فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 47 صفحه
چکیده:
قضاوت درباره پدیده‌ها بر اساس تاثیر آنها بر بسط قابلیت‌هایی است که جامعه از آن منتفع می‌شود، از این منظر مدیریت جهادی به عنوان پدیده‌ای تأثیرگذار قابل بررسی و تحلیل است. این پدیده حاصل تعالیم الهی و انسان‌ساز اسلام است که در جریان دو رویداد تاریخی انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی عینیت یافت و موفقیتها و فرصت‌هایی در عرصه‌های مختلف مدیریتی کشور ایجاد نمود، اما گسترش آن تداوم نیافت. استقلال و امنیت کشور از جمله هدف‌های مقدسی هستند که در عرصه‌ی مدیریت جهادی جایگاه مهمی را به خود اختصاص می‌دهند. زیر حوزه‌های اهداف فوق شامل مفاهیم کلیدی " خودکفایی" و "امنیت غذایی" می‌باشند که به طور جدی مورد توجه مدیریت جهادی قرار گرفته‌اند. مدیریت جهادی با حذف یا کاهش فرآیندهای دیوانسالارانه‌ی زاید و تکیه به عواطف ایمانی و منافع ملی مفاهیم پیش‌گفته را پی گرفت و به نتایج قابل توجهی دست یافت. بررسی‌های انجام شده در این مطالعه نشان می‌دهد که افزایش تولید و تأمین غذای کافی مرهون راهبردها، روش‌ها و فضایی است که در قالب مدیریت جهادی ایجاد شده است، به طوری‌که دسترسی به نتایج بدست آمده در شرایطی غیر از این با صرف هزینه‌ها و انرژی بسیار بیشتری امکان وقوع داشت. بر این اساس مدیریت جهادی با اتکاء به تواتمندی‌ها و ظرفیت‌های داخلی و حذف موانع و محدودیت‌ها فرصتهای گسترده‌ای در عرصه تولید و خودکفایی بخش کشاورزی فراهم نمود و با ارتقاء قابل ملاحظه ضریب امنیت غذایی، به اقتدار و استقلال کشور کمک شایان توجهی نموده است.
بررسی روند تولید محصولات کشاروزی پس از تشکیل جهاد که همزاد انقلاب اسلامی است، بویژه در دهه‌ی اول حاکی از موفقیت‌های زایدالوصف و کارآمدی مدیریت جهادی در عرصه خود کفایی و امنیت غذایی نشان می‌دهد. مدیریت جهادی بعداً و در یک فرایند میان مدت فرصتهای بسیار مناسبی را برای دستیابی به خود کفایی در محصولات دامی فراهم آورده و موجب ایجاد امنیت غذایی بویژه از منظر ارتقاء کیفیت و حرکت به سمت امنیت غذایی از جنبه سیری سلولی شده است ضمن اینکه سایر نتایج تبعی آن از قبیل ایجاد فرصتهای شغلی،فقرزدایی و زمینه‌سازی برای توسعه روستایی را نباید از یاد برد. همسو با این اقدامات و انتشار فنآوری‌ها تا حد امکان مناسب، ارتقاء دانش فنی تولید کنندگان، افزایش بهره‌وری مورد توجه قرار گرفت و منافع این دستاوردها هم نصیب تولید کنندگان و هم جامعه گردید، به همین سبب انگیزه‌های لازم برای مشارکت در فعالیت‌های تولیدی شتاب گرفت. با تجارب حاصل از خودکفایی در محصولات دامی، و با تغییرات ساختاری ایجاد شده، افزایش تولید و دستیابی به امنیت غذایی محصولات اساسی زراعی هدف‌گذاری گردید. در مجموع مدیریت جهادی با راهبردی مشخص و انتخاب آگاهانه سیاست‌ها و راهکارهای اجرایی فرصتهای مناسبی در بخش تولید خلق نموده است و با همسو کردن منافع مردم با منافع ملی خود را متعهد به سیاست‌های اعلامی برای توسعه بخش نموده است و از این رهگذر مدیران کارآمد خلاق و آزموده تربیت نموده که در عرصه‌های مختلف مشغول به فعالیت شده‌اند لذا در این مقاله تلاش شده است نقش مدیریت جهادی صرفاً در ایجاد بسترهای مناسب برای خودکفایی و امنیت غذایی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد و سایر موارد که در جای خود حایز اهمیت است در مطالعات دیگر بررسی گردد.
