در آن مصرف برخی از آمینواسیدها به دلیل تأثیر بر هورمونها (بویژه هورمونهای مؤثر در رشد؛ از گروه آنابولیک و آندروژنیک) ممکن است به عنوان روشی قانونی برای افزایش عملکرد فرد قلمداد شود.
اختلاف نظر همیشه وجود دارد، (به ویژه در عرصة فعالیت ورزشی) در مورد اینکه عملاً چقدر پروتئین موردنیاز بدن است. اکثر ملل دنیا، میزان g/kg/day 1 (1 گرم به ازاء هر کیلو وزن بدن در روز) را پذیرفتهاند. اما آنهایی که در عرصههای ورزشی به تحقیق میپردازند (که البته بسیاری از آنها انبوهی از این مواد را تولید میکنند) میزان g/kg/day] 2 [ را برای یک ورزشکار فعّال پیشنهاد میکنند. چنانچه کسی به پروتئین، تنها از نقطه نظر انرژی نگاه کند به طور حتم این یک توصیة سودمند است، زیرا یک فرد متوسط و ورزشکار به اندازة دو برابر یک فرد بدون تحرک نیاز به انرژی دارد.
اگر بدن در هنگام مصرف غذا، پروتئین کافی دریافت نکند فرایند بازسازی سلول اتفاق نمیافتد و برخی از بافتهای حیاتی از بین خواهند رفت. همچنین حقیقت ثابت شدهای وجود دارد، مبنی بر اینکه پروتئین تأثیر بسیار زیادی بر آنزیمهای ضروری، هورمونها و تولید سلول خونی دارد. بالعکس چنانچه مقادیر زیاد پروتئین مصرف شود، زیادی آن برای تولید انرژی استفاده خواهد شد که به نوبة خود به علت برداشت بخش نیتروژنی مولکول، مادهای سمی تولید میشود که به آن "اوره" گویند.
تحقیقی که در همین اواخر صورت گرفته بیانگر این حقیقت است که تغییرات پروتئین عضله در حین و به دنبال ورزش به سادگی قابل وصف نیست. و از این رو احتمال مُجاب ساختن مربیان برای تغییر تکنیکهای آموزشی را به منظور ایجاد یک پاسخ مناسبتر افزایش میدهد. قطعاً این عرصة بسیار پیچیدهای است که انجام تحقیقات بیشتری را مطالبه میکند.
ویتامینها
پیشتر آنچه تاکنون نوشته شده است، در ارتباط با فراهم ساختن انرژی از سه مادة غذایی اصلی بوده است. از آنجایی که این سه مادة غذایی در اکثر غذاهای معمول یافت میشوند احتمال کمبود چنین موادی در یک فرد ورزشکار تا آن حد که فرد قادر به تأمین نیازهای انرژی نباشد وجود ندارد.
همانطور که قبلاً بحث شد،تعییناینکه چه میزانانرژی موردنیازاست وهر کدام از سه نوع مادةغذایی به چه نسبتی در این میزان انرژی سهیماند، کار نسبتاً آسانی است.اما همین مسئله در مورد ویتامینها امکانپذیر نیست. علت آناست که عملکرد دقیق آنها هنوز کاملاً شناخته نشده است، تنها به میزان بسیار اندکی مورد نیازند و منبع اصلی آنها اغلب به آسانی قابل شناسایی نیست. با چنین سطحیاز عدم قطعیت و بیاطلاعی، مبحث ویتامینها با افسانهها، اسطورهها، تخیّلات ذهنی، و قصههای مادربزرگها از یک طرف و گاهی هم حقایق از طرف دیگر درآمیخته است و از این رو وضعیتی مناسب، برای بهرهکشی سودگرایانه مردم فراهم ساخته است.
ویتامینهای مختلف همراه با منابع شایع آنها در جدول 9 فهرست شدهاند همچنین بر اثرات کلی آنها بر بدن و اینکه چگونه به عنوان کاتالیزور عمل میکنند (این عمل باعث مؤثرتر شدن فرایندهای شیمیایی درگیر در متابولیسم موادغذایی) اشاره شده است.
