آشنایی با مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران
مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به موجب قانون، تنها مرجع رسمی کشور است که عهده دار وظیفه تعیین، تدوین و نشر استانداردهای ملی (رسمی) میباشد.
تدوین استاندارد در رشته های مختلف توسط کمیسیون های فنی مرکب از کارشناسان مؤسسه، صاحبنظران مراکز و مؤسسات علمی، پژوهشی، تولیدی واقتصادی آگاه ومرتبط با موضوع صورت میگیرد. سعی بر این است که استانداردهای ملی، در جهت مطلوبیت ها و مصالح ملی وبا توجه به شرایط تولیدی، فنی و فن آوری حاصل از مشارکت آگاهانه و منصفانه صاحبان حق و نفع شامل: تولیدکنندگان ،مصرف کنندگان، بازرگانان، مراکز علمی و تخصصی و نهادها و سازمانهای دولتی باشد.پیش نویس استانداردهای ملی جهت نظرخواهی برای مراجع ذینفع واعضای کمیسیون های فنی مربـوط ارسال میشود و پس از دریـافت نظـرات وپیشنهادهـا در کـمیته ملـی مرتبـط بـا آن رشته طرح ودر صورت تصویب به عنوان استاندارد ملی (رسمی) چاپ و منتشر می شود.
پیش نویس استانداردهایی که توسط مؤسسات و سازمانهای علاقمند و ذیصلاح و با رعایت ضوابط تعیین شده تهیه می شود نیز پس از طرح و بـررسی در کمیته ملی مربوط و در صورت تصویب، به عنوان استاندارد ملی چاپ ومنتشرمی گردد. بدین ترتیب استانداردهایی ملی تلقی می شود که بر اساس مفاد مندرج در استاندارد ملی شماره ((5)) تدوین و در کمیته ملی مربوط که توسط مؤسسه تشکیل میگردد به تصویب رسیده باشد.
مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران از اعضای اصلی سازمان بین المللی استاندارد میباشد که در تدوین استانداردهای ملی ضمن تـوجه به شرایط کلی ونیازمندیهای خاص کشور، از آخرین پیشرفتهای علمی، فنی و صنعتی جهان و استانداردهـای بین المـللی استفـاده می نماید.
مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران می تواند با رعایت موازین پیش بینی شده در قانون به منظور حمایت از مصرف کنندگان، حفظ سلامت و ایمنی فردی وعمومی، حصول اطمینان از کیفیت محصولات و ملاحظات زیست محیطی و اقتصادی، اجرای بعضی از استانداردها را با تصویب شورای عالی استاندارد اجباری نماید. مؤسسه می تواند به منظور حفظ بازارهای بین المللی برای محصولات کشور، اجرای استاندارد کالاهای صادراتی و درجه بندی آنرا اجباری نماید.
همچـنین بمنظـور اطـمینان بخـشیدن به استفاده کنندگـان از خـدمات سازمانها و مؤسسات فعال در زمینه مشاوره، آموزش، بازرسی، ممیزی و گواهی کنندکان سیستم های مدیریت کیفیت ومدیریت زیست محیطی، آزمایشگاهها و کالیبره کنندگان وسایل سنجش، مؤسسه استاندارد اینگونه سازمانها و مؤسسات را بر اساس ضوابط نظام تأیید صلاحیت ایران مورد ارزیابی قرار داده و در صورت احراز شرایط لازم، گواهینامه تأیید صلاحیت به آنها اعطا نموده و بر عملکرد آنها نظارت می نماید. ترویج سیستم بین المللی یکاها ، کالیبراسیون وسایل سنجش تعیین عیار فلزات گرانبها و انجام تحقیقات کاربردی برای ارتقای سطح استانداردهای ملی از دیگر وظایف این مؤسسه می باشد.
