مقدمه
بهرهمند نمودن افراد جامعه از خدمت آموزش و پرورش یکی از سیاست‌های مهم متولیان امر تعلیم و تربیت در کشورمان است که افراد حائز شرایط را وارد چرخه رسمی علم و تحصیل نماید و به عبارتی «آموزش برای همه را» عملی سازد. لذا کاهش نرخ بی‌سوادی و تحت پوشش قراردادن فراگیران و افزایش پوشش تحصیلی یکی از دغدغه‌های مسئولین نظام آموزشی علی‌الخصوص در مناطق محروم و کم برخوردار میباشد. در این راستا یکی از برنامه‌های آموزش و پرورش در مناطق محروم ایجاد مراکز شبانه‌روزی است که می‌بینیم با سرمایهگذاری قابل توجهی اعم از انسانی و مالی و تجهیزاتی تاسیس شده است که هرساله با جذب و نگهداری درصد قابل ملاحظه‌ای از دانشآموزان فعالیت آموزش و پرورش خود را شروع می‌نمایند، زیرا با توجه به اهمیت و جایگاه مدارس شبانه‌روزی شناخت عواملی که در تحت پوشش بردن بیشتر دانشآموزان موثر است و چگونگی نگهداری پویای فراگیران در جهت تحقق هدفهای آموزشی از موضوعات اساسی در سیستم مدارس شبانه‌روزی است که بایستی مورد مداقه قرار گرفته و تدابیر اثربخش‌تری در این خصوص اتخاذ نمود.
در حقیقت به خاطر رسیدن به هدفهایی چون کاهش افت تحصیلی، ارتقاع و سطح کیفی آموزش، استفاده بهینه از نیروی انسانی و امکانات در مناطق کم جمعیت، توجه به مقوله نگهداری و جذب فراگیران در مدارس شبانه‌روزی را ضروری میسازد.
2-1 : بیان مساله :
با عنایت به اهداف مصوب و تخصیص منابع در هر سازمان ، مدیریت آن سازمان موظف است در جهت رسیدن به اهداف مورد نظر اقدامات لازم و موثری را انجام دهد امورات شبانه روزی نیز به تبعیت از تعریف مدرسه »مدرسه سازمانی است که برمبنای معیارهای رسمی تاسیس میشود و با نظارت ادارات آموزش و پرورش ، مسئولیت اجرای برنامه‌های مصوب پرورشی و آموزشی کشور را در سطح تحصیلی معین عهده دار می‌گردد.« جهت اجرای صحیح و اثر گذاربر برنامه های مصوب آموزشی و پرورشی موظف است اقدامات موثری را انجام دهد .
یکی از عناصر مهم هر سیستم آموزشی ، دانش آموزان آن سیستم می‌باشند بدون تردید توجه و عدم توجه به مقوله دانش آموزان در شبانه روزیهای کاغذکنان در تحقق و عدم تحقق اهداف مورد نظر نقش به سزایی دارد با توجه به امکانات و تجهیزات و منابع انسانی که صرف می شود حائز اهمییت بسیاری است .
لذا این تحقیق به مطالعه موانع و راهکارهای بهبود فرایند مدیریت دانش آموزان مدارس شبانه‌روزی کاغذکنان بارویکرد سیستمی می پردازد سپس توصیه های لازم را جهت برنامه ریزی موردی آموزشگاهی به مدیران شبانه روزی منطقه کاغذکنان توصیه می نماید.
3-1: اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق:
نشر علم و دانش در فرهنگ اسلامی از اهمیت و جایگاه ویژهای برخوردار است از پیامبر اسلام و ائمه اطهار فرمایشات فراوانی به انسانها شده است.
پیامبر اسلام می فرماید : » اگر روزی برمن بگذرد و درآن روز دانشی نیاموزم که مرا بخداوند نزدیک کند طلوع آفتاب آنروز برمن مبارک مباد« (جوانشیر 1379 ، ص179).
همچنین برای رسیدن مطلوب و اثر بخش به اهداف زیر بررسی راههای جذب و نگهداری دانش آموزان در مدارس شبانه روزی منطقه کاغذکنان اهمیت و ضرورت آنرا روشن می نماید :
1- افزایش درصد پوشش تحصیلی دانش آموزان منطقه کاغذکنان
2- ارتقاء سطح کیفی و کمی آموزش و کاهش افت تحصیلی
3- پیشگیری از تبعات اخلاقی و اجتماعی ناشی از مهاجرت دانش آموزان روستایی به مراکز شهری
4- فراهم آوردن زمینه های مناسب برای تربیت دانش آموزان با بهره گیری از اوقات فراغت آنان و ....
بدون تردید برای رسیدن به اهداف فوق مطالعه موردی موانع و راهکارهای بهبود فرآیند مدیریت دانش آموزان مدارس شبانه روزی کاغذکنان بارویکرد سیستمی لازم و ضروری می باشند .
4-1: اهداف تحقیق :
موضوع » بررسی موانع و راهکارهای بهبود فرآیند مدیریت دانش آموزان مدارس شبانه روزی کاغذکنان بارویکرد سیستمی « هدف کلی طرح می باشد و در اهداف خرد و ریز شامل هدفهای زیر است :
1- مطالعه و بررسی موردی عوامل موثر برموفقیت فارغ التحصیلان و دانش اموزان موفق در مدارس شبانه‌روزی‌ها
2- مطالعه عوامل موثر بر دانش آموزان موجود و در حال تحصیل جهت ادامه تحصیل در مدارس شبانه‌روزی‌ها
3- مطالعه در خصوص عوامل موثر بر افراد ترک تحصیل کرده
4- بررسی و مطالعه علل عدم ثبت نام و تحصیل دانش آموزان در مدارس شبانه‌روزی‌ها
و در پایان تحقیق از یافته های آن در جهت برنامه ریزی آموزشگاهی به منظور افزایش پوشش تحصیلی و ایجاد یک نگرش سیستمی صحیح توصیه‌های عملی به مدیران ارائه خواهد شد .
5-1: سوالات تحقیق:
با عنایت به اینکه این تحقیق با نگرش و رویکرد سیستمی فرآیند مدیریت دانشآموزان را مورد مطالعه قرار می دهد بنابراین موضوعات تحقیق در چهار مقوله قابل بررسی است :
1- دانشآموزان موفق و فارغ تحصیل
2- دانشآموزان حین تحصیل
3- دانشآموزان ترک تحصیل کرده
4- دانشآموزان مراجعه نکرده به شبانه روزیها(ثبت نام نکرده )
با توجه به طبقهبندی چهارگانه فوق سوالات تحقیق به شرح ذیل بیان میشود.
