بررسی و رتبه بندی مهارت های مشاوره ای و تاثیر آن بر ارتقای امید به زندگی
مقدمه
همواره افرادی در جامعه وجود دارند که امید به زندگی در آنان پایین تر از سایرین است. زندگی توام با بیماری یا آسیب دیدگی شدید، غیرقابل پیش بینی و نامطلوب است. این نوع زندگی پر از خطرهایی است که متوجه خودانگاره شخص است و همچنین به عزت نفس، احساس آزادی، فعالیت های روزمره، راحتی جسمی و زندگی آینده وی لطمه میزند (فایف، 1995). اعتیاد نیز می تواند نوعی بیماری یا آسیب دیدگی شمرده شود که عزت نفس فرد را تهدید کرده و آینده فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. پژوهش ها نشان می دهند، علی رغم تغییر الگوی ذهنی، در مردم در سطوح عالی و خاص نسبت به معتادان و مصرف کنندگان مواد مخدر، اعتماد چندانی ندارند. آنان حتی اگر حاضر باشند به فرد معتادی که ترک کرده است در صورت امکان کاری واگذار کنند، حاضر نیستند با او رابطه خویشاوندی برقرار نمایند (کرمی و اعتمادیفرد، 1389). شاید در ابتدا این امر چندان مهم به نظر نرسد؛ ضرورت توجه به این مساله زمانی آشکار می شود که بدانیم از یک سو، اعتیاد به صورت یک فکر دائمی اجباری برای استفاده از مواد، حتی در شرایطی که فرد نیز از مضرات جدی و پیامدهای ناگوار آن آگاه است، ادامه می یابد (دیتار، 2011) و از سوی دیگر با وجود عدم مقبولیت مصرف مواد افیونی از نظر اجتماعی، طبقات مختلف جامعه با این مساله به صورت جدی درگیر هستند (سیام، 2007 ؛ آسایش و همکاران، 1389).
.
بیان مسئله
با توجه به شرایط یک فرد معتاد در جامعه، پایین تر بودن میزان امید به زندگی در وی چندان دور از ذهن نیست. بنابراین باید برای افزایش امید به زندگی شرایط زندگی وی را تغییر داد؛ اما فرد معتادی که قصد تغییر وضعیت زندگی خود را دارد تا امید به زندگیاش افزایش یابد، دقیقا به علت همین پایین بودن امید به زندگی با مشکل روبرو می شود. در اینجا این پرسش مطرح می شود که برای افزایش امید به زندگی این افراد چه اقدامی مفید است که در نهایت شرایط زندگی فرد تغییر کند؟ طبق نظر فرانکل (1988؛ 2004) عملکرد درمانی این نیست که به بیماران گفته شود معنای ویژه آنان در زندگی چه باید باشد؛ بلکه باید آن ها را در جهت کشف معنی برای خود تشویق کرد. وی معتقد است که حتی رنج کشیدن می تواند منبعی برای رشد باشد. در صورتی که جرات تجربه رنج وجود داشته باشد، می توان در آن معنایی یافت (لوکاس و زوانگهیرش، 2002). به اعتقاد بایومیستر احساس معنا از طریق برآورده شدن نیازهای اولیه به هدفمندی، کارآمدی و خودارزشمندی تحقق می یابد. مشاوره توانبخشی یکی از راه هایی است که میتوان از این طریق به بالاتر بردن امید به زندگی و معنا بخشیدن به زندگی در افراد وابسته به مواد مخدر استفاده نمود. پژوهش حاضر تلاشی در جهت بررسی مهارت های مشاورهای و تاثیر آن ها بر ارتقای امید به زندگی در معتادان به مواد مخدر می باشد.
فهرست مطالب:
فصل اول1-1- مقدمه. 7
1-2- بیان مسئله. 8
1-3- اهداف پژوهش.... 9
1-4- سوال های پژوهش.... 9
1-5- فرضیه های پژوهش.... 9
1-5-1- فرضیه اصلی... 9
1-5-2- فرضیههای فرعی... 10
1-6- قلمرو پژوهش.... 10
1-6-1- قلمرو موضوعی پژوهش..... 10
1-6-2- قلمرو مکانی پژوهش..... 10
1-6-3- قلمرو زمانی پژوهش..... 10
1-7- روش تحلیل دادهها 10
1-7-1- مدل معادلات ساختاری... 11
1-7-2- روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) 12
1-8- تعریف برخی واژگان تخصصی پژوهش.... 13
1-9- ساختار پژوهش.... 14
فصل دوم
2-1- مقدمه. 16
2-2- بهداشت روانی.. 16
تعریف سازمان بهداشت جهانی از بهداشت روانی... 17
2-2-1- عوامل موثر بر بهداشت روانی... 17
2-2-2- ابعاد بهداشت روانی... 18
پیشگیری نوع اول.. 18
پیشگیری نوع دوم. 18
پیشگیری نوع سوم. 18
2-3- توانبخشی.. 19
2-3-1- تاریخچه توانبخشی در جهان.. 19
2-3-2- تاریخچه توانبخشی در ایران.. 19
2-3-3- تعاریف و مفاهیم توانبخشی... 20
تعریف سازمان جهانی بهداشت در سال 1969.. 20
تعریف سازمان جهانی معلولین در سال 1981.. 21
