هدف از ارائه مطالب این فصل آن است که خواننده :
- با رویکردهای مختلف به مقوله خداشناسی و پیامدهای آن توجه یابد.
- به نحوه خداشناسی در نهج البلاغه آگاه گردد.
- با موضوع خداشناسی در عینیت زندگی آشنا شود.الف) روش خداشناسی:
نوع شناخت در رابطه با خداوند به شدت در زندگی آدمی تاثیر گذار است. خداشناسی، تنها امری قلبی و ذهنی نیست، بلکه انسان هرطور که خدا را بشناسد، زندگی می کند. خداوند همه چیز یک مومن است. نوع فهم اهل ایمان از خدا، در روش، رفتار و کردار آنان تاثیر می گذارد. کسانی که خدا تلقی جاهلانه و تنگ نظرانه دارد، رحمت خدا را محدود می کنند و خداوند را همواره بر کرسی غضب می نشاند به انتظار اینکه از بنده اش لغزشی پیدا شود و به عذاب ابد کشیده شود. چنان که خوارج، خدا را این گونه فرض می کردند. از نظر آنان، جز عده بسیار معدودی از بشر همه مخلد در آتش جهنم بودند. چنین اشخاصی همه مردم جهان را با دید کفر و الحاد می نگرند و دایره اسلام و مسلمانی را بسیار محدود تصور می کنند. [1] اماکسانی که از خدا تلقی عالمانه و عاشقانه دارند، رحمت او را واسع می بینند؛ خداوند را همواره در جایگاه رحمت می دانند. چون بنده ای گناه ورزد و از ساحت قرب الهی دور گردد، خدای مهربان و از سر لطف و رحمت به سوی بنده عاصی بازگردد تا بنده توفیق استغفار و توبه بیابد، و چون بنده توبه کند توبه او را بپذیرد و او را قبول نماید.
ثُمَّ تَابَ عَلَیهم لِیتُوبُوا اِنَّّ اللهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحُیمُ.[2]
پس [ خدا ] به آنان [ توفیق] توبه داد، تا توبه کنند. بی تردید خدا همان توبه پذیر مهربان است.
یعنی توبه بنده همیشه میان دو توبه از جانب خدای متعال قرار دار: یکی بازگشت خداوند مهربان به سوی بنده از سر رحمتش تا بنده را توفیق توبه دهد و دیگر، بازگشت خدای رحمان به بنده در اینکه او را بپذیرد و توبه اش را قبول نماید. البته بازگشت خدای مهربان به سوی بنده، از بازگشت بنده به سوی او بیشتر است:« اِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحُیمُ.»[3]
این گونه خداشناسی، منطق قرآن و نهج البلاغه است؛ چنان که وقتی علی(ع) برای فرزند خویش، حضرت مجتبی(ع) و همه فرزندان معنوی خویش از دعا و توبه سخن گفته و به بازگشت به خدا فراخوانده، چنین فرموده است:
شامل 48 صفحه فایل word قابل ویرایش بهمراه فایل powerpoint
دانلود تحقیق تفسیری بر نهج البلاغه