تحقیق رشته حقوق درباره حقوق رودخانه ها 61 صفحه
چکیده:
رودخانه ها ازمهمترین موانع طبیعی است که کشورها در تعیین خطوط مرزی با یکدیگر مورد استفاده قرار [1]میدهند . هنگامی که به نقشه جغرافیایی جهان مینگریم چنین به نظر می رسد که رودخانه ها مرزهای طبیعی ایده آل هستند زیرا طریقه مناسبی برای جدانمودن دو کشور از یکدیگر میباشند چرا که در حال حاظر نیز مرز کشورهای متعددی را تشکیل می دهند. با اینحال شاید بتوان گفت که رودخانه های سرحدی ازسایر مرزههای طبیعی ویا مصنوعی دیگر بحث انگیز و منشاٌ اختلافات بسیاری در روابط بین دولتها بوده است. که در این رابطه می توانیم به اختلافات ایران و اتحادجماهیر شوروی سابق در مورد ارس و اترک. واختلافات ایران و افغانستان در خصوص هیرمند و ایران و عراق در مورد اروند رود و یا همچنین از همسایگان به اختلافات دیرینه سوریه و ترکیه، ترکیه و عراق بر سر دجله وفرات اشاره نمود.در این کار تحقیقی در فصل اول به تعاریف مرز و تعاریف می پردازیم و در فصول بعد به نکاتی همچون تعیین حدود رودخانه های مرزی و اشاره به چند نمونه موردی خواهیم پرداخت
مقدمه:
حقوق رودخانه ها از مباحث حقوق بین المللی عمومی است به همین مناسبت به منابعی که در زمینه حقوق بین الملل عمومی در دسترس باشد مراجعه و مطالبی برگزیده و باز نویسی نموده.ضمن پوزش از صاحبان منابع فوق که به صورت منفک در جاهای مربوطه نامبده می شوند به امید آنکه اصل اصل امانت داری را رعایت کرده باشم. تحدید حدود کشورها از جمله مباحث بسیار مهم در حقوق بین الملل عمومی و گهگاه منشا اختلافات میان دولتهاست و تعیین مرز بین دو کشور جزو اختیارات دولتهایی است که همسایه یکدیگرند و یا در مجاورت یکدیگر قراردارند، این امر علی الاصول مطابق قرارداد منعقده میان دودولت یا ارجاع قضییه به داوری واجرای رأی داوران حل و فصل می شود. رودخانه ها از زمره مرزهای طبیعی ، ممکن است حد فاصل بین دو کشور قرارگیرند.در این وضعیت رودخانه به تنهایی مرز محسوب نمی شود، بلکه بایستی به طریقه مناسبی خط مرزی دقیقا بر رودخانه مشخص گردد وبا تحدید حدود دقیق از بروز اختلافات عدیده میان دولتهای ساحلی و کناره رودخانه جلوگیری شود و حدود حاکمیت دقیق طرفین معلوم و معین باشدمبحث اول:تعاریف
گفتار اول :تعریف مرز
یکی از موضوعات محوری در مطالعه جغرافیای سیاسی به حکومت ها و مرز بین آنها باز می گردد. چگونگی شکل گیری مرز، نوع مرز، مناقشات ناشی از مسائل مرزی و مانند آنها، بحث های جالبی را در جغرافیای سیاسی مرز تشکیل می دهندمرز به خط فاصل میان دو کشور گفته می‌شود(لغتنامه دهخدا، مرز). بر اساس تعریف آخرین حد قلمرو زمینی، دریایی، هوایی و تحت الارضی (زیرزمینی) هر کشور را مرز آن کشور می‌گویند مرز مهمترین عامل تشخیص و جدایی یک کشور از کشور همسایه‌است[1]
برخی از جغرافی‌دانان سیاسی غربی بر این باورند که مفهوم سرحد در گذشته و در دوران باستان به منظور تعیین قلمرو به کار می‌رفته، سرحد بیان‌گر فضایی واسطه میان دو قلمرو می‌باشد که با عرض کم و طول نسبتا زیاد به صورت نواری ممتد کشیده شده است و دو ناحیه متفاوت را از یکدیگر جدا و متمایز می‌سازد. پس ماهیتی عمدتا طبیعی و ارگانیک دارد. (میر حیدر، 1382، ص 2) شاید بتوان علت وجودی سرحد در گذشته را کمی جمعیت، یا خالی از سکنه بودن بسیاری از نواحی دانست. اما مرز مفهومی می باشد. اما از آن جا که این دو واژه اغلب به جای یکدیگر به کار گرفته می‌شوند، لازم است در ابتدا به تعریف دقیق هر یک بپردازیم:
مرزها: خطوط اعتباری و قراردادی هستند که به منظور تحدید حدود یک واحد سیاسی بر روی زمین مشخص می‌شوند به عبارت بهتر مرزهای سیاسی خطوطی قراردادی هستند که نشان دهنده قدرت حکومت مرکزی است و اکثرا ساخته و پرداخته جنگ هستند.
