![دانلود مقاله تنگی نفس](../prod-images/693710.jpg)
تنگی نفس
تنگی نفس یعنی آگاه شدن از تنفس نامطلوب و غیر طبیعی و احساس تنفس سخت و ناخوشایند است. به عبارت دیگر انسان طبیعی نسبت به نفس کشیدن خود آگاهی چندانی ندارد، اما در کسی که دچار تنگی نفس میشود، نسبت به تنفس خود و معمولاً سختی آن آگاهی پیدا میکند. عموما تنگی نفس به تنفس سریع و مشکل گفته میشود و در زمان تنگی نفس ، بیمار از عضلات گردن ، شانهها و شکم (عضلات فرعی تنفسی) نیز برای تنفس استفاده میکند.
علل تنگی نفس
تنگی نفس از نشانههای دوگانهای است که میتواند منشا قلبی داشته باشد یا نداشته باشد. در بیشتر موارد تنگی نفس افراد به دلیل مشکلات ریوی بروز پیدا میکند اما در درصدی از موارد بیماری قلبی زمینه ساز تنگی تنفس میشود. تنگی نفس ممکن است ناشی از بیماریهای ریوی یا قفسه سینه از جمله آسم ، برونشیت ، سل و عفونت ریه (پنومونی) ، بیماریهای قلبی از جمله حمله حاد قلبی اختلال دریچههای آئورت و میترال و نارسایی قلبی ، کمخونی ، عفونت شدید بدن ، چاقی و اختلالات اضطرابی باشد. بعلاوه شروع ناگهانی تنگی نفس با یا بدون درد سینه ممکن است علامت آمبولی ریه باشد.
انواع تنگی نفس
تنگی نفس کوششی
این نوع از تنگی نفس گاه حالت کوششی پیدا میکند، یعنی با فعالیت و کوشش بدنی فرد ارتباط مستقیم دارد. انسان به طور طبیعی اگر به شدت و بدون آمادگی قبلی ورزش کند و یا مسافت طولانی را بدود، این نوع تنگی نفس را تجربه خواهد کرد. در افراد مبتلا به برخی بیماریهای قلبی مانند مشکلات دریچهای یا نارسایی قلبی ، تنگی نفس با فعالیتهای کمتری ایجاد میشود. به گونهای که حتی در موارد شدید بیماری ، راه رفتن عادی و انجام کارهای اولیه با تنگی نفس همراه میشود. در شدید ترین نوع تنگی نفس ، بیمار حتی در حالت استراحت و خوابیده نیز دچار تنگی نفس میباشد.
ارتوپنه یا تنگی نفس در حالت درازکشیده
نوع دیگری از تنگی نفس قلبی در حالت دراز کش و خوابیده ایجاد میگردد که در طب به آن "ارتوپنه" میگویند. یعنی قلب فرد به حدی نارساست که نمیتواند خون موجود در ریهها را تخلیه کند و فرد مجبور است با کمک گرفتن از نیروی جاذبه این کار را انجام دهد. به همین جهت بیماران مبتلا به نارسایی قلب ، هنگام خواب زیر سرشان دو یا چند بالش میگذارند. به عبارت دیگر وقتی این افراد دراز میکشند، ریه فرد در آب بدن غرق میشود و احساس خفگی به وی دست میدهد. در این صورت بیمار جهت تنفس راحت باید بنشیند.
تنگی نفس حملهای شبانه
حالت دیگری نیز وجود دارد که به صورت حملات شبانه تنگی نفس خود رانشان میدهد. به این صورت که 4 - 2 ساعت بعد از خواب به طور ناگهانی بیمار مبتلا به نارسایی قلبی با حالت خفگی از خواب میپرد، خود را به پنجره میرساند تا با نفس کشیدن در هوای آزاد خود را نجات دهد. در افراد مبتلا به نارسایی قلبی که اغلب دچار ورم پا نیز هستند، در طول شب آبهای جمع شده در پاها بتدریج تخلیه میشوند و به سوی ریههای فرد میآیند و در آنجا جمع میشوند. تجمع مایعات اضافه در ریه باعث میشود فرد دچار احساس تنگی نفس و حالت خفتگی شود. تنگی نفس حملهای شبانه مشخصه بیماری قلبی است. البته در بیماری آسم و برونشیت مزمن نیز فرد ممکن است با حالت تنگی نفس از خواب بیدار شود ولی این دو مورد تا حدی قابل افتراق با تنگی نفس قلبی هستند. بدین ترتیب که در آسم فرد سابقه قبلی دارد، بعد از نیمه شب دچار حمله میشود و با اسپریهای گشاد کننده مجاری تنفسی بهتر میشود. در برونشیت مزمن نیز حمله تنگی نفس در پاسی از شب بروز پیدا میکند و با دفع خلط تنگی نفس بیمار مرتفع میگردد.
