حقیقت موسیقی دردین مبین اسلام :
پرسش حق ماست حق همه ی انسانها ست . خیلی طبیعی است که بپرسید :چرا موسیقی حرام است ؟که می پرسید ولی سئوال اشتباهی را مطرح می کنید .چون موسیقی حرام نیست بلکه
(غنا)حرام است و تازه در همین هم شک و تردید و(اگر و اما )زیاد است . بسیاری از شما می پرسید :(غنا چرا حرام است ؟) بسیاری بیشتر می پرسند :میدانیم امام خمینی (ره) موسیقی را حلال اعلام کرده اند ولی نظر دقیق ایشان را برای ما بگویید ؟ پاسخ دادن به این همه پرسش مجالی فراخ و صفحاتی بسیار می طلبد و پژوهشی گسترده و فراگیر .من جنبه های مختلفی از موسیقی غربی .موسیقی شرقی .سازهای موسیقی و...را بررسی کرده ام و بحث (غنا)را هم در گفتگو با بسیاری از روحانیون مطرح کرده ام و علی الظاهر هنوز هم کم است. این موضوع بحث انگیز را که از بسیاری از کتب فقهی عمدتا از دو کتاب (غنا و موسیقی در فقه اسلامی ..روح الله حسینیان .سروش1374
و(هشت گفتار پیرامون حقیقت موسیقی غنایی ...اکبر ایرانی .حوزه هنری ...1376
برگرفته شده است.
برادر ارجمندم مهدی جهانگیر عزیز این مقاله را من با مطالعات بسیار در کتب فقهی نوشته و مطالبی نوین و نو که مطابق با اسلام امروز است ودرمورد موضوع غنا می باشد که تا کنون کسی در ایران به آن نپرداخته است و اگر هم پرداخته به صورت یک نظر شخصی در کتب فقهی آورده شده است البته شایان ذکر است که همین مقاله را من با ترجمه انگلیسی که اصلا ازابتدا آن را انگلیسی نوشته ام زمانی نوشتم که خانم یوون رایدلی به سامی یوسف اعتراض نمودند که سامی عمل حرامی انجام می دهد و ایشان موسیقی را حرام می دانستند ومن این مقاله را با متن انگلیسی هنگامی که سامی عزیز را در آنکارا ملاقات کردم به وی تقدیم کردم و ما به مدت نیم ساعت در این مورد با یکدیگر گفتگو کردیم وایشان از این مقاله بسیار مسرور گشتند و به قدری خوشحال شدند که به من گفتند امید وارم همیشه مرا خواهرانه یاری کنید وبه راهتان در تحقیق و مطالعه در راه اسلام ادامه دهید. وهنگامی که فهمیدند رشته تحصیلی من حقوق است به من گفتند قطعا اگر دنبا ل موسیقی اسلامی نمی رفتم رشته حقوق را انتخاب ودنبال می کردم .البته ایشان تا مقدار بسیار خوبی هم فارسی را خوب صحبت می کنند که برای من خیلی جا لب توجه بود بطوری که هنگامی که برای من از جملات فارسی استفاده کردند من شوکه شده بودم والبته در حین بحثمان ایشان در مورد تفکرات بالای حضرت امام خمینی (ره) صحبت کردند که سامی گفت امام مرد بزرگی در تاریخ جهان اسلام بودند و متفکری بزرگ که وی به بسیاری از تفکرات امام خمینی معتقد و پایبند است وادامه داد که امام از جمله علمای معاصری بودند که موسیقی را مجاز می دانستند.وخیلی سخنان دیگر که هرچه بگویم تمامی ندارد.البته من هنگامی که متوجه شدم که سایت شما به صورت جدی و حرفه ای به فعالیت های سامی عزیز می پردازد تصمیم گرفتم آن را به فارسی نوشته وهدیه به سایتتان که نامش هم موسیقی اسلامی است کنم تا به صورت علمی نیز به موسیقی اسلامی نیز بپردازیذ تا بسیاری از کسانی که فکر می کنند که ما ایرانییان ازمذهب اسلام چیزی سرمان نمی شود بفهمند که اشتباه می کنند وباید عقایدشان را اصلاح کنند .ومن کسی را مورد اعتماد تر از شما برای ارسال مقاله واستفاده مفید از آن را نیافتم امید که با انتشار آن در سایت زیبایتان به صورت علمی نیز با مخاطبینتان ارتباط برقرار کنید البته من قصد دارم این مقاله را به زبان ترکی نیز ترجمه نموده و در اختیار همه ی مسلمانان جهان گذاشته تا از شک وشبهه در مورد موسیقی خارج شوند و بدانند اسلام بسیار ساده و بی آلایش است و ما نباید به خاطر عقایدی که دارای منطق در ستی نیستند وبه نام اسلام گفته شده است خود را عذاب دهیم و دائما درعذاب وجدان باشیم که داریم عمل حرامی را انجام می دهیم البته با دیدن سایتتان متوجه شده ام که شما بیشتربه فعالیت های سامی وکارهای وی می پردازید اما یک سایت یا وبلاگ زمانی مفید خواهد بود که بر پایه اطلاعات علمی ودانش باشد تا باعث