کمیسیون استاندارد"خوراک دام- اندازه گیری زیرالنون به روش کروماتوگرافی لایه نازک- روش آزمون"
رئیس سمت یا نمایندگی
شجاعی،فریبرز ( دکتری فارموکینتیک ) شرکت مرجعان خاتم
اعضا
آرین نمازی،حسین( لیسانس کشاورزی ) شرکت دیهیم کویر
بنائی،بهداد ( مهندسی شیمی صنایع غذایی ) شرکت آتی نگران پیشگام
حافظی اردکانی،پرتو ( لیسانس شیمی ) اداره کل استاندارد و تحقیقات صنعتی استان کرمان
خالقی،موج ( فوق لیسانس میکروبیولوژی ) اداره کل استاندارد و تحقیقات صنعتی استان کرمان
دهقانی،فاطمه ( لیسانس شیمی ) اداره کل استاندارد و تحقیقات صنعتی استان کرمان
گلشن،ابوالفضل( فوق لیسانس علوم و صنایع غذایی ) مرکز تحقیقات کشاورزی استان کرمان
مشکانی،اعظم السادات( لیسانس زیست شناسی ) شرکت مرجعان خاتم
مظاهری،منصوره(فوق لیسانس مهندسی شیمی بیوتکنولوژی ) موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران
نوروزی،سعید ( دکتری دامپزشکی ) موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران
نوری،نغمه( لیسانس صنایع غذایی ) کارخانه فرآورده های لبنی و دامداری هامون
دبیر
علائی،آناهیتا ( فوق لیسانس شیمی ) اداره کل استاندارد و تحقیقات صنعتی استان کرمان
پیش گفتار
استاندارد"خوراک دام – اندازه گیری زیرالنون به روش کروماتوگرافی لایه نازک- روش آزمون"که توسط کمیسیونهای مربوط تهیه و تدوین شده و در چهارصدوهجدهمین جلسه کمیته ملی استاندارد خوراک و فرآورده های کشاورزی مورخ 16/12/82 مورد تصویب قرار گرفته است، اینک به استناد بند یک ماده 3 قانون اصلاح قوانین و مقررات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب بهمن ماه 1371 بعنوان استاندارد ملی ایران منتشر می شود.
برای حفظ همگامی و هماهنگی با تحولات و پیشرفت های ملی و جهانی در زمینه صنایع، علوم و خدمات، استانداردهای ملی ایران در مواقع لزوم تجدید نظر خواهد شد و هر گونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این استانداردها ارائه شود، در هنگام تجدید نظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه قرار خواهد گرفت . بنابراین برای مراجعه به استانداردهای ایران باید همواره از آخرین تجدید نظر آنها استفاده کرد.
در تهیه و تدوین این استاندارد سعی شده است که ضمن توجه به شرایط موجود و نیازهای جامعه در حد امکان بین این استاندارد و استاندارد ملی کشورهای صنعتی و پیشرفته هماهنگی ایجاد شود.
منبع و ماخذی که برای تهیه این استاندارد به کار رفته به شرح زیر است:
1- ISO 6870: 1985(E) Animal feeding stuffs – Determination of zearalenone content
خوراک دام – اندازه گیری زیرالنون به روش کروماتوگرافی لایه نازک1- روش آزمون
1 هدف
هدف از تدوین این استاندارد، تعیین روش برای اندازه گیری زیرالنون در خوراک دام ( به ویژه ذرت ) می باشد.
یادآوری – اگر چه نقاط فلورسانسی که سورگام2 ایجاد می کند مشابه با زیرالنون است ولی هنوز از این روش برای اندازه گیری زیرالنون در خوراک دام استفاده می شود، زیرا مقادیر 3 پس از ظهور کروماتوگرام در جهت دوم متفاوت هستند. این نقاط فلورسانس سورگام با روش های تاییدی مشخص شده در این استاندارد خاص ظاهر نمی شوند.
2 دامنه کاربرد
حد تعیین مقدار4 برابر 50 میکروگرم بر کیلوگرم می باشد.