1- چه عواملی برادامه تحصیل دانشآموزان در مدارس شبانه‌روزی‌ها موثر است؟
2- متغییرهای اثرگذار بر عملکرد دانش آموزان موفق (فارغ‌التحصیل) چیست ؟
3- علل عدم مراجعه بعضی از دانشآموزان روستایی به مدارس شبانه‌روزی چیست ؟
4- چه عواملی باعث ترک تحصیل دانش آموزان از مدارس شبانه‌روزی‌ها هستند؟
6-1: متغیرها و تعاریف عملیاتی آنها
متغیرهای متعددی در این تحقیق مورد بررسی قرار میگیرند که مهترین آنها به شرح ذیل میباشد:
دانشآموزان مدارس شبانه‌روزی دخترانه و پسرانه منطقه کاغذکنان
دبیران مدارس شبانه‌روزی
برنامه‌های موجود در مدارس مذکور
امکانات موجود ارائه شده در مدارس فوق
مقاطع تحصیلی دانشآموزان
مقاطع تدریس دبیران
1. دانشآموزان مدارس شبانه‌روزی
دانشآموزان مورد بررسی در این تحقیق شامل دانشآموزان راهنمایی و دبیرستان زینبیه و عفاف در دخترانه و ندای اسلام و امام خمینی (ره) پسرانه میباشد و دانشآموزان در چهارگروه موفق، حین تحصیل، ترک تحصیل و بازمانده از تحصیل بررسی میشود.
2. دبیران مدارس مذکور
در مقوله دبیران، موضوعات رشته تدریس، صمیمیت و سابقه تدریس بررسی میشود.
3. برنامه‌های موجود مدارس شبانه‌روزی
در مقوله برنامه‌های موجود، متغیرهایی همچون برنامه هفتگی مدارس، تنظیم برنامه امتحانات، برنامه‌های اردو، کلاسهای تقویتی و سایر فعالیتهای فوق‌برنامه و برنامه‌های مکمل مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
4. امکانات ارائه شده
متغیرهای پانسیون، امکانات ایاب و ذهاب، امکانات خوابگاهی و ... میباشد.
5. مقاطع تحصیلی
مقاطع تحصیلی شامل مدارس راهنمایی و متوسطه خواهد بود.
6. پایه تحصیلی
پایه‌های سه‌گانه راهنمایی (اول، دوم و سوم) و پایه‌های سه‌گانه متوسطه را شامل میشود که دانشآموزان تحصیل می‌نمایند. ضمناً مدارس شبانه‌روزی فاقد مراکز پیش‌دانشگاهی میباشد.
7. مقاطع تدریس دبیران
دبیران مدارس شبانه‌روزی در دو مقطع راهنمایی و متوسطه تدریس می‌نمایند، شامل میشود.
7-1: محدودیتهای تحقیق و محقق:
این تحقیق که به عنوان پروژه جهت اخذ مدرک کارشناس ارشد مدیریت آموزشی انجام پذیرفته دارای محدودیتهای زیر می باشد :
1- با عنایت به مطالعه موردی بودن طرح وقت‌گیر و مستلزم زمان زیادی است
2- به علت محرومیت فرهنگی خانواده ها دانش آموزان در ارتباط مستقیم خود را به صورت کم رو و خجل نشان می دهند.
3- احساس اینکه پاسخ صحیح و مشارکت فعال دانش اموزان بعد از اتمام مصاحبه واکنش عوامل اجرایی را به دنبال خواهد داشت، یعنی دانش‌آموز از اینکه در بررسی حضوری و پاسخ به سوالات، پاسخ واقع‌بینانه را ارائه کند، ممکن است بعداً توسط عوامل اجرایی تحت فشار قرار گیرند.
قلمرو تحقیق
این تحقیق تحت عنوان «بررسی موانع و مشکلات مدیریت مدارس شبانه‌روزی منطقه کاغذکنان، راهکارهای بهبود فرآیند مدیریت با رویکرد سیستمی» انجام میگیرد. در محدوده قلمرو مدارس شبانه‌روزی که چهار مدرسه میباشد و شامل دو مدرسه راهنمایی دخترانه و پسرانه و دو آموزشگاه متوسطه دخترانه و پسرانه است، خواهد بود.
دانشآموزان مدارس فوق از روستاهایی که فاقد مدارس راهنمایی و متوسطه هستند و آمارشان در سطح پایین قرار دارد، جذب میشوند و در فرآیند تعلیم و تربیت قرار میگیرند که اسامی مدارس شبانه‌روزی به ترتیب زیر است:
1. مدرسه راهنمایی شبانه‌روزی دخترانه زینبیه
2. مدرسه راهنمایی شبانه‌روزی پسرانه
3. مدرسه متوسطه شبانه‌روزی عفاف
4. مدرسه متوسطه شبانه‌روزی پسرانه امام خمینی (ره)
مدارس فوق در جذب و نگهدرای دانشآموزان، مخصوصاً در قسمت جذب دانشآموزان و عدم وجود انگیزه لازم جهت ثبت‌نام از روستاهایی دوردست با مشکل مواجه هستند که علل مربوطه از نظر دانشآموزان و دبیران مدارس شبانه‌روزی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
فصل دوم
ادبیات تحقیق
مفاهیم سیستم
مقدمه
پس از جنگ جهان دوم بویژه در بیست‌سال گذشته، اصول، تئوریها و مفاهیم هر یک از رشته‌های علوم فیزیکی و اجتماعی، مورد استفاده دیگر علوم و تخصصهای گوناگون قرار گرفته و هراصلاح یا مفهوم خاص یک علم در علوم دیگر مفهومی تازه پیدا کرده است. شاید بهترین نمونه برای نشان‌دادن چگونگی تغییر معنی یک واژه یا اصطلاح در علوم گوناگون واژه سیستم (System) باشد.
مفاهیم:
برای واژه سیستم، مفاهیم بسیاری بکار برده میشود که برخی از آنها عبارت است از سیستم اقتصادی، سیستم‌سیاسی، سیستم حمل و نقل، سیستم ارتباطات، سیستم حسابداری، سیستم اطلاعات و مدیریت و سیستم آموزشی و آموزشگاهی و …
در زبان فارسی نیز گاهی اوقات سیستم را به عنوان واژه‌ای مترادف با کلمه‌های رشته، جهاز، دستگاه، سلسله و منظومه مورد استفاده قرار می‌دهند.