2-3-4- ابعاد توانبخشی... 21
2-3-4-1- توانبخشی حرفهای... 21
ارزیابی و راهنمایی حرفهای... 21
آموزش حرفهای... 22
اشتغال و کاریابی... 22
پیگیری... 23
2-3-4-2- توانبخشی پزشکی... 23
2-3-4-2-1- تاریخچه توانبخشی پزشکی در جهان.. 24
2-3-4-2-2- تاریخچه توانبخشی پزشکی در ایران.. 27
2-3-4-3- توانبخشی اجتماعی... 27
2-3-4-3-1- مشاوره. 28
2-3-4-3-2- مددکاری اجتماعی... 28
2-4- مهارتهای مشاورهای... 29
2-4-1- تعاریف مشاوره. 30
2-4-2- اصول و قواعد مشاوره. 34
2-4-3- اهداف مشاوره. 37
2-4-4- نتایج مطلوب مشاوره برای مراجع.. 37
2-4-5- وظایف مشاور. 38
2-4-6- تصمیم گیری مراجع و مشاور. 40
2-4-7- شاخصهای اصلی مشاوره. 40
2-4-8- شیوههای مشاوره در روانشناسی... 42
2-4-9- فنون و روشهای مشاوره در اسلام. 43
2-5- امید به زندگی.. 452-5-1- ابعاد امید.. 46
2-5-2- نظریه امید.. 47
2-5-3- نظریه سرسختی... 48
2-5-4- نظریه شادمانی... 49
2-5-5- نظریه خوش بینی... 49
2-5-6- رویکردهای مختلف به امید به زندگی... 50
2-5-6-1- رویکرد روان شناختی... 50
2-5-6-2- رویکرد جامعه شناختی... 51
2-5-6-3- رویکرد زیستی اجتماعی... 52
2-5-7- اندازه گیری امید به زندگی... 53
2-5-7-1- مقیاس اسنایدر. 53
2-5-7-2- پرسشنامه امیدواری میلر. 53
2-6- پژوهش های علمی انجام شده گذشته در ارتباط با موضوع حاضر. 54
2-6-1- پژوهش های خارجی... 54
2-6-2- پژوهش های داخلی... 55
فصل سوم
3-1- مقدمه. 63
3-2- متغیرهای پژوهش.... 63
3-3- مراحل روش پژوهش.... 64
3-3-1- روش پژوهش..... 65
3-3-2- جامعه آماری... 67
3-3-3- نمونه آماری... 67
3-3-3-1- حجم نمونه. 67
3-3-4- ابزار جمعآوری دادهها 68
3-3-5- روایی و پایایی... 69
3-3-6- روش تجزیه و تحلیل دادهها 70
3-3-6-1- تحلیل توصیفی دادهها 71
3-3-6-2- تحلیل استنباطی دادهها 71
3-3-6-2-1- آزمون کولموگروف- اسمیرنوف... 71
3-3-6-2-2- آزمون t. 71
3-3-6-2-3- آزمون تحلیل واریانس..... 72
3-3-6-2-3-1- تحلیل واریانس یک طرفه. 72
3-3-6-2-4- مدل اندازهگیری (تحلیل عاملی تاییدی) 73
3-3-6-2-5- مدل ساختاری (تحلیل مسیر) 74
3-3-6-3- روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) 74
3-3-6-3-1- اصول فرآیند تحلیل سلسله مراتبی... 75
3-3-6-3-2- مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی... 76
الف) مدل سازی... 76
ب) قضاوت ترجیحی (مقایسات زوجی) 77
ج) محاسبات وزنهای نسبی... 78
د) ادغام وزنهای نسبی... 78
ه) سازگاری در قضاوتها 79
فصل چهارم
4-1- مقدمه. 75
4-2- تحلیل توصیفی دادهها 76
4-2-1- تحلیل توصیفی دادهها با توجه به متغیر سن... 76
4-2-2- تحلیل توصیفی دادهها با توجه به متغیر جنسیت.... 77
4-2-3- تحلیل توصیفی دادهها با توجه به متغیر وضعیت تاهل... 78
4-2-5- تحلیل توصیفی دادهها با توجه به متغیر میزان تحصیلات... 79
4-3- تحلیل استنباطی دادهها 80
4-3-1- تحلیل عاملی تاییدی... 80
4-3-1-1- تحلیل عاملی مرتبه دوم متغیر مهارتهای مشاورهای... 81
4-3-2- بررسی نرمال بودن دادهها 83
4-3-3- آزمون فرضیهها با استفاده از روابط ساختار یافته خطی... 84
4-3-3- آزمون میانگین... 88
4-3-3-1- مقایسه امید به زندگی در بین زنان و مردان معتاد به مواد مخدر. 88
4-3-4- آزمون تحلیل واریانس..... 89
4-3-5- تجزیه و تحلیل دادهها با FAHP.. 91
4-5-1- استخراج ماتریس تجمیع نظرات خبرگان.. 91
4-5-2- محاسبه بسط مرکب فازی عوامل... 92
4-5-3- محاسبه ماتریس درجه امکانپذیری حالتهای دو تایی ممکن... 93
4-5-5- محاسبه وزن نهایی و رتبه هر شاخص (ستون) از طریق نرمالکردن.. 93
فصل پنجم
5-1- مقدمه. 95
5-2- مروری مختصر بر هدف، مسئله و چگونگی کار 95
5-3- یافتهها 96
5-4- پیشنهادات کاربردی مبتنی بر نتایج پژوهش.... 98
5-5- پیشنهادات برای پژوهشهای آتی.. 98
منابع و مآخذ. 99
منابع داخلی: 99
منابع خارجی: 101
تعداد صفحات: 107
نگارش حرفه ای و آماده استفاده
بررسی و رتبه بندی مهارت های مشاوره ای و تاثیر آن بر ارتقای امید به زندگی