مقاله نقش کشورهای منطقه و فرا منطقه در جنگ 8 ساله ایران و عراق با فرمت word شامل 47 صفحه
به تدریج و در طول هشت سالی که جنگ ایران و عراق در جریان بود، بیشتر کشورهای عربی به طور مستقیم یا غیر مستقیم، هم بر آن تأثیر گذاشتند و هم از آن تأثیر پذیرفتند. در این میان، شیخ نشین های خلیج فارس بیشترین اثرگذاری و اثرپذیری را داشتند، به طوری که حتی این جنگ در رسانه های گروهی و محافل دانشگاهی از جنگ ایران و عراق به جنگ خلیج فارس تغییر نام پیدا کرد. در میان کشورهای عرب، اردن نخستین کشوری بود که از اولین روزهای جنگ، به طور رسمی، حمایت خود را از عراق اعلام کرد. همچنین، کشورهای کویت، عربستان، بحرین، قطر، عمان، امارات متحده عربی، مصر، مراکش، تونس و یمن شمالی نیز در طول جنگ تحمیلی عراق را مورد حمایت قرار دادند.
تلاشهای صدام حسین برای تحریک احساسات ناسیونالیستی اعراب در جنگ با ایران از یکسو و پشتیبانی بیشتر کشورهای عربی از عراق از سوی دیگر، این پرسش را مطرح می کند که ناسیونالیسم عربی تا چه حدی بر جنگ ایران و عراق تأثیر داشته است ؟
پاسخ بدین پرسش با توجه به پیچیدگیهای خاص جنگ ایران و عراق، آن قدر ساده نیست که با پشتوانه مطالعاتی سطحی به دست آید. در واقع، این کار به انجام بررسیهای دقیق، ریزبینانه و فارغ از پیش فرضها و پیش انگاره های ارزشی و ایدئولوژیک نیاز دارد. در غیر این صورت، آنچه به دست خواهد آمد، چیزی جز پاسخی ساده انگارانه و البته، غیر علمی نخواهد بود. در این نوشتار، نگارنده با در نظر گرفتن تمامی موارد یاد شده در پی آزمون فرضیه زیر است :
ناسیونالیسم عربی در جنگ ایران و عراق، نیروی مؤثری برای غلبه عراق بر ایران نبود، بلکه بیشتر به عنوان نیرویی ممانعت کننده از پیروزی ایران بر عراق به منزله کشوری متشکل از اکثریت قومی عرب عمل کرد و نقش آن به دلایل زیر فراتر از آنچه گفته شد ، نمی رود :
1) تقدم اولویتهای مربوط به منافع ملی بر منافع امت عرب در نزد رهبران کشورهای عربی؛
2) وجود رقابت میان عراق، سوریه، مصر و عربستان برای کسب موقعیت برتر در جهان عرب؛
3) عدم اعتماد کشورهای عربی به این که صدام در نبرد با ایران به دنبال تحقق آرمانها و ایده آلهای اعراب است؛
4) مسلمان بودن دو طرف متخاصم که استفاده از عنصر ناسیونالیسم عربی را محدود می کرد؛
5) تجربیات فراموش نشده اعراب از پان عربیسم در دوران جمال عبدالناصر که صدمات زیادی را به منافع اعراب وارد کرده بود.
این نوشتار در راستای آزمون فرضیه مزبور به بررسی مباحث زیر می پردازد :
الف) انگیزه های صدام از توسل به ناسیونالیسم عربی در جنگ با ایران؛
ب) نوع نگاه کشورهای عرب نسبت به جنگ ایران و عراق؛ و
ج) عوامل مؤثر بر ظرفیت اثرگذاری ناسیونالیسم عربی.
مقاله نقش کشورهای منطقه و فرا منطقه در جنگ 8 ساله ایران و عراق - عمومی - word