بند اول: عوامل ژئوپلیتیک موثر بر مرز و کارکردهای آن
مرز بین‌المللی اساس با هدف تعیین حد خارجی سرزمین یک دولت ایجاد شده و از این‌رو، مرزها [2]مشخص کننده محدوده حاکمیت دولت بر مردم و منابع تحت نفوذش هستند و قلمرویی را که دولت می‌تواند قوانینش را در آن جا به اجرا گذارد و قدرتش را اعمال کند و تعیین می‌کند. از این منظر، مهمترین کارکرد مرز، ایجاد و مانع و عامل بازدارنده است. بدین معنا که مرزها از ورود و خروج هر پدیده‌ای که در اعمال قدرت و حاکمیت آن کشور اخلال ایجاد می‌کند، ممانعت به عمل می‌آورند. به عبارت دقیق‌تر مرز همانند فیلتر و مانعی عمل می‌کند که مانع از انتقال کالا، موجودات زنده، حرکت مردم و هم چنین اندیشه‌ها و آرمان‌های آنان، رد قالب روزنامه، مجلات، کتاب‌ها و ... می‌شود که از نظر حکومت این موارد مخل امنیت کشور محسوب می‌شود.
فهرست
عنوان صفحه
چکیده................................................................................1
کلید واژه.............................................................................1
مقدمه.................................................................................2
فصل اول:
کلیات و تعاریف
مبحث اول:تعاریف.....................................................................4
گفتار اول :تعریف مرز..................................................................4
بند اول: عوامل ژئوپلیتیک موثر بر مرز و کارکردهای آن...........................5
بند دوم : نقش عوامل اقتصادی و تاثیر آن بر کارکرد امنیتی مرز...................6
بند سوم :اختلاف سطح توسعه و رفاه اقتصادی در مناطق مرزی
دو کشور و تاثیر آن بر کارکردهای امنیتی مرز.......................................7
بند چهارم :خط مرزی..................................................................8
گفتار دوم :تعریف رود...................................................................9
گفتار دوم :تعریف رودخانه مرزی بین المللی.........................................10
گفتار سوم:رودخانه های ملی و رودخانه های بین المللی.............................11
مبحث دوم: بررسی تحلیلی انواع روش های تعیین حدود در رودخانه های مرزی..12
گفتار اول :انتخاب یکی ازدوساحل رودخانه به عنوان مرز ............................12
بند اول :وجود مشکلات دربه کارگیری روش ..........................................16
گفتار دوم :خط منصف ...................................................................21
بند اول: تعریف ومثال ها ................................................................21
بند دوم : مشکلات موجوددراعمال روش................................................22
گفتار سوم :(( خط القعر)) یا(( تالوگ)) ...............................................25
بند اول :.تعریف ومثال ها................................................................25
بند دوم :رویه دولت ها ..................................................................26
بند سوم :تصمیمات قضایی................................................................27
بند چهارم :تعاریف حقوقدانان ...........................................................28
بند پنجم :ارگان بین المللی...............................................................29
فصل دوم:
رژیم حقوقی رودخانه ارس و اروند رود
مبحث اول:رودخانه ارس................................................................31
گفتار اول :مختصات جغرافیای...........................................................31
گفتار دوم :شیوه ی تعیین تحدید حدود در رودخانه ارس ..............................33
بند اول :قرار دادهای مرزی ..............................................................33
گفتار سوم :تحدید حدود مرز بر روی ارس ..............................................34
گفتار چهارم :جزایر........................................................................38
گفتار پنجم :تناسب یا عدم تناسب شیوه ی تعیین مرز درارس ...........................40
گفتار ششم :فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و مساله جانشین ...........................41
مبحث دوم:رژیم حقوقی اروند رود......................................................42
گفتار اول :تاریخچه اروند رود............................................................42
گفتار دوم :تکلیف رودهایی که از سرزمین چند دولت میگذرند.......................44
گفتار سوم :مادهء 70 کنوانسیون حقوق معاهدات وین(1969)..........................48
گفتار چهارم :موافقتنامهء بین ایران و عراق راجع به مقررات مربوط به
کشتیرانی در شط العرب.....................................................................52
بند اول :برنامهء مشترک.....................................................................53
بند دوم :دفتر مشترک هماهنگی.............................................................53
بند سوم :اقدامات مربوط به امنیت کشتیرانی...............................................55
بند چهارم :مقررات مالی.....................................................................56
نتیجه گیری....................................................................................58
منابع و مراجع...........................................................................61
تحقیق رشته حقوق درباره حقوق رودخانه ها