مبانی ایدئولوژیکی حکومتی و وظایف دولت
نظام اداری بنا به تصریح قانون اساسی و تأکید مسئولان کشور باید مبانی الهی داشته باشد و ساختار «تشکیلات، اهداف و مأموریت‌ها خط مشی و سیاست‌ها همه در راستای استقرار حکومت الهی باشند. برداشت کلی حاکم بر قانون اساسی و قوانین کشور چنین می‌باشد که نظم می‌بایست مذهبی و ایدئولوژیک داشته و در تلاش برای پیدایی ساز و کارهای متناسب با این مبانی باشد (اسناد را به سوم توسعه)
دین مبین اسلام وجود دولت و تشکیل حکومت را ضروری دانسته و آن را به فطرت انسان نیز نسبت می‌دهد. علامه طباطبایی با استناد به سوره روم آیه 30 در توضیح اثبات دولت می‌گوید. فطری بودن نیاز به تشکیلات حکومتی به حدی بود که وقتی پیامبر اسلام (ص) پس از هجرت به مدینه دست به ایجاد دولت اسلامی زد مردم با وجود سوالاتی در زمینه‌های مختلف، در موردتشکیل دولت هیچگونه سؤالی مطرح ننمودند و بر ایشان شفاف بود.
دین اسلام این واقعیت را که در جامعه اسلامی باید حکومتی وجود داشته باشد قطعی تلقی نموده است (حمید زنجانی، 1362 ص 156) طبیعی است که اسلام برای فعلیت بخشیدن به اهداف عالیه خویش در زمینه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیازمند وجود دولت است.
در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز اداره جامعه دستیابی به اهداف خود و فراهم آوردن مقدمات تعالی را به عهده دولت گذاشته است و شیوه حکومت را مطابق با موازین فکری و جهان بینی اصیل اسلامی می‌داند. در اصل سوم قانون اساسی آمده است «دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است برای نیل به اهداف مذکور در اصل دوم، همه امکانات خود را برای امور زیر بکار برد:
- طرد کامل استعمار و جلوگیری از نفوذ اجانب
- ایجاد نظام اداری صحیح و حذف تشکیلات غیر ضرور
- پی ریزی اقتصادی صحیح و عادلانه بر طبق ظوابط اسلامی جهت ایجاد رفاه و رفع فقر و برطرف ساختن هر نوع محرومیت در زمینه‌های تغذیه و مسکن و کار بهداشت و تعمیم بیمه
- تأمین خودکفایی در علوم و فنون و صنعت و کشاورزی و امور نظامی مانند اینها
در زیر به چند مورد از ضرورت های و نقش دولت پرداخته می‌شود:
تشکیل حکومت جهانی و وحدت اسلامی
اصل یازدهم قانون اساسی آمده است همه مسلمانان یک امتند و دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است سیاست کلی خود را بر پایه ائتلاف و اتحاد ملل اسلامی قرار دهد و کوشش پی گیر به عمل آورد تا وحدت سیاسی اقتصادی و فرهنگی جهان اسلام را تحقق بخشد.
می توان گفت که وحدت مسلمانان بدون کوشش دولت میسر نمی‌شود اسلام دین وحدت است و در نصوص فراوان مسلمانان را به وحدت و اتحاد دعوت می‌کند و از پراکندگی و اختلاف بر حذر می‌دارد، عینیت اسلام روی دو کلمه استوار شده است «کلمه توحید» - «توحید کلمه» (سبحانی 1362)
در اصل یکصد و پنجاه و چهارم اشاره شد که جمهوری اسلامی ایران سعادت انسان در کل جامعه بشری را آرمان خود می‌داند و استقلال و آزادی و حکومت حق و عدل را حق همه مردم جهان می‌شناسد. جهاد نهادی توسعه‌ای برای این هدف و به ویژه استقلال و آزادی و عدل می‌باشد.
وظایف مردم و دولت در قبال هم
در دولت اسلامی افراد هر جامعه نسبت به یکدیگر و نسبت به دولت حق و وظایفی دارند رابطه صلح و فساد وجامعه و دولت پیوندی قوی و متقابل دارد.
در اصل هشتم قانون اساسی آمده است: در جمهوری اسلامی ایران دعوت به خیر و امر به معروف و نهی از منکر وظیفه‌ای است همگانی و متقابل بر عهده مردم نسبت به یکدیگر نسبت به مردم و مردم نسبت به دولت و.... در واقع شعار همه با هم جهاد سازندگی تحقق عینی این اصل است.
تحقیق جامع درباره جهاد خودکفایی و امنیت غذایی