این کتاب 346 صفحه ای نسخه با کیفت با فرمت pdf از روی کتاب تاریخ نیشابور نوشته ابو عبدالله حاکم نیشابوری ناشر: نشر آکه آماده شده است
« تاریخ النیسابوریین » بوده ولى گویا نام اصلى آن « تاریخ نیشابور » نام رایج و مشهور این کتاب در طول قرون
است زیرا هدف مؤلف دراین کتاب معرفى رجال و عالمان نیشابور بوده است. این کتاب مفصل بوده است. در تعداد
مجلدات آن اختلاف نظر وجود دارد. خلیفه نیشابورى، که موثق ترین منبع در این زمینه است، آن را چهارده مجلد
ذکر کرده است.
تألیف تاریخ نیشابور در 388 ه به پایان رسیده است. اصل این کتاب از بین رفته، ولى از عبارات حاجى خلیفه
متوفاى 1067 ه برمى آید که تا زمان او در دسترس بوده است. شمس الدین ذهبى( متوفاى 748 ه) تاریخ نیشابور
را خلاصه کرده و آن را مختصر تاریخ الحاکم نامیده است. کتاب حاضر تلخیص و ترجمه اى است که توسط محمد
بن حسین خلیفه نیشابورى( زنده در 717 ه) صورت گرفته است.
کتاب با مقدمه اى درباره فضیلت خراسان و نیشابور شامل احادیثى از پیامبر اکرم( ص) و سخنانى از صحابه و
تابعین و بعضى بزرگان دیگر در این باره، آغاز شده، آنگاه مؤلف بزرگانى را معرفى کرده است که در عصر اسلامى از
نیشابور برخاسته اند یا به آنجا وارد شده و مقیم گشته یا از آنجا گذشته اند و سپس به تاریخ و جغرافیاى نیشابور
پرداخته است. وى در بخش زندگى نامه ها شرح حال 2680 تن ازبزرگان نیشابور را آورده و آنها را در هشت طبقه
دسته بندى کرده است که با صحابه پیامبر اکرم آغاز و با معاصران مؤلف ختم مى شود.
مختصر تاریخ نیشابور نیز مشتمل است بر ذکر 28 تن از صحابه، 71 تن از بزرگان تابعین، 83 تن از اتباع تابعین،
614 تن از اتباع اتباع، 512 تن از علماى نیشابور و دیگر عالمانى که به آن شهر آمده و به نشر علم پرداخته اند،
323 تن از دانشمندان ساکن نیشابورو 950 تن از مشایخ حدیث که حاکم نیشابورى از آنها حدیث شنیده است.
در تکمله نیز، 99 تن از مشایخ حدیث حاکم نیشابورى که پس از تألیف کتاب درگذشته اند، ذکر شده اند. حاکم
نیشابورى پس از زندگى نامه ها، در بخشى مهم، آگاهى هاى سودمندى درباره تاریخ و جغرافیاى خراسان بزرگ،
پیشینه نیشابور قبل از اسلام، پیدایش اسلام در آنجا، معمارى شهر و... و همچنین اطلاعاتى از برخى از شهرهاى
دیگر ایران آورده است.
تاریخ نیشابور نوشته ابو عبدالله حاکم نیشابوری ناشر: نشر آکه