در نتیجة تماسهای منظّم با بانوان و آقایان ورزشکار در سطح قهرمانی دو نکته در زمینة رژیم غذایی ورزشکاران برای من روشن شده است. نکتة اول این است که اکثر ورزشکاران از نظر غذاهای پرانرژی هیچگاه دچار کاستی نخواهند شد؛ گرچه برخی از دوندگان زن در ردة استقامت با کلاس بینالمللی از این قاعده مستثنی هستند. نکتة دوم این است که از آنجایی که اکثر ورزشکاران از یک گروه نسبتاً محدود از غذاها استفاده میکنند، احتمال اینکه دچار کمبود ویتامین شوند وجود داشته و به همین جهت امکان اینکه بتوانند به شکل ایدهآل فعالیت خود را انجام دهند وجود ندارد. برای اصلاح چنین وضعی ورزشکار بایستی انواع مناسبی از میوه و سبزیجات تازه را مصرف کند و هر زمان نیاز بود از مکملهای این رژیم استفاده نماید.
هر چند خود من یکی از طرفداران پر و پا قرص ویتامین درمانی هستم اما معتقدم نباید بیملاحظه از آن استفاده کرد؛ زیرا مکملها هرگز نباید جایگزین غذای طبیعی و مناسب شوند.
در حالی که شواهد مستندی برای نشان دادن عملکرد و منابع انواع ویتامینها وجود دارد اما مدارک و شواهد چندانی راجع به اینکه واقعاً چگونه، چه زمانی، و در چه کمیتهایی به ویتامینها نیاز است، موجود نیست.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  22  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله محافظت از پی

اختصاصی از فی لوو دانلود مقاله محافظت از پی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 در سال های اخیر ، محافظت از پی به شکل فزاینده ای ، تبدیل به یک تکنیک طراحی کاربردی در سازه ساختمان ها و پل ها در مناطقی که در معرض زلزله قرار دارند ، گشته است.انواع گوناگونی از سازه ها با استفاده از این شیوه ساخته شده اند و بسیاری دیگر نیز در فاز طراحی قرار داشته و یا در حال ساخت هستند.اغلب ساختمان های تکمیل شده و آنهایی که در حال ساخت هستند ، به شکلی از اسباب حفاظتی لاستیکی در سیستم های خود بهره می برند. تفکر نهفته در پی مفهوم محافظت از پی ، بسیار ساده است.دو دسته سیستم حفاظتی وجود دارند.سیستمی که در سال های اخیر به شکل گسترده ای مورد استفاده قرار گرفته است دارای این مشخصه است که در آن از اسباب الاستومری استفاده شده است ، الاستومری که از لاستیک طبیعی و یا نئوپرن ساخته شده است.در این شیوه ، ساختمان و یا سازه از مولفه های افقی زمین لرزه با استفاده از یک لایه واسط ، که دارای سختی افقی پایینی است و در بین سازه و پی قرار دارد ، جدا می گردد.این لایه برای سازه یک بسامد بنیادی ایجاد می کند که از بسامد پی پایین تر است و همچنین به مراتب از بسامد حاکم بر حرکت زمین نیز کمتر است.نخستین لرزه های ایستای اعمال شده به سازه جداسازی شده ، تنها باعث دگردیسی سیستم جداسازی می گردند و سازه ای که بر روی پی بنا گردیده است ، از هر حیث محکم و استوار خواهد ماند.لرزه های دارای قدرت بیشتر که باعث دگردیسی سازه می گردند ، بر زاویه های موجود در وضعیت قبل و در نتیجه بر حرکت زمین ، عمود هستند.این لرزه های قوی تر بر حرکت کلی ساختمان تاثیر گذار نیستند ، چرا که اگر انرژی بالایی در این بسامد های بالا در حرکت زمین وجود دارد ، این انرژی به سازه منتقل نمی گردد.سیستم محافظت از پی ، انرژی موجود در زمین لرزه را جذب نمی کند ؛ بلکه آن را با استفاده از مکانیک حرکتی سیستم ، منحرف می نماید.این نوع محافظت از پی ، تنها زمانی که سیستم خطی است موثر واقع می گردد ؛ با این وجود ، کاهش میزان لرزه به کاهش تشدیدهای احتمالی بوجود آمده در بسامد حفاظتی کمک خواهد کرد. شکل دوم سیستم های حفاظتی ، دارای این مشخصه هستند که در آن از سیستم لغزش بهره برده شده است.