این محصول در قالب ورد و قابل ویرایش در 33 صفحه می باشد.
اقدام پژوهی دبیر شیمی چگونه توانستم با استفاده از فناوری اطلاعات( IT ) بر یادگیری پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس شیمی 2 کوشا باشم؟
اقدام پژوهی حاضر شامل کلیه موارد مورد نیاز و فاکتورهای لازم در چارت مورد قبول آموزش و پرورش میباشد و توسط مدیر سایت طراحی گردیده است. این اقدام پژوهی کامل و شامل کلیه بخش های مورد نیاز در بخشنامه شیوه نامه معلم پژوهنده می باشد.
چکیده
درس شیمی از دروسی است که درک مفاهیم آن از دید دبیران و دانش آموزان دشوار است و معمولاً نگرش مثبت نسبت به آن وجود ندارد. درس شیمی به دلیل ویژگی آزمایشگاهی و کاربردی بودن، قابلیت بالایی برای ارائه مفاهیم، باشبیه سازی و پویانمایی (انیمیشن) رایانه ای دارد. در واقع بسیاری از مفاهیم را که نشان دادن آن ها حتی در آزمایشگاه دشوار یا غیرممکن است، مانند: حرکت مولکول های گاز، حرکت ذرات باردار درون یک محلول، ساختار مولکولی ترکیبات، .... را می توان با شبیه سازی رایانه ای به آسانی قابل ارائه کرد. بنابراین بهره گیری از رایانه در کلاس درس موجب افزایش یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان می شود. یکی از بارزترین تأثیرات بهره گیری از رایانه، تعامل فراگیران با یکدیگر و با دبیر است. البته هنوز در میان صاحبنظران، در زمینه سودمندی بهره گیری از رایانه در آموزش و یادگیری اختلاف نظرهایی وجود دارد، زیرا برخی از آنان رویکرد به این مقوله را تنها موجی گذرا می دانند و در مورد تأثیر عمیق و واقعی آن تردید دارند و برخی دیگر رؤیای مدرسه هوشمند، مدرسه بدون دیوار، مدرسه مجازی و .... در سر می پرورانند.اینجانب …. دبیر شیمی آموزشگاه ….. در این طرح اقدام پژوهی سعیم بر این بوده است که در عصر اطلاعات و ارتباطات با جهانی شدن آموزش شیمی همگام شوم. بنابراین در پی روشی برای تلفیق فناوری های نو در امر تدریس بودم. به دلیل حساسیت های خاص کتاب شیمی2، و وجود مطالب حجیم و سنگین در این کتاب، تصمیم گرفتم که امسال این روش را در کلاس … انجام دهم. لازم به ذکر است این روش البته با کمی تفاوت سال قبل در کلاس اول انجام شد که نتیجه خوبی داشت. در انجام این طرح مشکلات بسیاری سر راهم بود که با ترفندهای مختلف آن ها را از سر راه خود برداشتم و جو مناسبی را در کلاس به وجود آوردم. مشکل عمده ای که داشتم این بود که روش های تدریس سنتی بخصوص در درس شیمی بیشتر از هر روش دیگری مورد قبول همگان بود، درنتیجه می بایست روش سنتی را با فناوری های نو و از جمله IT و ICT ادغام می کردم. با در نظر گرفتن شرایط حاکم بر مدرسه محتاطانه عمل نمودم. دانش آموزان را بدون آن که متوجه شوند آهسته آهسته درگیر فناوری های نو از جمله IT کردم.
توصیف وضعیت موجود
اینجانب …. دبیر شیمی آموزشگاه …شهرستان… دارای….سال سابقه در آموزش و پرورش می باشم.تدریس .. از جمله شیمی از دشواری های خاص برخوردار است. یکی از مشکلات عمده در تدریس این درس، تنوع مطالب و عنوان ها در آن است. چنان که، در آن با مفاهیم، مسایل، موارد آزمایشگاهی و جنبه های کاربردی روبرو هستیم و به هم پیوستگی مطالب و عدم درک عمیق موضوعی سبب ضعف در یادگیری می شود. همچنین اگر دانش آموز در پیش نیازهای درس خاصی مهارت کافی نداشته باشد، به دشواری می تواند به یادگیری مباحث در سال های بعد ادامه دهد.