تعریف:
دکتر منصور منصورکیا، از فرهنگ و بستر سیستم را چنین تعریف میکند: « سیستم مجموعهای از چندین جزء وابسته به یکدیگر تشکیل یافته است.»
و در تعریف دیگر آمده است: «سیستم عبارت است از تعدادی روش وابسته به یکدیگر که با اجزای روشهای مزبور قسمتی از هدف یک سازمان تامین میشود.»
سیستم آموزشگاهی با بکارگیری دبیران متخصص و باتجربه و ثبت‌نام دانشآموزان و غیره تشکیل میشود و با اجرای روشها موجب اجرای سیستم کلاسداری میشود و اجرای سیستم تدریس به تامین قسمتی از هدف سازمان کمک میکند.
تعرف سوم از سیستم (System):
«سیستم عبارت است از یک سری وظایف وابسته به یکدیگر که با اجرای آنها قسمتی از هدف یا منظور سازمان تحقق مییابد.»
بطوری که در تعاریف فوق ملاحظه میشود، سیستم متشکل از چند روش است و در دیگری متشکل از چند وظیفه میباشد. از تعریف‌ها استفاده میشود که ایجاد و استقرار هر سیستم برای تامین قسمتی از هدف هرسازمان ضروری است. بدین ترتیب نظر باینکه جزئی از هدف هر سازمان مستلزم ایجاد و استقرار یک سیستم است، لذا هر سیستم دارای هدف یا هدفهای خاصی است و سیستم بدون هدف مفهومی نخواهد داشت.
هال وفاگن، سیستم را چنین تعریف میکند:« سیستم مجموعهای از اجزاء و روابط میان آنهاست که توسط ویژگیهایی معین، به هم وابسته یا مرتبط میشوند و این اجزاء با محیط‌شان یک کل را تشکیل می‌دهند.»
عناصر سیستم
عناصر هر سیستم همان اجزای تشکیل‌دهنده (یا رخدادهای قابل توصیف) آن هستند، البته بسیاری از این عناصر، خودشان یک سیستم به حساب می‌آیند. برای مثال یک کلاس درس را میتوان متشکل از دانشآموزان، دبیران، میز، کتاب و غیره دانست، در حالی که دانشآموزان و دبیران نیز سیستمهای پیچیده‌ای هستند که از سیستمهای متعدد تشکیل شده‌اند.
هنگامی که بتوان عنصری از یک سیستم را به منزله سیستمی جداگانه در نظر گرفت، آن عنصر «خرده سیستمی» از یک سیستم بزرگتر تلقی میشود. هر خرده سیستم نیز ممکن است از خرده سیستمهای دیگری تشکیل شده باشد. هنگامی‌که نتوانیم درون و محتوای یک خرده سیستم را شناسایی کنیم، آن را جعبه سیاه می‌نامیم.
لیگر می‌گوید:« جعبه‌های سیاه، عناصر ضروری اولیه یا اتمهای تشکیل‌دهنده یک سیتسم هستند.»
بخش‌هایی که وظایف اساسی سیستم را برعهده دارند عناصر آن سیستم هستند. به این ترتیب عناصر یک سیستم عبارتند از:
1. ورودیها Input
2. فراگرد (جریان، خارنه پردازش) Process
3. خروجیها Output
4. بازخورد کنترلی Feedback
1. ورودیها
ورودی یک سیستم، ممکن است ماده، انرژی، انسان، محصول، خدمت و اطلاعات باشد. ورودی همان نیروی محرکه‌ی سیستم است که نیازهای عملیاتی آن را برطرف میکند. ورودیهای هر سیستم به سه طبقه اساسی زیر تقسیم میشوند:
- ورودیهای زنجیره‌ای
- ورودیهای تصادفی
- ورودیهای بازخورد
1-1- ورودیهای زنجیره‌ای:
ورودی زنجیره‌ای، نوعی ورودی است که خودش نتیجه یک سیستم بوده و خروجی سیستم دیگری است. مثلاً آب و برق مدارس بوسیله شرکت توانیر و سازمان آب منطقه تامین میشود. بنابراین، سیستمهای مذکور برای تامین ورودیهای مورد نیاز خود بطور مستقیم با یک یا چند سیستم دیگری مرتبط میشوند و دبیران فارغ‌التحصیل شده از دانشگاه‌ها وارد به سیستم آموزشی نیز ازنوع ورودیهای زنجیره‌ای هستند.
2-1- ورودیهای تصادفی:
وجود ورودیهای تصادفی، در مفهوم آماری آن بر وجود ورودیهای بالقوه برای یک سیستم دلالت دارد. بدین معنی که از میان ورودیهای ممکن، احتمال انتخاب ورودی مورد نیاز مدنظر است. مثلاً کارپردازی مدارس شبانه‌روزی در سیستم خرید ملزومات پانسیون با انواع و مقدار زیادی از فروشندگان (قصابی، لبنیاتی و لوازم دیگر بالقوه دیگر) روبرو است و هیچ یک از منابع مذکور جهت تامین ورودی خرده سیستم (آشپزخانه‌ها) حق انحصاری ندارد، بلکه ورودی بالقوه هستند که سیستم خرید مدارس شبانه‌روزی برای تامین ورودی خود خروجی یکی از سیستمهای موجود را بر اساس تصمیم‌گیری انتخاب میکند.
3-1- ورودی بازخورد:
برخی از ورودیهای یک سیستم، در واقع بخشی از خروجی‌های قبلی همان سیستم هستند. این نوع ورودیها را بازخورد می‌نامند و بازخورد فقط بخشی کوچک از خروجی یک سیستم است که نشان‌دهنده‌ی تفاوت میان وضع مطلوب (دستیابی به هدف) و وضع موجود (عملکرد سیستم) در نظر گرفته میشود. در سیستم آموزشی ورودی بازخورد میتواند میزان وضعیت تحصیلی دانشآموزان و نمرات اول آن نسبت نرم ارتقای تحصیلی باشد.