تنگی نفس بازدمی
اشکال در خارج کردن هوا از ریهها. هوا براحتی به داخل ریه میرود ولی خروج آن مشکل است. از آنجا که بیمار هوا را به سختی به بیرون میراند، صدای خسخس ایجاد میکند که به آن تنفس آسمی گفته میشود.
علائم همراه کمک کننده
گاهی تمایز علل قلبی تنگی نفس از علل ریوی مشکل است چرا که هر دو باعث تنگی نفس کوششی ، ارتوپنه و سرفه میشوند. خسخس سینه و خلط خونی قاعدتا به دلیل بیماری ریوی پدید میآید هر چند بعضا در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی و ادم ریوی هم دیده میشوند. در بیماران مبتلا به عروق کرونر ممکن است تنگی نفس در نبود درد سینه و با شرایط مشابه اتفاق افتد که به آن معادل آنژین قلبی گفته میشود.
درمان
درمان تنگی نفس منوط به درمان بیماری زمینهای فرد است. به عبارت دیگر یا باید دریچه معیوب که مانع از حرکت صحیح جریان خون میشود اصلاح شود. با داروی دیگوکسین ، قلب نارسا میتواند تقویت شود تا بتواند خون را از ریهها خالی کرده و مانع تجمع و انباشتگی آن در ریهها و سایر فضاهای بدن گردد. از سوی دیگر با تجویز داروهای ادرارآور (دیورتیکها) ، آب در ریهها تجمع نیافته و تنگی نفس برای فرد ایجاد نمیشود. مصرف غذاهای کم نمک در اصلاح این مورد خالی از فایده نخواهد بود. و در بیماریهای دیگر نیز درمان آنها انجام میشود.
حمله قلبی
حمله قلبی آسیب به عضله قلب است که در اثر کاهش خون رسانی به آن ایجاد می شود. معمولاً وقتی یک لخته خون موجب انسداد جریان خون در کروناری ( رگ خونرسان یا عضله قلب )
می شود، قسمتی از عضله قلب تخریب شده و یا آسیب می بیند و این معضل می تواند کشنده باشد.
هر ساله یک میلیون آمریکایی حمله قلبی را تجربه می کنند، سالها پیش حمله قلبی کشنده بود ولی امروزه بدلیل آگاهی بیشتر از علائم و نشانه ها و درمانهای پیشرفته تر ، بسیاری از افرادی که دچار حمله قلبی می شوند زنده می ماند. شیوه زندگی شما ، غذائی که می خورید، مدت زمانی که ورزش می کنید و روش مواجهه و برخورد شما با شرایط استرس زا، نقش مهمی در بهبودی شما از یک حمله قلبی دارد. بعلاوه شیوه زندگی سالم می تواند ریسک فاکتور هایی که باعث تنگی شریانهای خون دهنده ( مشروب کننده ) قلب می شود را کنترل کرده و شما را در اولین حمله قلبی و حمله های بعدی محافظت کند.
علائم و نشانه ها
حمله قلبی علائم و نشانه های مختلفی دارد و تمام افرادی که دچار آن می شوند علائم مشابه و با شدت یکسانی را تجربه نمی کنند. بسیاری از نشانه های حمله قلبی آنچه در تلویزیون می بینید نیستند.
غالباً نشانه های حمله قلبی در افراد مسن و یا دیابتی کمتر نمایان می شوند. بعضی از افراد هیچ علامتی ندارند، با این وجود هر چه علائم و نشانه ها بیشتر باشند، احتمال وقوع حمله قلبی بیشتر خواهد بود.
علائم و نشانه های اخطار دهنده حمله قلبی عبارتند از :
- درد فشارنده و سنگینی در وسط سینه که بیش از چند دقیقه طول بکشد .
- دردی که از زیر قفسه سینه به کتف، بازوها، پشت و حتی دندان و فک تیر بکشد.
- افزایش دفعات درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- احساس یک حادثه بد
- سرگیجه
- غش کردن
- تهوع و استفراغ
تست ورزش دید کلی
وقتی کسی دچار درد قلبی میشود ممکن است نوار قلب چیز خاصی را نشان ندهد، اما شک بالینی پزشک به این سمت است که رگهای قلب بیمار گرفتگی دارند. در این موارد با انجام تست ورزش تا حد زیادی صحت و سقم این مطلب روشن میشود. به عبارت دیگر تست ورزش آزمونی است که تغییرات نهفته نوار قلبی را از طریق تحمیل ورزش و فعالیت بدنی شدید به فرد آشکار میسازد.
آماده سازی بیمار برای تست ورزش
جهت رفاه بیشتر در حین ورزش ، بهتر است لباس و کفشی راحت پوشیده و قبل از انجام آزمایش ، فعالیت فیزیکی شدید انجام نداده باشید. همچنین لازم است از 3 ساعت قبل ناشتا بوده و سیگار نکشید. (چنانچه مبتلا به دیابت هستید 1 ساعت ناشتا بودن پس از صرف یک غذای سبک کافی است و نیازی به تغییر مقدار انسولین وجود ندارد). دیگر آنکه بعضی داروهای مداخلهگر قلبی را که مانع از افزایش فعالیت قلب در حین ورزش میشوند (مانند پروپرانولول) در فاصله زمانی معین قبل از تست ورزش (تحت نظر پزشک معالج خود) قبلا باید قطع کرده باشید.