این امر با استفاده از محدود کردن انتقال لرزه هایی که در امتداد سیستم حفاظتی قرار دارند ، محقق می گردد.تعداد بسیاری سیستم لغزشی تا کنون پیشنهاد گردیده اند و برخی از آنها نیز مورد استفاده قرار گرفته اند.در چین ، حداقل سه بنا وجود دارند که در آنها از سیستم لغزشی ای استفاده می گردد که در آن ، از یک شن ویژه در داخل سیستم استفاده می گردد.یک سیستم حفاظتی که مبتنی بر یک صفحه از جنس سرب-برنز است که بر روی فولاد ضد زنگ در مجاورت یک لایه الاستومتریک می لغزد ، برای ساخت یک نیروگاه هسته ای در آفریقای جنوبی مورد استفاده قرار گرفته است.سیستم آونگ اصطکاک ، یک سیستم لغزشی است که در آن از مواد واسط ویژه ای استفاده گشته است که بر روی فولاد ضد زنگ می لغزند و برای ساخت پروژه های متعددی در آمریکا ، هم پروژه های جدید و هم پروژه های بازسازی ، مورد استفاده قرار گرفته اند. تحقیقات در EERC تحقیقات بر روی توسعه اسباب مبتنی بر لاستیک طبیعی برای سیستم های حفاظتی مورد استفاده در ساختمان ها برای مقابله با زمین لرزه ، در سال 1976 در مرکز تحقیقات مهندسی زلزله ( EERC ) ، که اکنون به PEER یعنی مرکز تحقیقات مهندسی پاسیفیک مشهور است ، در دانشگاه کالیفورنیا در برکلی آغاز گردید.برنامه تحقیقاتی اولیه ، ثمره تلاش مشترکی از EERC و اتحادیه تحقیقاتی تولید کنندگان لاستیک مالزی ( MRPRA ) بود.این برنامه توسط MRPRA و از طریق اعطا تعدادی کمک هزینه در خلال چندین سال تحقیق ، پشتیبانی مالی گردید که بعدها توسط بنیاد ملی علوم و موسسه تحقیقات برق قدرت نیز ، حمایت مالی شد.استاد James M. Kelly این تحقیقات را که با کمک های عملی و نظری فراوان دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا همراه بود ، در EERC رهبری نمود. اگر چه این ایده در دوران خودش ایده کاملا بدیعی نبود – چرا که پیش از آن ، شیوه های مبتنی بر نورد و یا لغزنده ها پیشنهاد شده بودند – ولیکن مفهوم محافظت از پی ، توسط بسیاری از صاحبنظران مهندسی سازه ، غیر عملی ارزیابی شده بود.این پروژه تحقیقاتی ، با استفاده از مقداری اسباب آلات دست ساز از جنس لاستیک که در یک مدل 20 تنی ، تک منظوره و سه طبقه مورد استفاده قرار گرفته بود ، آغاز گردید.آزمایش های لرزه نگاری حاکی از آن بودند که اسباب آلات حفاظتی ، در مقایسه با طراحی های مرسوم ، با ضریبی در حدود ده برابر منجر به کاهش لرزه می گشتند و همانگونه که انتظار می رفت ، مدل دارای ثبات بالایی بود و تمام دگردیسی صورت پذیرفته در مدل ، در سیستم حفاظتی آن متمرکز می گشت.آشکار بود که سیستم تا حدودی ، نیاز به کاهش میزان لرزه داشت و مقیاس مدل هم برای این که امکان استفاده عملی از ترکیبات لاستیک فراهم شود ، بسیار کوچک می نمود. در سال 1978 ، نمود متقاعد کننده ای از مفهوم حفاظت با استفاده از یک مدل واقع گرایانه چند منظوره و پنج طبقه که دارای وزنی بالغ بر 40 تن بود و با استفاده از اسباب کاهنده ای که بر اساس تکنیک های تجاری ساخته شده بود ، ارائه گردید.توجه اصلی در خلال این تحقیقات که در EERC انجام پذیرفت ، بر روی تاثیر این تکنیک بر روی واکنش تجهیزات و سازه بود که اغلب زمانی که از شیوه های مرسوم در طراحی های مقاوم در برابر زمین لرزه استفاده می شود ، متحمل بیشترین میزان تخریب می گردند و در اکثر غریب به اتفاق ساختمان ها ، دارای ارزش بیشتری حتی در مقایسه با خود سازه هم هستند.