کتاب های شیمی دارای مزایا و معایبی می باشند که باید در حین تدریس به آن ها توجه کرد. ابتدا مزایای این کتاب ها را بیان می کنم. مثلاً در این کتاب ها به مشکلات روز دنیا پرداخته شده است و فاصله موضوعی میان کتاب های درسی با کتاب های دانشگاهی بسیار کاهش یافته است. در ضمن از طرح مسایل پیچیده کاسته شده و به مفاهیم بنیادی بیش تر پرداخته شده که بسیار مفید است. در تألیف کتاب ها از منابع معتبر داخلی و خارجی استفاده شده است و از نظر تعداد شکل، نمودار و جدول های مناسب، کتاب ها مفید و غنی هستند. این کتاب ها ظاهر نسبتاً خوبی دارند و حتی در حاشیه ها جای کافی برای یادداشت مطالب لازم وجود دارد. بخش های «بیش تر بدانید» که در متن کتاب آمده است نیز نه تنها برای دانش آموزان، بلکه برای دبیران بسیار سودمند است.
اما این کتاب ها معایبی نیز دارند. مثلاً مطالب آورده شده در کتاب ها پیوستگی ندارند. حجم شیمی آلی کم شده است و اطلاعات ناقصی از آن ارائه شده است. ارتباط عرضی میان کتاب های شیمی و فیزیک وجود ندارد. به طوری که سطح کتاب شیمی پایین تر است. با کمرنگ شدن نقش آزمایشگاه، علم شیمی به خوبی آموخته نمی شود. در کتاب های شیمی، اشکالات چاپی بسیاری دیده می شود.
در کتاب های شیمی محتوا ارائه شده اما این محتوا برای دبیر تحلیل نشده است. در این کتاب ها مرجعی معرفی نشده است. به طوری که در بعضی مواقع دبیر به درستی مطلب شک می کند و منبعی برای برطرف کردن شک خود در دسترس ندارد. کتاب های شیمی دارای کتاب دبیر و CD آموزشی نمی باشند.
مشکل دیگری که دبیر با آن مواجه است ارزشیابی می باشد. کنکور سراسری و آزمون نهایی سبب شده است که دبیران ندانند چگونه ارزشیابی را به عمل آورند. درس ها با یکدیگر ارتباط عرضی چندانی ندارند. مثلاً دانش آموز هنوز در ریاضی نمودار را نخوانده است ولی در شیمی باید از آن استفاده کند.
بزرگ ترین مشکلی که کتاب های درسی دارند نبود یا کمبود مسئله های برگزیده در پایان فصل هاست. کارشناسان آموزشی از دبیران انتظار دارند که تدریس با رویکرد فعال داشته باشند. اما آیا کتاب ها واقعاً رویکرد فعال دارند؟
امروزه در دنیا روی فناوری و بسته های آموزش کار می کنند. اما آیا در کشور ما امکانات محلی به دبیر اجازه تدریس با رویکرد فعال را می دهد؟
بنا به دلایل متفاوت بعضی از شیوه ها را نمی توان پیاده کرد. برای نمونه مقررات مدرسه اجازه نمی دهد که به راحتی بتوان با دانش آموزان در سایت های شبکه اینترنت کار کنیم. ضمناً باید به خواسته های خانواده ها از دبیر نیز توجه کرد. همه آن ها انتظار دارند که فرزندانشان در دانشگاه قبول شوند.
با تمام این تفاسیر امسال نیز مانند سال های قبل تمایل داشتم که کلاس شیمی برای
دانش آموزان کلاسی با شور و نشاط و باانگیزه باشد. در صدد یافتن راهی بودم که با توجه به انتظارات والدین و امکانات مدرسه از روش های نوین مناسب برای تدریس استفاده کنم، موضوع جهانی شدن آموزش شیمی را در نظر داشته باشم و موجب رشد خلاقیت دانش آموزان شوم.