2. فراگرد (خانه پردازش):
در فراگرد سیستم، ورودی به خروجی تبدیل میشود. تحلیل‌گران سیستم همواره سعی میکنند که نحوه‌ی تبدیل ورودی به خروجی را در فراگرد سیستم، شناسایی کنند. هنگامی‌که نحوه این تبدیل مشخص باشد، فراگرد را «جعبه سفید» می‌گویند. هرگاه تبدیل بسیار پیچیده باشد به نحوه‌ی تلفیق ورودیها یا ترتیب تنظیم آنها ممکن است به تولید خروجی‌های متفاوتی بیانجامد، در این حالت فراگرد را «جعبه سیاه» می‌نامند. مثلاً در سیستم آموزشی که دانشآموزان بعنوان یک ورودی اساسی و مهمترین آن به شمار می‌روند، پس از دریافت خدمات آموزش و پرورش و سایر خدمات جانبی بصورت سه نوع خروجی ظاهر میشوند:
1. دانشآموزان موفق و ارتقاء یافته به پایه‌ی بالاتر.
2. دانشآموزان ناموفق و مردودین.
3. دانشآموزان ترک تحصیل کرده.
مدیر آموزشگاه و سایر عوامل دیگر، علی‌الخصوص دبیران باید بتوانند مقتضیات و شرایط منجرشده به این نتیجه را معین کنند، یعنی باید بدانند این نتیجه‌های متفاوت از چه عوامل و عللی ناشی شده است. شاید در بعضی مواقع در سیستمهای بزرگ، یک واقعیت کنجکاو برانگیز این باشد که در بنیان هر سیستم، ناشناخته‌های بسیاری وجود دارد که تحلیل‌گران و مدیران آنها را تشخیص می‌دهند، ولی بنابه دلایلی تصمیم میگیرند که آنها را روشن نسازند، زیرا «مصلحت نیست که پرده برون افتد راز»
3. خروجیها:
خروجی‌های یک سیستم نیز مانند ورودیهای آن ممکن است نوعی ماده، انزژی، محصول، اطلاعات و افراد آموزش دیده از یک سیستم آموزشی و غیره باشند. در سیستم مدارس شبانه‌روزی دانشآموزان فارغ‌التحصیل شده و موفق بعنوان خروجی قابل قبول و مطلوب به حساب میآید. البته برخی یا بعضی از خروحی‌ها سیستم مجدداً در خود سیستم بعنوان ورودی وارد شده و در چرخه‌ی سیستم و در مرحله‌ی فرآیند قرار میگیرند. مثلاً دانشآموزان سوم راهنمایی قبول شده وارد مقطع بالاتر شده و در متوسطه و پایه اول یا سوم یا پیش‌دانشگاهی جذب شده و ادامه تحصیل می‌نمایند.
سیستم آموزش و پرورش رسمی :
بروندادها فراگرد آموزش و پرورش دروندادها
افرادی که در زمینه‌های زیر شایستگی کسب کردهاند.:
- مهارتهای ذهنی و عملی
- قدرت استدلال و تجزیه و تحلیل
- ارزشها، نگرشها و انگیزش
- خلاقیت و نوآوری
- مهارتهای ارتباطی
- آگاهی فرهنگی
- جهان‌بینی
- احساس مسئولیت اجتماعی نظام آموزشی
ساختار: (کلاسها، مدارس، واحدهای اداری، سلسله مراتب سازمانی)
افراد: (مدیران، معلمان، مربیان، کارکنان اداری، راهنمایان و مشاوران
و … )
تکنولوژی: (ساختمانها، کتابخانه، آزمایشگاه، برنامه‌درسی، برنامه تحصیلی، کتاب درسی، وسایل سمعی و بصری و … )
وظایف: (مدیریت آموزشی، تدریس، راهنمایی و مشاوره، امور مالی، اموز اداری، فعالیت فوق برنامه و … ) دانش و معرفت
ارزشها
هدفها
منابع مالی و مادی
حدود مرز سیستم
محیط سیستم
مدرسه بعنوان یک سیستم اجتماعی :
محیط
حد و مرز
سازمان مدارس
اجزا و فراگردها
1. اجزا- خرده سیستمها
- ساختار رسمی مدرسه
مدیریت رسمی مدرسه
کلاسهای درس
سرایداری و مراقبت
- گروههای غیررسمی
- افراد
مدیران، معلمان، سایرکارکنان و دانشآموزان
2- فراگردها- فعالیتها و رفتارها
مدیریت
تدریس
یادگیری
خلاقیت
اجتماعی کردن
مراقبت
حد و مرز
نگرش سیستمی
در نگرش سیستمی بایستی به تمامی عناصر سیستم و اجزاء آن توجه نمود، زیرا جزءنگری محض توسط مدیر به سازمان خود ایشان را از مسولیت اصلی خویش غافل ساخته در نتیجه سازمان از اهداف و مقاصد خود دور شده و هرج و مرج و ازهم پاشیدگی آن را فرا خواهد گرفت. در نگرش سیستمی ضمن توجه به اجزاء و عناصر سیستمی و نقش و اهمیت و جایگاه و کارکرد هریک از اجزاء و تجزیه و تحلیل آنها صورت میگیرد. سپس پیوستگی و ارتباط اجزاء و عناصر و نحوه‌ی فعالیت هماهنگ آنها در جهت تحقق اهداف مشترک روشن خواهد شد.
این تحقیق با نگرش سیستمی به بررسی و مطالعه موضوعات و مسائل مدارس شبانه‌روزی می‌پردازد و قبل از پرداختن به عناصر اجزاء سیستم مدارس شبانه‌روزی به مفاهیم و تئوری سیستم، نمودار سیستم، عناصر سیستمی و انواع آن و متناسب با این تحقیق در همین فصل بحث میشود.
با توجه به گستردگی و رشد روزافزون تمامی سازمان‌ها، مدیران برای اداره سازمانه‌های بزرگ با مشکل اساسی روبرو هستند و مساله اساسی معمولاً در هر سیستم عبارت است از تخصیص صحیح منابع محدود به احتیاجات نامحدود سازمانی، زیرا فاصله بین منابع و احتیاجات روزبروز زیادتر میشود، لذا برای هماهنگ‌ساختن منابع چهارگانه: پول، نیروی انسانی، مواد و تسهیلات در جهت تحقق بخشیدن به هدف یا اهداف سازمانی بایستی از یک سلسله بررسیهای منظم و سیستماتیک استفاده نمود.
« در نگرش سیستمی سازمان را باید به عنوان مجموعهای در نظر گرفت که اجزای مختلف آن با یکدیگر ارتباط و همبستگی دارد». بنابراین در نگرش سیستمی مدیران از مسائل و مشکلات موجود در سازمان آگاه میشوند و با بررسیهای منظمی، راه‌حلهای مناسبی برای رفع هر یک از آنها ارائه می‌دهند و این بررسیها اصولاً مبتنی بر روش علمی بوده تا با یافتن مشکلات و رفع آنها اهداف مورد نظر تحقق یافته و بقای سازمان تضمین میشود.