3 مراجع الزامی
مدارک زیر حاوی مقرراتی است که در متن این استاندارد به آنها ارجاع داده شده است. بدین ترتیب آن مقررات جزئی از این استاندارد محسوب می شود. در مورد مراجع دارای تاریخ چاپ و/ یا تجدیدنظر، اصلاحیه ها و تجدیدنظرهای بعدی این مدارک مورد نظر نیست. معهذا بهتر است کاربران ذینفع این استاندارد ، امکان کاربرد آخرین اصلاحیه ها و تجدیدنظرهای مدارک الزامی زیر را مورد بررسی قرار دهند. در مورد مراجع بدون تاریخ چاپ و/ یا تجدیدنظر، آخرین چاپ و/ یا تجدیدنظر آن مدارک الزامی ارجاع داده شده مورد نظر است.
استفاده از مراجع زیر برای کاربرد این استاندارد الزامی است:
3-1 استاندارد ملی ایران 3021 : سال 1374 خوراک دام-آماده سازی نمونه آزمایشگاهی.
3-2 استاندارد ملی ایران 2707 : سال 1381 آفلاتوکسین های گروه M,G,B- روش آزمون-تعیین غلظت و درجه خلوص به روش اسپکتروفتومتری.
3-3 استاندارد ملی ایران 5925 : سال1380 خوراک انسان- دام -بیشینه رواداری مایکوتوکسین ها.
3-4 ISO 5725-1,2 :1994 Accuracy ( trueness and precision ) of measurement methods and results.
3-5 ISO 6497: 2002 Animal feeding stuffs- Sampling
4 اصطلاحات و تعاریف
در این استاندارد اصطلاحات و/ یا واژه ها با تعاریف زیر به کار می رود:
4-1 زیرالنون
سمی است که عمدتا توسط گونه هایی از قارچ فوزاریوم1 مانند: فوزاریوم گرامیناروم2 و فوزاریوم کالموروم3 ،تولید می گردد.
4-2 کروماتوگرافی لایه نازک
کروماتوگرافی روشی برای جداسازی اجزای یک مخلوط می باشد. در این روش کروماتوگرافی، فاز ساکن شامل ذرات جاذب سیلیکاژل، آلومینا و فلوریزیل است، که روی یک صفحه نازک پوشش داده شده است. فاز متحرک با عبور از فاز ساکن بر اساس خاصیت مویینگی موجب جداسازی اجزای یک مخلوط می گردد.
4-3 نمونه شاهد
به نمونه ای گفته می شود، که بدون آلودگی به زیرالنون بوده و تمامی مراحل این آزمون را برای کسب اطمینان از عدم آلودگی، بر روی آن انجام شده باشد.
4-4 تخلیص
به حذف چربی، پیگمان رنگی و یا مواد مداخله گر موجود در نمونه استخراج شده، گفته می شود.
4-5 استخراج1
به جداسازی سم از نمونه مورد آزمون از طریق انحلال سم در یک حلال و یا مخلوطی از حلال های مناسب، گفته می شود.
4-6 صحت2
به نزدیکی یا توافق بین نتایج آزمون با میزان واقعی که در نمونه وجود دارد، گفته می شود.
4-7 دقت3
به نزدیکی یا توافق بین نتایج آزمون های مستقل، که تحت شرایط مقرر شده انجام شده باشد، گفته می شود.
تکرارپذیری1 و تجدیدپذیری2، روش هایی برای تعیین دقت روش آزمون می باشد.
4-8 تکرارپذیری ( r )
به نزدیکی یا توافق بین نتایج حاصل از تجزیه مکرر یک نمونه به وسیله یک روش آزمون، تحت شرایط مشابه در زمان های نزدیک به هم، گفته می شود.
4-9 تجدیدپذیری ( R )
به نزدیکی یا توافق بین نتایج حاصل از تجزیه مکرر یک نمونه که به وسیله یک روش آزمون،تحت شرایط مختلف مانند: آزمایش کننده، دستگاه و آزمایشگاه انجام شده باشد، گفته می شود.