پس از 5 سال تدریس شیمی به این نتیجه رسیدم که اگر دانش آموز مستقیماً در امر یاددهی و یادگیری دخالت کند و با آن درگیر شود نتیجه مطلوب تری به دست خواهد آمد. باید توجه داشت آن چه که در فرایند یاددهی و یادگیری نقش اساسی دارد، فعالیت و شرکت مستمر و جدی فراگیران با حضور فعال آن ها در جریان یادگیری است. اگر علوم و نظریه های آموخته شده در حین آموزش، با عمل همراه شود، فرد آموزش دیده صاحب درک، فهم، تعقل و مهارت می شود و به مسایل با دید انتقادی می نگرد، آن ها را تجزیه و تحلیل و ترکیب مجدد می کند و به فردی منتقد و صاحب رأی تبدیل می شود. باید توجه کرد که یادگیری، با حفظ مطالب و نقل آن ها متفاوت است. یادگیری هنگامی صورت می گیرد که فراگیر، خود تجربه کند و در نتیجه تجربه، تغییراتی در افکار، عادت ها، تمایلات و اعمال او ظاهر شود.
همانطور که همه دبیران شیمی می دانند تدریس شیمی2 نسبت به تدریس پایه های دیگر مشکلات خاص خود را دارد. بنابراین برای امسال برنامه ریزی هایی داشتم. تصمیم گرفتم با جهانی شدن آموزش شیمی همگام شوم و با استفاده از نوآوری آموزشی، سهمی در ایجاد تحول در آموزش شیمی داشته باشم. یکی از نوآوری های آموزشی در جهت جهانی شدن آموزش شیمی استفاده ازفناوری IT وICT است. اما باشرایط موجود در مدارس چگونه می توانستم، از این فناوری استفاده کنم؟
بیش ترین چالش هایی که با آن مواجه بودم چگونگی تلفیق فناوری در امر تدریس بود. من با پاره ای موانع احساسی مواجه بودم که خلاصه آن عبارتند از:
- موانع بزرگ روانشناختی در ارتباط با آزمایش کردن و به کارگیری IT و ICT؛
- دشوار بودن تغییر باورهای تربیتی و آموزشی زیربنایی؛
- سختی تغییر ساختار «ریشه یافته در ذهن» در زمینه «هنر تدریس»؛
- ترس در از دست دادن اختیارات و کنترل کلاس درس؛
- عدم هماهنگی با دیگر دبیران و بخصوص دبیران شیمی دیگر؛
- وجود مسایل و مشکلات موجود در مدرسه؛
- نادیده گرفته شدن تلاش های من از طرف مسئولین مدرسه و اداره.
این عوامل، عوامل انسانی بودند. به نظر می رسید که IT و ICT تجربیات حرفه ای مرا تهدید می کند. اما من سعی کردم که با اعتماد به نفس کامل قدم در این راه بگذارم. چرا که عقیده دارم، دبیران فردا رویکردی نو برای کار خود و دیدگاهی جدید درباره معنا و مفهوم آموزش و یادگیری پیدا کنند.
با وجود تمام مشکلات برای جهانی شدن آموزش شیمی خود را مهیا کردم. با این دیدگاه که با استفاده از فناوری IT می توان یادگیری را پشتیبانی و تسهیل کرد و محیطی مناسب برای هدایت آن فراهم ساخت و با این تفکر که IT و ICT به عنوان یک کاتالیزگر می تواند شیوه های تفکر در مورد یاددهی – یادگیری را فعال کند و موجب تغییر در کلاس های درس شود، شروع به کار نمودم.اما مسئله اصلی من این بود که: "با چه تمهیداتی فناوری IT و ICT را در کلاس شیمی به کار برم و در جهانی شدن آموزش شیمی همگاشوم؟" برای این منظور باید محتاطانه عمل می کردم. بنابراین برای رسیدن به هدف مرحله مرحله عمل کردم.
اقدام پژوهی چگونه توانستم با استفاده از فناوری اطلاعات( IT ) بر یادگیری پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس شیمی 2 کوشا باشم؟