روش انجام آزمایش
ابتدا بیمار توسط پزشک ، پرسشهایی در مورد سابقه بیماری قلبی بعمل آمده و مورد معاینه قلب قرار خواهد گرفت. نبض ، فشارخون و نوار قلب در آغاز و سپس در مراحل بعدی آزمون بطور مکرر اندازهگیری و ثبت میشوند. پس از معاینه قلب جهت آزمون ورزش بر روی دستگاه تردمیل قرار خواهد گرفت. این دستگاه بصورت یک صفحه لاستیکی متحرک و غلطانی است (شبیه چرخ نقاله) که بیمار بر روی آن ایستاده و جهت حفظ تعادل باید بر روی آن راه برود. هر3 دقیقه شیب نوار در حد2 درصد و سرعت حرکت آن حدود 1.2 کیلومتر در ساعت افزایش خواهد یافت. این آزمون را میتوان با استفاده از دستگاه دوچرخهای نیز انجام داد.
انجام این تست به این صورت است که به فرد الکترودهای مربوط به نوار قلبی را متصل میکنند و از او میخواهند که متناسب با سرعت تسمه نقاله یا دوچرخه مخصوص حرکت کند. ابتدا دستگاه آرام حرکت میکند اما بتدریج سرعت میگیرد و فرد برای ادامه دادن آزمایش باید روی تسمه نقاله بدود. بتدریج دستگاه شیب پیدا میکند و حالتی ایجاد میشود که فرد در حال دویدن از سربالایی پیدا میکند. علائم حیاتی و نوار قلب بیمار در حالتهای مختلف کنترل میشود تا تغییرات قطعات و امواج آن در حالت ورزش مشخص شود.
مدت زمان ورزش برای تست
بر اساس سن ، حد معینی از ورزش و حداکثر ضربان قلب که بیمار باید به آن دست یابد پیش از شروع ورزش برای وی مشخص شده و آزمایش تا آن زمان ادامه خواهد یافت. بهترین و قابل اعتمادترین نتیجه مربوط به زمانی است که به حداکثر فعالیت پیشبینی شده بدون بروز تغییر غیر طبیعی در وضعیت بالینی یا نوار قلب نایل شود و این ، حدودا به 12- 10 دقیقه ورزش و کمی شکیبایی نیاز دارد. در صورتی که طی آزمون ضربان قلب به حدود 85% از حداثر ضربان قلب استاندارد (که با فرمول "سن بیمار _ 220" محاسبه میشود.) برسد آزمون طبیعی تلقی میشود. معهذا در هر زمان که بیمار واقعا احساس کرد قادر به ادامه ورزش نیست یا چنانچه دچار بعضی علائم بالینی نظیر درد سینه ، تنگی نفس مفرط ، سرگیجه و سردرد شدید شود، یا تغییرات غیر عادی در نوار قلب بروز کند یا فشار خون افت کند، آزمایش قطع میشود. برخی افراد مسن یا کسانی که دردهای مفصلی و عضلانی دارند از انجام تست ورزشی معاف هستند و باید اسکن قلب روی آنها انجام گیرد . اسکن رادیوایزوتوپ قلب (تست تالیوم) نسبت به تست ورزش آسانتر و دقیقتر میباشد و برخی پزشکان تمایل بیشتری به انجام آن دارند.
کاربرد تست ورزش
در مجموع تست ورزشی آزمونی است که میتواند گرفتگیها و تنگیهای عروق قلب را تا حدی نشان دهد و پزشک را در تصمیمگیری برای انجام دادن یا ندادن اقدامات تهاجمیتر (مانند آنژیوگرافی راهنمایی کند. از کاربردهای پر اهمیت دیگر این تست در مورد ارزیابی کارایی افرادی است کهدچار سکتههای قلبی میشوند و به اصطلاح تحمل فعالیتهای بدنی در آنها در طول زمان مورد بررسی قرار میگیرد.
موارد عدم استفاده از تست ورزش در صورتی که آزمون ورزش برای بیمار واقعا خطرناک باشد، آزمایش بصورت دیگری انجام میشود. بطور کلی در مواقعی که بیمار به هر دلیل قادر به ورزش نباشد یا انجام ورزش برای وی غیر ضروری یا مضر تشخیص داده شود بجای آزمون ورزش، از تزریق بعضی از داروهای خاص استفاده میشود. معروفترین و رایجترین این داروها، دی پیریدامول (پرزانتین) نام دارد. این دارو سرخرگهای کرونر قلب را گشاد کرده و خون رسانی به عضله قلب را چند
شامل 15 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله تنگی نفس