تعریف نسوزها و یا مواد دیرگداز: به موادی گفته می شود که نقطه خمیرشدن آنها بالاتر از 1520 درجه سانتیگراد باشد .
نقطه خمیرشدن را با مخروط زگرمی سنجند . مخروط های زگر ازمواد دیرگداز ساخته می شوند ودارای نقطه خمیرشدن مشخصی هستند .
برای تعیین نقطه خمیری شدن یک آجر دیرگداز معمولاً آنرا به شکل مخروط زگر با همان ابعاد استاندارد در آورده ودرکوره مخصوصی که بتوان اجسام را درحین حرارت دادن رویت کرد قرار می دهند .
دور نمونه را مخروط های زگر با شماره های مختلف می چینند. درحین بالا بردن دمای کوره ، دائماً وضعیت داخل را مشاهده می کنند . آنگاه نمونه مخروط ها را پس ازسرد شدن از کوره خارج می کنند ووضعیت مخروط های ذگررا مورد بررسی قرار می دهند . هر کدام ازمخروط ها که ازنظر خم شدن راس وقرار گرفتن آن درسطح قاعده به شکل نمونه در آمده باشد ، شماره دیر گدازی آجر مورد نظر با شماره آن مخروط زگر ( که قابل تبدیل به درجه سانتیگراد است ) مساوی خواهد بود .
آجرهای سیلیسی
این نوع آجرهاازنوع اسیدی هستند وماده اصلی آنها sio2 است که نقطه ذوب آن c1723 است. sio2 ، 98- 93 % این آجرها راتشکیل می دهند .
مواد اولیه آجرهای سیلیسی عمدتاً ازکوارتز یاکوارتزیت تشکیل می شود. کوارتزخالص درطبیعت چندان زیاد نیست وگران است . اما کوارتزیت که ازدانه های ریز کوارتز که به وسیله سیمان کوارتزی ( آمرف همراه با دانه های بسیار ریز ) به هم متصل شده اند تشکیل شده است . کوارتزیت به فراوانی درطبیعت وجود داشته ونسبتاً ارزان است . درساخت آجرهای سیلیسی بیشتر از کوارتزیتی که حدود % 98 سیلیس دارد استفاده می شود.
آهک سبب تشکیل فاز شیشه ای شده وباعث چسبندگی ذرات کوارتز به هم میشود وبه عنوان کانی ساز عمل می کند .
اما حضورمقدار کمی ازاکسیدهای دیگر نظیر AL2O3 باعث کاهش نقطه ذوب آجر وکم شدن مقاومت آن دردرجه حرارت های بالا می گردد. آهک برای آجرهای سیلیسی مفید اما AL2O3 وقلیایی ها مضرند .
بنابراین آهک برای آجرهای سیلیسی مفید اما AL2O3 وقلیایی ها مضرند .
کاربرد آجرهای سیلیسی
تاسال 1960 میلادی صنعت فولاد 75% کل آجرهای سیلیسی تولیدی را مصرف می کرد.صنایع دیگری که ازاین آجرها استفاده می کردند صنعت شیشه وصنعت کربن بودند اما رفته رفته مصرف این صنایع ازاجرهای سیلیسی کاهش یافت دلیل این کاهش درصنعت فولاد ازرده خارج شدن تولید فولاد به روش زیمنس مارتین وجایگزینی آن توسط روش L.D بود.
درمورد کوره های قوس الکتریکی که دارای سقف سیلیسی بودند اکنون توسط آجرهای آلومینای بالا تعویض شدند . همچنین درسقف کوره های ذوب مس که قبلاً ازآجرهای سیلیسی استفاده می شد، اکنون آجرهای قلیایی به کارمی روند
آجر های آلومینیومی
این آجرها دارای درصد بالایی ازآلومین ( AL203 ) می باشند . آنها را ازمخلوط کائولن ، بوکسیت ، کروندوم که بیش از % 70 آلومین دارد تهیه می کنند . دمای پخت این آجرها حدود 1200 – 1800درجه سانتیگراد می باشد.
کاربرد
ازآجرهای نسوزآلومینیومی برای پوشش جداره درونی کوره های ذوب وفولاد استفاده می کنند . چون درمقابل مواد قلیایی مقاومند ، بنابراین ازآنها برای پوشش جداره درونی کوره های سیمان سازی وشیشه سازی نیز استفاده می شود.
آجرهای منیزیتی
مصرف آجرهای منیزیتی بر خلاف آجرهای سیلیسی در صنعت فولاد در سال های اخیر افزایش یافته است (محفظه های (L.D آجرهای منیزیتی از اشکال مختلف منیزیت تهیه می گردد:
الف) منیزیتی که دارای بلورهای درشت است . در واقع محصول جامدی از کربنات منیزیم و کربنات آهن .
ب) منیزیت متراکم : بلورهای آن آنقدر ریز است که با میکروسکوپ دیده نمی شود در صورتی که این ماده در درجه حرارت های نسبتاً بالا کلسینه شود ماده بسیار خوبی برای تولید آجر منیزیتی است .
) بروسیت : نوع طبیعی هیدروکسیدمنیزیم است چون با مینرال های د یگر به مقدار زیاد مخلوط بوده باید قبل از استفاده در تولید آجر تخلیص گردد.
د) منیزیایی آب دریا : امروزه تمام منیزیایی مصرفی در انگلستان و آمریکا و ژاپن از آب دریا تآٌمین می شود.
و) منیزیت مرده یا غیر فعال یا کاملاً تکلیس شده منیزیتی است که دیگر با آب واکنش نمی دهد و برای تولید آجر مناسب است .
آجرهای دولومیتی
این آجرها از مینرالهای دولومیت به فرمول Camg(co3)2ساخته می شوند . این مینرال در صورت تکلیس کامل در دمای c1700و خارج شدن تمام گاز کربنیک آن یک مخلوط ساده cao,mgo تشکیل خواهد داد( تولید دولوما ) که دراین صورت تخلخل به %15 خواهد رسید ومحصول هفته ها می تواند بدون خراب شدن انبار شود .
شامل 34 اسلاید powerpoint
دانلود پاورپوینت انواع آجرهای نسوز و کاربرد آنها