الگوی بنیادی ولی معمولی سیستمها :
Out put
ستانده یا خروجی و محصول Process
فرآیند یا جریان In put
داده یا ورودی
Feed back
بازخورد
شکل شماره 1
این نظریه بر نظریات مدیریت سازمانی و انسانی مبتنی است، لذا یک نظریه ادغامی میباشد. این نظریه مرکب از نظریاتی از علوم اقتصادی، جامعه‌شناسی، زیست‌شناسایی، روانشناسی و علوم طبیعی است و ساختار سازمان، انسان، محیط و عوامل عناصر بسیاری را در خود دارد. کاتزوکان سیستمهای سازمان را به عنوان یک سیستم باز معرفی میکند.
اختصاصات سازمان اداری در تحلیل سیستمی:
1. سازمان سیستمی است مرکب از تعدادی سیستمهای به هم وابسته‌ی مرتبط
2. سازمان یک سیستم باز و پویا است.
3. سازمان در جهت تعادل می‌پوید.
4. سازمان سیستمی است با هدفها، مقاصد و کارکردهای متعدد که بعضاً با هم در تعارضند.
یک سازمان، سیستم باز و پویا است. یعنی دائم در حال دریافت انرژی به شکل منابع جدید، اطلاعات از محیط میباشد. این انرژی جدید بنام «داده» به سیستم پس از تغییر به شکل «بازده» تبدیل و از سازمان خارج میشود.
معلمان که خود «داده‌ی» به سیستم آموزش و پرورش محسوب میِ‌شوند. کلید اصلی در جریان عملیات و تغییر شکل داده‌های دیگر (دانشآموزان) و تبدیل آن به بازده می‌باشند. گردش عملیات و تغییر شکل داده‌ها منجر به تغییر در فرد، گروه، رفتار دانشآموزان و رویه سازمان مدرسه میشود.
سازمان‌ها با دریافت داده‌های جدید به شغل خود برای حصول به تعادل نیاز دارند. هنگامی‌که تعادل سازمان متاثر از تغییرات در محیط آن به هم می‌خورد، بطوریکه تولید و افراد سازمان دیگر پاسخگوی نیازها و عوامل محیطی نباشند.
سازمان نیاز به بازگشت به حالت اعتدال مییابد هر سازمانی برای حفظ تعادل خود با محیط از اطلاعات محیطی درباره‌ی کیفیت بازده‌های خود تحت عنوان بازخورد یا پسخوراند اطلاعاتی استفاده میکند و با تغییر در داده‌ها یا گردش عملیات در تغییر شکل داده‌ها بازده‌ی مناسب‌تر و پاسخگوتری را بوجود میآورد. هیچ سازمانی را نمی‌توان تصور کرد که دائم در بازده، داده و جریان کار آن تغییر ایجاد نشود.
تفکر سیستمی
این شیوه تفکر بطور کلی با مجموعه‌هایی متشکل از اجزاء سرو کار دارد نه با خود اجزاء. تاثیر تفکر سیستمی بیشتر برحوزه‌ی ابعاد انسانی بوده است. در واقع نگرش متفکران سیستمی به جهان بر مبنای چهارگانه ذیل استوار میباشد:
1. تصور ارگانیک، یعنی تصوری که ارگانیسم را در مرکز طرح ادراکی آدمی قرار میدهد.
2. کل نگرش، یعنی پدیده به منزله موجودی زنده، دارای نظم، دارای روابط باز با محیط، خود تنظیم و هدفمند در نظر گرفته می شود. (در این نگرش فرد، بجای توجه به اجزای پدیده‌ها، برکلیت آنها تاکید دارد و بر آن متمرکز میشود.)
3. مدلسازی، یعنی متفکر سیستمی سعی میکند بجای شکستن کل به اجزای قراردادی، ادراک خود را از پدیده واقعی و بر پدیده های واقعی منطبق کند.
4. بهبود شناخت، بطوریکه یک متفکر و پژوهشگر نظام‌گرا درک میکند که:
الف: زندگی در یک سیستم ارگانیک و در فراگردی پیوسته، استمرار دارد.
ب: شناخت آدمی از یک کل، از طریق مشاهده‌ی فراگردهایی که در درون آن به وقوع می‌پیوندند به دست میآید، نه از طریق مشاهده اجزای آن کل.
ج: آنچه فرد مشاهده میکند خود واقعیت نیست، بلکه ادراک وی از واقعیت است.
در واقع با توجه به محدودیتهای متعدد، پژوهشگر نظام‌گرا تلاش میکند بجای بدست آوردن اطلاعات کامل و دقیق از یک کل اطلاعاتی کافی درباره‌ی آن بدست آورد، البته کسب دانش کامل درباره‌ی یک پدیده آرزوی همیشگی پژوهشگران نظام‌گرا است، ولی این آرزویی است که هیچ‌گاه نمی‌توان امید به نیل آن را داشت. نگرش سیستمی با رشد و توسعه دو بخش جداگانه هویت مستقل پیدا کرده است:
1. نظریه‌ی عمومی سیستمها System thory
2. علم کنترل و ارتباطات (سایبرنتیک) Cybernetic
ویژگیهای نظریه عمومی سیستمها:
ویژگیهای برشمرده شده برای نظریه عمومی سیستمها، متعدد و متنوع هستند. هدف نظریه عمومی سیستمها کشف قوانین ونظم ذاتی انواع پدیده‌هاست. از مدل عمومی سیستمها میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
1. به هم پیوستگی و وابستگی اجزاء در سیستم: عناصر ناپیوسته و مستقل هرگز نمی‌توانند یک سیستم را تشکیل می‌دهند.
2. کل‌گرایی: این رویکرد کلی‌نگری است که کل را با همه اجزای تشکیل دهنده و به هم پیوسته و وابسته‌اش درنظر میگیرد، زیرا سیستم را باید یک کل تفکیک‌ناپذیر دانست، نه اجزایی که سرهم شده‌اند و یک کل را بوجود آورده‌اند.
3. هدف‌جویی: سیستم از اجزایی متعامل تشکیل میشود و این تعامل به حالت یا هدفهای نهایی منجر میشود.
4. ورودیها و خروجیها: همه سیستمها برای فعالیت در جهت کسب اهداف خود به ورودی‌هایی وابسته هستند. همچنین، همه سیستمها خروجی‌هایی تولید میکنند که در سایر سیستمها مورد نیاز هستند.