یک سری آزمایش های جامع بر روی اسکلت 5 طبقه ، نشانگر این بود که حفاظت با استفاده از اسباب لاستیکی می تواند منجر به کاهش قابل توجه لرزه هایی گردد که بر روی تجهیزات داخلی تاثیر گذار است و میزان این کاهش حاصله ، از کاهشی که سازه موجب آن می گردد نیز ، بیشتر است.با این وجود ، همین آزمایش ها حاکی از این بودند که زمانی که عوامل اضافی ( از قبیل ابزار جاذب انرژی از جنس فولاد ، سیستم های اصطکاکی و یا اتصالات سربی ) به منظور کاهش میزان لرزه به سیستم حفاظتی اضافه گردیدند ، کاهشی در لرزه منتقل شده به تجهیزات مشاهده نگردید ؛ چراکه عوامل اضافه شده در لرزه های شدید ، واکنشی را به سازه القاء می کردند که بر روی تجهیزات تاثیرگذار بود.آشکار گردید که شیوه بهینه کاهش لرزه این است که تغییرات لازم ، در ترکیب لاستیک ایجاد گردد.این شیوه ، بعدها به ترکیبی که توسط MRPRA تولید گشت ، اعمال گردید و پس از آن از این ترکیب در نخستین ساختمانی در آمریکا که در آن از سیستم محافظت از پی استفاده شده بود و در زیر بدان اشاره شده است ، مورد استفاده واقع گشت. تولید اسباب لاستیکی نسبتا آسان است ؛ این اسباب آلات قسمت های متحرک ندارند ، گذر زمان بر روی آنها تاثیر گذار نیست و نسبت به تغییرات محیطی بسیار مقاومند. آزمایش های صورت گرفته بر روی اسباب آلات مورد استفاده در ساختمان نمایشگاه مالزی. این اسباب با استفاده از جوش برقی صفحات لاستیک به صفحات تقویت کننده نازکی از جنس فولاد ، ایجاد می گردند.از آنجا که این اسباب در جهت عمودی دارای پایداری و استحکام بالا و در جهت افقی دارای انعطاف پذیری بالا هستند ، در شرایط زمین لرزه این لایه ساختمان را از مولفه های افقی حرکت زمین جدا می سازد ، در حالی که مولفه های عمودی تقریبا به شکل دست نخورده ای به سازه منتقل می شوند.اگرچه حرکات عمودی بر اغلب ساختمان ها تاثیری نمی گذارند ، این اسباب حتی مانع از وارد شدن لرزه های عمودی ناخواسته ناشی از فرکانس های بالا ، که توسط مترو و رفت و آمد خودروها ایجاد می گردد ، به ساختمان می شود.این اسباب لاستیکی برای ساختمان های مستحکمی که دارای هفت طبقه و یا کمتر هستند ، مناسب است.برای این نوع از ساختمان ها ، جابجا شدن این اسباب لاستیکی رخ نخواهد داد و وزش باد نیز بی اثر خواهد بود. کاربرد های این شیوه در ایالات متحده نخستین ساختمانی در ایالات متحده که در آن از این شیوه استفاده گردید ، مرکز حقوقی و قضایی انجمن های فوتهیل است که مرکزی است که در بخش سن برناردینو و در شهر رانچو کوکامونگا واقع شده است و یک مرکز ارائه خدمات حقوقی است که دارای ارزشی بالغ بر 30 میلیون دلار است و در 97 کیلومتری ( 60 مایلی ) شرق مرکز لوس آنجلس قرار دارد.این ساختمان که در سال 1985 کامل گشت ، دارای چهار طبقه ، یک زیرزمین سراسری و یک شبه-زیرزمین برای سیستم حفاظتی است که مشتمل بر 98 جداساز چندین لایه از جنس لاستیک طبیعی است که با صفحات فولادی تقویت شده اند.ابر-سازه این ساختمان ، دارای اسکلتی فولادی است که در آن ، اغلب اتصالات با بست تحکیم شده اند. مرکز حقوقی و قضایی انجمن های فوتهیل این ساختمان در 20 کیلومتری ( 12 مایلی ) گسل سن آندریاس واقع گردیده است.بخش سن برناردینو ، که نخستین بخشی از ایالات متحده است که دارای یک برنامه جامع آمادگی در برابر زمین لرزه است ، تقاضا نموده است که این ساختمان طوری طراحی گردد که توانایی تحمل 3 . 8 ریشتر زلزله را داشته باشد ، که این میزان بیشترین میزان لرزه محتمل برای آن منطقه است.طرح برگزیده برای سیستم حفاظتی ، که در آن بیشترین میزان پیچش نیز لحاظ شده بود ، بیشترین تغییر مکان افقی را برای جداساز های نصب شده در چهار گوشه ساختمان 380 میلی متر ( 15 اینچ ) در نظر گرفته بود.