4-10 آماده سازی نمونه3
به همه کارهایی گفته می شود، که پیش از انجام آزمون روی نمونه آزمایشگاهی صورت می گیرد، مانند: آسیاب کردن، مخلوط کردن، یکنواخت کردن، پخش کردن و ... .
4-11 نمونه آزمایشگاهی4
به بخشی از نمونه که برای آماده سازی و انجام آزمون به آزمایشگاه فرستاده می شود،گفته می شود.
4-12 آزمایه5
به بخشی از نمونه آزمایشگاهی که برای انجام آزمون آماده شده است، گفته می شود.
4-13 آزمونه1
بخشی از آزمایه است، که آزمایش بر روی آن انجام می گیرد.
4-14 محلول استاندارد کاری زیرالنون
محلولی استاندارد از زیرالنون در بنزن است، که غلظتی برابر با 10 میکروگرم در میلی لیتر داشته باشد.
5 مواد لازم
تمام مواد و معرف های مورد استفاده بایستی دارای درجه خلوص تجزیه ای بوده و آب مورد استفاده در آزمایش، باید آب مقطر و یا با خلوص مشابه با آن باشد.
5-1 استونیتریل
5-2 ایزو - اکتان
5-3 کلروفرم
5-4 بنزن – استونیتریل ( 2 + 98 )
98 میلی لیتر از بنزن را با 2 میلی لیتر استونیتریل مخلوط کنید.
توجه – بنزن قابل اشتعال بوده و همین ماده ای سمی است. باید از استنشاق و تماس آن با پوست بدن جلوگیری شود.
5-5 حلال های ظهور
5-5-1 مخلوط تولوئن – اتیل استات – فورمیک اسید ( 1+3+6 )
6 میلی لیتر تولوئن را با 3 میلی لیتر اتیل استات و 1 میلی لیتر فورمیک اسید، مخلوط کنید.
5-5-2 مخلوط کلروفرم – اتانول (5+95 )
95 میلی لیتر کلروفرم را با 5 میلی لیتر اتانول، مخلوط کنید.
5-6 محلول 40 گرم در لیتر پتاسیم کلراید
5-7 محلول استات سرب
200 گرم استات سرب را در یک بالون حجمی یک لیتری مدرج ریخته و به آن سه میلی لیتر استیک اسید اضافه کنید. سپس با آب مقطر به حجم رسانده و مخلوط نمایید.
5-8 معرف بنزیدین 1
توجه – بنزیدین سرطان زا می باشد و بر اثر تنفس، تماس با پوست و خوردن ایجاد مسمومیت می کند.
5-8-1 تهیه محلول بنزیدین با غلظت 5 گرم بر لیتر
5/0 گرم بنزیدین را وزن کرده و به یک بالون 100 میلی لیتری حاوی 20 میلی لیتر آب و 5/1 میلی لیتر هیدرو کلریک اسید بریزید و با آب به حجم برسانید. محلول حاصل را در بطری شیشه ای تیره رنگ و دور از نور، نگهداری کنید.
5-8-2 تهیه معرف
حجم های مساوی از محلول بنزیدین ( طبق بند 5-8-1 ) و محلول نیتریت سدیم با غلظت 100 گرم بر لیتر را تا دمای بین صفر درجه و منفی پنج درجه سلسیوس، سرد کنید.
محلول ها را کاملا مخلوط کرده تا به رنگ بنفش تیره و کدر درآید. سپس اجازه دهید تا دمای محلول به دمای اتاق برسد. در این حالت، رنگ محلول زرد شده و قابل استفاده است.
این محلول باید پیش از استفاده تهیه شود.
5-9 خاک دیاتومه ( Celite 545 ) شسته شده با هیدروکلریک اسید
5-10 نیتروژن
5-11 محلول استاندارد زیرالنون با غلظت 10 میکروگرم در میلی لیتر، حل شده در بنزن.
بوسیله اسپکترومتر، طیف جذبی این محلول را در طول موج 300 و 320 نانومتر و با استفاده از سل های نوری سیلیکای 10 میلی متری و بنزن، بعنوان شاهد اندازه گیری نمایید. بیشینه جذب A را که در حدود 317 نانومتر است، ثبت کنید. با استفاده از فرمول 1 به شرح زیر، غلظت زیرالنون در محلول را، بر حسب میکروگرم بر میلی لیتر محاسبه کنید:
فرمول (1)
که در فرمول1 318 ، جرم مولی زیرالنون ,6060 ضریب مولی1, A بیشینه جذب وC غلظت
زیرالنون بر حسب میکروگرم بر میلی لیتر می باشد.
6 وسایل لازم
وسایل معمول آزمایشگاهی و به ویژه وسایل زیر:
6-1 آسیاب، مناسب برای تهیه نمونه ای که به طور کامل از الک با قطر چشمه های یک میلی متری بگذرد.
6-2 شیکر، مناسب برای ایجاد 100 حرکت نوسانی در دقیقه.
6-3 کاغذ صافی، درجه متوسط (در صورت استفاده از کاغذ صافی با عبور سریع، محلول کدر حاصل می شود و در صورت استفاده از کاغذ صافی با عبور کند، احتمال انسداد آن خواهد بود).
6-4 دستگاه تبخیر دوار با بالون ته گرد
6-5 وسایل کروماتوگرافی لایه نازک
یعنی: وسایل مورد نیاز برای تهیه پلیت (طبق بند 6-6) و لکه گذاری (پیپت های کپیلاری یا
سرنگ های میکرولیتری )، تانک ظهور و تجهیزات لازم برای اسپری معرف ( طبق بند 5-8 ) روی پلیت.
6-6 پلیت های کروماتوگرافی لایه نازک، با ابعاد 200 × 200 میلی متر بدون فلورسانس که به صورت تجاری موجود می باشند. در صورت نیاز می توان پلیت ها را به صورت زیر تهیه نمود ( مواد نوشته شده برای تهیه پنج پلیت کافی می باشند).
30 گرم سیلیکاژل G-HR را در یک بالون مخروطی وزن کرده و به آن 60 میلی لیتر آب اضافه کنید، در آن را بسته و به مدت زمان یک دقیقه بخوبی تکان دهید. سپس دوغاب حاصل را به گونه ای بروی پلیت ها پخش کنید، که لایه یکنواختی با قطر25/0 میلی متر حاصل شود. اجازه دهید تا در مجاورت هوا خشک شود، آنگاه آنها را در دسیکاتور نگهداری نمایید و صفحات را هنگام استفاده برای مدت زمان یکساعت در آون در دمای 110 درجه سلسیوس فعال نمایید.
یادآوری- توصیه می شود از پلیت های تجاری استفاده شود.
6-7 لامپ UV با طول موج کوتاه ( طول موج 253 نانومتر )
شدت تابش باید به گونه ای باشد، که در فاصله 100 میلی متری لامپ از صفحه، بتوان لکه 25 نانوگرمی زیرالنون را به روشنی تشخیص داد.
توجه – با توجه به خطرزایی نورUV برای چشم ها, باید در هنگام کار از محافظ برای چشم استفاده نمود.
6-8 لوله آزمایش, 10 میلی لیتری با درپوش پلی اتیلنی.
6-9 فلورودانسیتومتر
6-10 حمام آب, قابل تنظیم در دمای 60 درجه سلسیوس.
6-11 بالون حجمی, 500 میلی لیتری با در سمباده ای.
6-12 قیف جداکننده, 250 میلی لیتری.
6-13 استوانه مدرج , 100 و 250 میلی لیتری.
6-14 پی پت, 50و100 میلی لیتری.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 28 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله اندازه گیری زیرالنون به روش کروماتوگرافی