5. تبدیل: در همه‌ی سیستمها، ورودی به خروجی تبدیل میشود، یعنی هر چیزی که وارد سیستم میشود، تغییر پیدا میکند و توسط سیستم تعدیل میشود.
6. مقابله با بی‌نظمی و کهولت(آنتروپی): این کلمه ریشه در ترمودینامیک دارد و بیانگر حالتی است که همه عناصر سیستم در حداکثر بی‌نظمی قرار دارند و سیستم رو به از هم گسیختگی و نابودی پیش میرود. به این ترتیب برای سیستمهای باز مفهوم حداکثر بی‌نظمی یعنی مرگ. حداکثر آنتروپی در یک سازمان رسمی یعنی نداشتن اطلاعات کامل برای اداره‌ی سیستم یا حداکثر بی‌سازمانی، برای اینکه یک سیستم به حیات خود ادامه دهد، باید بتواند با چنین وضعیتی مقابله کرده و آنتروپی را مهار کند.
7. تنظیم: سیستم مجموعهای از اجزای به هم پیوسته و به هم وابسته است. این اجزاء باید به گونه‌ای تنظیم شوند که به کسب هدفهای معین بیانجامد.
8. سلسه مراتب: هر سیتسم معمولاً کل پیچیده‌ای است که از خرده سیستمهای کوچکتری تشکیل میشود. ضمن آنکه خودش خرده سیستمی برای سیستمهای بزرگتر به شمار میآید.
9. جداسازی: در سیستمهای پیچیده، واحدهای تخصی متعددی برای انجام وظایف تخصصی سیستم ایجاد میشوند، یعنی یکی از ویژگیهای موجود در همه سیستمها این است که وظایفشان برحسب اجزای تشکیل‌دهنده آنها قابل تفکیک و جداسازی است.
10. هم‌پایانی: در سیستمهای باز از وضعیت‌های آغازین متفاوت میتوان به یک حالت و هدف نهایی معین رسید، یعنی هرحالت و نتیجه‌ی نهایی ممکن است از مسیرهای گوناگونی قابل حصول باشد. (لیترر، 1969)
با توجه به ویژگیهای فوق در این تحقیق مدارس شبانه روزی را بعنوان یک سیستم در نظر گرفته و آنرا از ابعاد مختلف بررسی خواهیم کرد.
درجات سیستم از نظر بولدینگ :
در طبقهبندی نه‌‌گانه بولدینگ، این رابطه وجود دارد که قوانین مراتب پایین‌تر همواره بر سطوح بالاتر حاکم و علاوه بر قوانین قبلی، برهر مرتبه‌ای قانون خاص آن مرتبه نیز حکم‌فرماست، که این مراتب عبارتند از:
5. مرتبه‌ی اول را سازه و بافت وجودها تشکیل میدهد و قوانین استاتیک بر این طبقه حاکم میباشد.
6. در مرتبه‌ی دوم موجودیهایی که نوعی حرکت از خود نشان می‌دهند در حقیقت نوعی حرکت و پویایی حاکم است.
7. طبقه‌ی سایبرنیتیک یا مکانیسم‌های کنترل و سیستم‌هایی که با مکانیسم‌های بازخورد کنترل میشوند.
8. دنیای ارگانیسم‌ها در طبقه چهارم قرار دارد و از همین‌جاست که میدان عمل قوانین ارگانیستی آغاز می‌گردد.
9. گیاهان در سطح پنجم هستند.
10. حیوانات در این سطح واقع شده‌اند.
11. در سطح هفتم انسان، که با خصیصه خودآگاهی از طبقه حیوانات متمایز است.
12. سطح متعلق به نظام‌های اجتماعی و فرهنگی است.
13. سیستمهای نمادی
لوموانی مبتنی به 9 طبقه‌ی بولدینگ، به معرفی سه طبقه‌ی بزرگ می‌پردازد که هرکه به ترتیب چهار، سه و دو مرحله است که این طبقات بنام سطح ماشین، سطح حیاتی و سطح انسانی طبقهبندی شده است.
استفاده از تحلیل سیستمی در برنامه‌ریزی آموزش درسی:
با عنایت باینکه یک سیستم دارای چون درونداد، برونداد، بازخورد وجریان گردش کار بوده و هر سیستم دارای زیرسیستمی است. یک کلاس درس زیرسیستمی از سیستم مدرسه محسوب میشود. مدرسه نیز زیرسیستمی از سیستم وزارت آموزش و پرورش است که در ارتباط با آموزش و پرورش کشور میباشد.
متغیرهایی چون معلم، میز، تحته‌سیاه، کتاب و محتوی، روشها و فنون و مهارتهای تدریس، تخصص و تعهد معلمان و دبیران و غیره، به عنوان عمل‌کنندگان و دانشآموزان دانش، مهارت نگرش و طرز تلقی آنان به عنوان عمل‌شوندگان محسوب میشوند.
برونداد زیر سیستم مدرسه درونداد
دانشآموزان با دانش و بینش و مهارت جدید زیرسیستم کلاس عمل کنندگان: معلمان، کتاب، وسایل فنون و روشها
عمل شوندگان: دانشآموزان و خصوصیت آنان
محل تعاطی و اصطکاک درونداد و تبدیل به برونداد
بازخورد
بازخورد
شکل شماره 2
کلاس به صورت زیرسیستم مدرسه :
هر یک از عوامل انسانی چه به صورت عمل‌کننده یا عمل‌شونده وارث فرهنگ، دانش، اطلاعات و نگرشی است که دیگران در خارج از کلاس در فرد نهاده‌اند و او همراه با آن وارد کلاس میشود. طبقه‌ی اجتماعی، وضع اقتصادی، اولویتها، دانش و اطلاعات، رویه و نگرش و طرز تلقی، سواد و شغل و زبان و فرهنگ خانواده و محیط زندگی معلمان و دانشآموزان و سوابق تحصیلی آنان همه بصورت درونداد سیستم هستند که در کلاس و در حول و حوش هدفهای آموزش و پرورش، موضوعهای درسی و وظایف به تعاطی و اصطکاک با یکدیگر می‌پردازند. در شکل (2)، ارتباط درونداد، برونداد، جریان کار و گردش کار بازخورد و زیرسیستم درس مشخص گردیده است.
تحقیقات نشان میدهد که محیط آموزش، زمانی تقویت کننده‌ی یادگیری میشود که با خصوصیات و ارزشهای رسمی کلاس درس و مدرسه با ارزشها و خصوصیات معلمان و دبیران و دانشآموزان سازگار باشد. چنانچه زمینه‌های فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی معلمان و دبیران با زمینه‌های مذکور در خانواده دانشآموزان و محیط آموزش سازگار باشد، هیچ‌یک از آنان خود را در محیط نامانوس با زندگی عادی، خوبی و صفات و ارزشهای برگزیده، زبان و آداب و رسوم خود نمی‌یابند و شانس یادگیری در چنین محیطی افزایش مییابد.
دانش‌آموزی که از یک محیط خانوادگی که در آن استفاده از سواد و زبان و جملات کتابی معمول نیست، وقتی که به محیط رسمی کلاس درس پای می‌گذارد که زبان او را بکار نمی‌برند، بلکه جملات کتابی و کلاسیک و سطح سواد معلم و نحوه‌ی بیان او با تفاوت آشکار با آنچه که او بدان عادت کرده، استفاده میشود. با مشکلات ناسازگاری با محیط جدید مواجه میشود.
ناموفق شدن در سازش با محیط کلاس و مدرسه میتواند عامل اساسی افت تحصیلی اینگونه دانشآموزان به حساب آید. مثلاً دانش‌آموز شبانه‌روزی که از دورترین روستا وارد مدرسه میشود. با چنین مشکلاتی معمولاً مواجه میشوند و در اینگونه مدارس چنین ناسازگاری‌هایی را دقیقاً میتوان مشاهده نمود.
بنابراین داده‌ها به سیستم، از قبیل سواد و تجارب معلمان، فرهنگ و خصوصیات اخلاقی و رفتاری آنان در سطح کلاس با دانش و نگرش و سواد و زبان فرهنگ دانشآموزان برخورد کرده و پس از تلاشهای آموزشی و فعالیت کلاسی در حول برنامه‌های درسی به صورت تغییر در رفتار، دانش، مهارت و بینش دانشآموزان درآمده و از سیستم کلاس و مدرسه خارج میشود.
یک معلم ورزیده با شناخت تاثیرات مثبت عوامل درونداد سعی میکند از تجارب و اطلاعات دانشآموزان که به موضوع درس و وظایف کلاس متناسب باشد، به نحو شایان استفاده کند و در این جریان بر رشد بینش و نگرش اطلاعات خود نیز می‌افزاید.
برروند این زیرسیستم ممکن است برای کارائی یک لحظه، یک ساعت برآوردن یک هدف معین آموزشی یک ثلث، یک سال و یا یک دوره آموزشی قابل بررسی باشد.
رابطه بازخوردی، زمانی است که مدرسه و معلم و یا دانش‌آموز هر یک به جریان گردش کار مجدداً نظر انداخته ونتیجه حاصله را با تلاشها، وسایل، روشها، فنون و اوقات آموزشی و پرورشی مقایسه و تحلیل کرده و سپس راههای جدیدی را برای شروع دوره دیگر آموزشی اتخاذ کند. مثلاً این بازخورد برای معلم ممکن است بصورت استفاده از روشهای جدید تدریس، وسایل و ابزارهای جدید، فنون و مهارتهای تدریس، مطالب و محتوای دیگر و یا سازماندهی و طراحی مناسب‌تر آموزشی باشد.
بازخورد دانش‌آموزی که توانسته است در یک دوره‌ی تحصیلی موفق شود، ممکن است موجب تقویت و کاربرد مجدد روش مطالعه‌ی وی گردد و یا دانش‌آموزی که از یک درس نمره مطلوب نیاورده در عادت مطالعه یادگیری خود تغییر داده و با آمادگی بیشتر به ادامه تحصیل بپردازد. مسلماً چنانچه هدف آموزشی مشخص باشند، باید نتایج و برونداد سیستم با آن مقایسه شود و برای هرگونه انحراف از هدفها، تدابیر لازم اتخاذ شود.
بنابراین میتوان سیستم کلاس درس را تحلیل کرد و در آن زیرسیستم‌هایی که بر اثر علقه‌های گروهی، زبان، رفتار، خوی و اخلاق و یا درسی و تحصیلی متشکل شده‌اند، پیدا کردو یافت. در داخل مدرسه نیز علاوه بر زیرسیستم‌های کلاسهای درسی میتوان زیرسیستم‌های دیگری چون: گروههای درسی معلمان، معلمان تازه‌کار در برابر معلمان قدیمی، گروههای عقیدتی و سیاسی و یا معلمان در برابر کارکنان و غیره را ملاحظه کرد. بالاخره در مجموع، مدرسه زیرسیستمی برای وزارت آموزش و پرورش بوده که آن نیز بخشی از وظیفه آموزش و پرورش کشور را انجام میدهد.
بررسی اجمالی ویژکی‌های مدارس شبانه‌روزی
اساسنامه مدارس شبانه‌روزی ویژگی های اینگونه مدارس را با یک مقدمه و پنج فصل ماهیت و محتوای آن را بیان میکند که به تصویب شورای عالی آموزش و پرورش رسیده و به استان‌ها و مناطق جهت اقدامات بعدی ابلاغ شده است که به طور اجمالی به بررسی ویژگیهای مهم مدارس شبانه‌روزی بطور اجمال می‌پردازیم.
تعریف مدارس شبانه‌روزی
به منظور توسعه امکانات آموزش و پرورش و ایجاد فرصت تحصیلی برای دانشآموزان روستاهای پراکنده و کم جمعیت و همچنین توسعه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای در رشته‌هایی که نیاز به حضور مستمر و مداوم دانش‌آموز دارد، مدارس شبانه‌روزی تاسیس میشود.
اهداف مدارس شبانه‌روزی
ماده 2 اساسنامه مدارس شبانه‌روزی اهداف مدارس مذکور را در 6 بند جمع‌بندی مینماید که یکی از مهمترین اهداف آن که دو اولویت اول به آن اشاره میکند، عبارت است از:
افزایش پوشش تحصیلی دانشآموزان مدارس روستایی، عشایری و مناطق محروم و جلوگیری از هدررفتن استعدادها و توانائی‌های نوجوانان مناطق مذکور
شرایط و نحوه تاسیس مدارس شبانه‌روزی
شورای عالی آموزش و پرورش در ماده 3 اساسنامه مزبور، در خصوص نحوه تاسیس مدارس می‌گوید:
مدارس شبانه‌روزی با پیشنهاد اداره آموزش و پرورش منطقه و تائید سازمان آموزش و پرورش و تصویب شواری آموزش و پرورش استان در مناطق محروم تاسیس میشود.