آزمایش انجام گرفته بر روی ابزارآلات نمونه که دارای مقیاس های واقعی بودند موید این ظرفیت بودند. لاستیک های طبیعی فشرده که از آنها در ساخت جداساز ها استفاده شده است و در برنامه تحقیقاتی EERC بر روی آنها بررسی های جامعی صورت گرفته است ، دارای خصوصیات مکانیکی هستند که آنها را برای سیستم محافظت از پی ، ایده آل ساخته است.بیشترین میزان سختی این لاستیک تحت فشار های پایین ، بالا است ولی این متغیر با افزایش میزان فشار ، با ضریبی در حدود چهار و یا پنج برابر کاهش می یابد تا در نهایت در فشاری در حدود 50 درصد ، به حداقل مقدار می رسد.تحت فشارهای بیشتر از 100 درصد ، میزان سختی مجددا رو به کاهش می گذارد تا در نهایت تحت فشار بسیار بالا ، از لحاظ کارکرد با شکست مواجه می گردد.میزان کاهش لرزه نیز از همین الگو پیروی می کند ؛ ولی میزان کاهش کارآیی آن دارای روند بطیع تری است ، یعنی در ابتدا از مقدار اولیه 20 درصد شروع شده و روندی نزولی را طی می نماید تا به کمترین مقدار خود یعنی 10 درصد می رسد و پس از آن رو به افزایش می گذارد.در طراحی این سیستم چنین فرض می شود که کمینه مقداری برای سختی و کاهش لرزه وجود دارند و فرایند واکنش سیستم دارای رفتاری خطی است.بیشینه میزان اولیه سختی ، تنها برای طراحی ای که در آن فشار باد در نظر گرفته شده است و واکنش بیشینه فشار ، تنها برای زمانی که که کارکرد با شکست مواجه شده است لحاظ می شوند. سیستم لاستیکی کاهنده لرزه ، همچنین در ساختمان کنترل و فرماندهی اداره آتش نشانی بخش لس آنجلس که در سال 1990 تکمیل گردید ، مورد استفاده قرار گرفته است.( شکل یکسانی از اسباب لاستیکی کاهش دهنده لرزه برای شرکت تلفن ایتالیا ، S.I.P در آنکونا در کشور ایتالیا مورد استفاده قرار گرفته است ، که نخستین بنایی در اروپا است که در آن از سیستم محافظت از پی استفاده شده است. ).ساختمان FCCF جایگاه سیستم های رایانه ای است که برای خدمات اضطراری بخش بکار می روند و از این رو ، باید حتی پس از یک رخداد غیرمنتظره نیز قادر به برآورده کردن توقعاتی که از آنها می رود ، باشند. ساختمان کنترل و فرماندهی اداره آتش نشانی تصمیم به استفاده از سیستم محافظت از پی از آنجا آغاز گردید که ، مقایسه ای مابین طرح های مرسوم برای حفاظت از ساختمان و سیستم محافظت از پی انجام گرفت.در برخی پروژه ها ، طرح سیستم های حفاظتی پنج درصد هزینه برتر بود.نتنها در این مورد طرح محافظت از پی شش درصد ارزان تر تخمین زده شد ، بلکه برای تمام بناهای دیگری که نیازمند همین مقدار حفاظت در برابر لرزه هستند نیز ، هزینه ها پایین تر هستند.علاوه بر این ؛ این هزینه ها ، هزینه های اولیه هستند.هزینه های نگهداری این سیستم ، آنرا مطلوب تر نیز می نمایند.شایان توجه است که ، طراحی های مرسوم تنها دربرگیرنده کمینه میزان حفاظت هستند ، یعنی تا آن میزان که سازه ویران نگردد ؛ در حالی که طرح سیستم محافظت از پی میزان حفاظت بیشتری را برای سازه در نظر می گیرد. بیمارستان آموزشی دانشگاه کالیفورنیای جنوبی در شرق لس آنجلس ، دارای یک اسکلت فولادی هشت طبقه است که با بست نیز تقویت شده و توسط 68 جداساز لاستیک-سرب و 81 جداساز الاستومری تحکیم گشته است.این بنا به محض تکمیل شدن در سال 1991 ، توسط برنامه ابزار دقیق کالیفورنیا برای بررسی حرکات شدید ، 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله    18صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید