نام نویسنده : خواجه نصیر الدین طوسى
بازنویس : سید محمد رضا غیاثى کرمانى
پیشگفتار
بسم الله الرحمن الرحیم
مرحوم خواجه نصیر الدین طوسى متوفاى 672 ه ق یکى از نام آوران عرصه ادب و عرفان و فلسفه و اخلاق است که به حق مى توان او را مصداق و جعلنى مبارکا اینما کنت دانست در هر عرصه اى که قدم نهاده اثرات بسیار عظیم و شایسته و جاودانى از خود به جا گذارده که بشریت به آن افتخار مى کند و جا داشته و دارد که یکى از کوههاى کره ماه را که با دوربین کشف شده است به نام زیباى خواجه نام گذارى کنند و رصدخانه او در مراغه پس از گذشت قرنها مورد بازدید و اعجاب و شگفتى دانشمندان جهان باشد.
خواجه همه عظمت و پیروزى هاى چشمگیر خود را در پرتو قرآن و شاگردى در مکتب اهل بیت علیهم السلام به دست آورده و افتخار آن را دارد که مرقد پاک او نیز در جوار مزار مطهر دو امام عظیم الشان باشد، و خود وصیت کرد که جنازه مرا پایین پاى امام کاظم علیه السلام دفن کرده و روى سنگ مزارم این آیه را بنویسید :
و کلبهم باسط ذراعیه بالوصید
بارى خواجه از چنان عظمتى برخوردار است که قطب الدین در کتاب محبوب القلوب مى گوید هر چه که درباره او گفته شود در شاءن او نخواهد بود.
برخى معتقدند که خواجه به چند دلیل آن چنان که باید و شاید شناخته نشده است .
اول : شیعه بودن او با که با فرهنگ حاکم روزگارش مغایرت داشته و طبیعى است براى کوبیدن وى که از برجستگان تشیع است از هر نوع تلاشى فروگذار نشده است .
دوم : فیلسوف بودن او چرا که متحجران و مقدس نمایانى که حرمت عقل و تعقل را نادیده مى گیرند هرگز با فیلسوفى که عقل حادى عشر نام گرفته روى خوش نشان نمى دهند.
سوم : همراهى ظاهرى و اضطرارى خواجه با هلاکوخان مغول .
به هر حال با انگیزه بزرگداشت نام و خاطره آن محقق بزرگ بر آن شدم که کتاب زیباى اوصاف الاشراف آن بزرگ مرد دوران را که درباره اخلاق است و در حقیقت از چهره درخشان اشراف و اعیان دین - که همانا وارستگان و متخلقان به اخلاق الهى هستند - پرده برداشته ؛ به نثر امروزى درآورده و به محضر اهل حقیقت و اصحاب فضیلت تقدیم کنم .
امید است که مقبول حق باشد؛ و بزرگان اهل تمیز که بر اشتباهات این کمترین اهل قلم مطلع مى شوند به نظر عفو نگریسته و با راهنمایى هاى خود مرا مرهون الطاف خویش بنمایند.
براى آنکه خوانندگان محترم از نثرى که مرحوم خواجه در تنظیم این رساله از آن استفاده نموده است با اطلاع باشند بخشى از نص مقدمه آن محقق بزرگ را بدون تغییر و تبدیل کلمات آورده ام.
انشاء الله این کار خدمتى به فرهنگ اسلامى محسوب شود و مورد قبول حضرت احدیت قرار گیرد. (آمین).
زمستان 78
سید محمد رضا غیاثى کرمانى
آسانترین راه براى سیر و سلوک و تهذیب نفس ــ (خلاصه اى از کتاب اوصاف الاشراف خواجه نصیر الدین طوسى) با فرمت Html