نحوه اداره مدارس شبانه‌روزی
مدارس شبانه‌روزی همچون سایر مدارس بر اساس ضوابط وزارت آموزش و پرورش و زیر نظر اداره آموزش و پرورش مربوطه و به مسئولیت مدیر مدرسه اداره میشود که شرح تضمینی آن در فصل سوم اساسنامه آمده است.
شرایط پذیرش و تحصیل دانشآموزان
دانشآموزان حائز شرایط ورود به مدارس شبانه‌روزی علاوه بر داشتن شرایط عمومی، بایستی دارای شرایط ویژه باشند، از جمله این شرایط که در ماده 12 به آن اشاره میکند:
1. دانشآموزان ورود به شبانه‌روزی بایستی در روستا یا نقاط عشایر سکونت داشته و به مدارس عادی دسترسی نداشته باشند.
2. فراگیر بایستی دارای شرایط جسمی کامل باشد و سلامتی وی به تایید پزشک معتمد آموزش و پرورش رسیده باشد.
3. موافقت کتبی اولیای دانش‌آموز مبنی بر اینکه فرزندش در امورات مدرسه و چارچوب مقررات مشارکت فعال خواهد داشت و ...
سایر امورات مربوطه از جمله مسائل مالی و نحوه هزینه‌نمودن اعتبارات در قسمت سایر موارد اساسنامه آمده است. در مجموع چارچوب و ویژگیهای مدارس شبانه‌روزی توسط شورای عالی آموزش و پرورش تحت عنوان اساسنامه مدارس شبانه‌روزی در پنج فصل با یک مقدمه و 20 ماده تصویب شده است و با توجه باینکه تحقیق صرفاً به بررسی مسائل شبانه‌روزی می‌پردازد، داشتن اطلاعات جامع ضروری است. لذا اساسنامه مدارس شبانه‌روزی مذکور را جهت بهره‌برداری بیشتر در پیوست آورده‌ایم.
سابقه مدارس شبانه روزی در آموزش و پرورش منطقه کاغذکنان
مد ارس شبانه روزی در این منطقه چهار مدرسه می باشد که در دو مقطع راهنمایی و متوسطه تأسیس شده اند و در هر دو مقطع دو مدرسه یکی پسرانه و دیگری دخترانه مشغول به فرایند تعلیم و تربیت می باشند که مدارس دخترانه به نامهای زینبیه و عفاف به تربیت راهنمایی و متوسطه هستند و مدارس پسرانه ندای اسلام و امام خمینی به تربیت مقطع راهنمایی و متوسطه در منطقه هستند .
براساس گزارش آمار بودجه و تشکیلات منطقه سالهای تأسیس مدارس فوق به شرح زیر می باشد :
1 - آموزشگاه ندای اسلام
2- آموزشگاه امام خمینی
3- آموزشگاه زینبیه
4- آموزشگاه عفاف سال تاسیس 1368
سال تاسیس 1373
سال تاسیس 1372
سال تاسیس 1375
ضمناً آموزشگاه در ابتدای تاسیس با یک کلاس و با متوسط آمار25 نفر فعالیت خود را شروع کرده اند .
آمار کلاسهاو تعداد دانش آموزان مدارس شبانه روزی
در حال حاضر ( سالتحصیلی 82-81 )در منطقه کاغذ کنان 4 مدرسه شبانه روزی وجود دارد و براساس شواهد موجود یک مدرسه نیز به احتمال زیاد در سالتحصیلی 83-82 تاسیس خواهد شد براساس گزارش واحد آمار اداره آموزش و پرورش آمار و کلاسهای مدارس به شرح زیر می باشند :
آمار دانش آموزان مدرسه شبانه روزی ندای اسلام
جدول شماره 1
متوسط تراکم چهارم سوم دوم اول
24 74 20 26 28
توضیح 1:
متوسط تراکم اموزشگاه با عنایت به جدول شماره 1 ،24 نفر می باشد و براساس نرم (Norme) استانی اصولاً بایستی حداقل 30 نفر و حداکثر 35 نفر باشد با توجه به بند 3 شرایط و نحوه تاسیس ظرفیت پذیرش باید حداقل 80 نفر در بدو تاسیس، ثبت‌نام شود و بتوان ظرفیت آن را برای 120 نفر توسعه داد و از حداقل توسعه منفی 46 نفر فاصله وجود دارد.
آمار دانش آموزان شبانه روزی امام خمینی
جدول شماره (2)
متوسط تراکم چهارم سوم دوم اول
19 76 11 17 48
توضیح 2:
تراکم آماری کلاسها با توجه به حدود انتظارات استان و اساسنامه شرایط و نحوه تاسیس در بند (3) خیلی پایین است .
تعداد کلاسهای مدارس شبانه روزی پسرانه
جدول شماره (3)
ملاحظات جمع سوم دوم اول پایه
آموزشگاه
3 1 1 1 ندای اسلام
4 1 1 2 امام خمینی (ره)
توضیح 3:
تعدادکلاسها در آموزشگاه شبانه روزی بطور متوسط در هر مقطع 3 بوده است فقط در بعضی موارد در پایه اول به 2 کلاس رسیده است ضمناً در مقطع متوسطه آموزشگاه بنام متوسطه بنا نشده است بلکه از امکانات راهنمایی و با ضمیمه به راهنمایی تاسیس شده اند .
آمار دانش آموزان در مدرسه شبانه روزی زینبیه
جدول شماره (4)
تراکم آموزشگاه جمع کل پایه
سوم دوم اول
17 52 17 14 21
آمار دانش آموزان مدرسه شبانه روزی عفاف
جدول شماره (5)
تراکم مدرسه جمع کل پایه
سوم دوم اول
21 65 9 24 32
توضیح 4:
تراکم دانش آموزی مدرسه زینبیه پایین تر از سایر مدارس شبانه روزی قرار دارد و از نظر تراکم دانش آموزی کلاس مدرسه عفاف پایه سوم با 9 نفر آمار در پایین ترین تراکم قرار دارد .
آمار کلاسهای مدارس شبانه روزی زینبیه و عفاف
جدول شماره (6)
ملاحظات جمع کل پایه پایه
آموزشگاه
سوم دوم اول
3 1 1 1 عفاف
3 1 1 1 زینبیه
توضیح 5:
کلاسهای مدارس شبانه روزی دخترانه نیز همانند مدارس شبانه روزی پسرانه و در سالهای گذشته معمولاً در راهنمایی و مت
دانلود مقاله مطالعه‌ی موردی فرآیند مدیریت مدارس شبانه‌روزی