نشود که هر کس از سایتتان دیدن می کند تنها جنبه ی سرگرمی آن را دیده ودر مورد آن اظهار نظر های بچه گانه کند شما به عنوان یک فرد مسلمان باید به دیگران ثابت کنید که سایتتان و عملتان را با آگاهی وعلم به دین مبین اسلام ایجاد کرده اید این همانند عمل سامی است که وی ابتدا با اطلاعات کامل به علم موسیقی را فراگرفته و سپس با شناخت و فهم نسبت به شریعت واحکام فقهی اسلام فعالیت هایتشان را انجام می دهند. ونیز از سامی عزیز حمایت کنید و به همه اعلام کنید که عمل سامی حرام نیست بلکه کاری بسی بزرگ و در خور ستایش است که با وجود بازا ر و تجارت موسیقی در جهان که اکثر خوانندگان و موسیقی دانان امروز برای کسب شهرت و درآمد آثار بی محتوایی را روانه بازار می کنند و هنری بد را از خود به جای می گذارند اما سامی به دور از توجه به شهرت وپول و کسب درآمد ..تنها با پشتوانه ی اسلام وارد دنیای موسیقی شده و می بینییم هنرش خوب و متعالی است .خواهر شما سارا یوسف رحیمی امیدوارم بتوانم مقالات دیگری نیز برای سایتتان ارسال کنم نه برای کسب شهرت نه بلکه برای این که با نوشتن این مقا لات به مخاطبینتان در ایران اطلاعات داده تا آگاه تر به مسائل روز دینشان اسلام بپردازند وخودشان دائما برای کشف حقیقت به تحقیق و پژوهش بپردازند شما حتی می توانید اسمی از من نبرید مهم اسم من نیست مهم فهمیدن و کشف حقیقت در اسلام است و تنها خواهشی که از شما دارم این است که این مطا لب را با دقت وتفکر بیشتری بخوانید وسطحی از آنها نگذرید .امیدوارم این کار ناچیز را پذیرا باشید. انشاالله..ومن الله توفق..جزاکم الله خیرا
آغاز سخن .. پیرامون غنا...
بسیاری از محققان براین عقیده اند که غنا و تشخیص ماهیت آن بر عهده عامه و وجدان سلیم بشر است "اما در تعریف (غنا)در میان اندیشمندان دینی و فقها عقاید گوناگونی وجود دارد که به دو دسته می توانند تقسیم شوند . گروه اول که بیشتر به شرح اسم و لفظ پرداخته اند و معتقدند که غنا:
1-یعنی صوت
2-بلند کردن و کشیدن صدا
3- هر صدای نیکووزیبا
4-زیبا و نیکو کردن صدا (تحسین الصوت)
5-زیبا ساختن و نازک گردانیدن صدا
6-زیبا ساختن صدا به نحوی که موجب تغییر حال و تاثیر در حس ها وعواطف شنونده گردد .
گروهی دومی که اکبر ایرانی در بررسی غنا انتخاب می کند به صورت زیر است :
1-صدا و آوازی که ترجیح و تحریر در آن وجود داشته باشد(علامه حلی)
2-آواز طرب انگیز(مرحوم فیروز آبادی)
3-صدایی که تحریر داشته باشد و موجب طرب(سرخوشی)گردد.(اکثریت فقها همین تعریف را برگزیده اند)
4-امام محمد غزالی در احیای علوم دین غنا را آوازی موزون یا ریتمیک می داند که مفهومی دارد و دل را به حرکت در بیاورد.
5-به نظر محقق سبزواری و فیض کاشانی صدا و آواززیبایی که همزمان با امر حرامی باشد (مثل آنچه در مجالس شراب خواری و رقص است )
6-آواز مناسب با مجالس لهو و رقص و عیاشی.به دلیل مطرب بودن این آواز چه حاوی مطالب پوچ و چه مطالب پر معنی باشد .حرام و لهوی است .
7-آوازی که در شعر آن مطالب لهو و بیهوده بیان شود مثل آنچه افراد بی بند و بار می خوانند.
8-آواز آهنگینی که با مقامها و گام های موسیقی متناسب باشدوبه همین دلیل بتواند در عموم افراد حالت طرب ایجاد کند .
طرب آن حالتی است که انسان از هوش وحال می رود .مانند مستی شراب .غنا نیز همچنین است و گویی عقل انسان را از کار می اندازد .تعریف فوق را حضرت امام خمینی (ره) در ((مکاسب محرمه)) از استادشان حضرت آیت الله محمد رضا اصفهانی نقل کرده و فرموده اند اطراب جای بحث و مناقضه وجود دارد اما خود امام در همان کتاب (صفحه 202 )غنا را چنین معرفی می کنند:((بهتر آن است که غنارا چنین تعریف کنیم:صوت نازک(زیر)انسان که-احتمالا-زیبایی داشته باشد و بخاطر تناسبی که {ازلحاظ هماهنگی با مقام ها و آهنگ و ریتم ودستگاههای موسیقی }دارد قابلیت طرب انگیزی برای متعارف مردم (عرف معمول)داشته باشد .به طوری که انسان از خود بی خود شده و عقل را از کار بی اندازد.به این ترتیب ملاحظه می شود که امام خمینی (ره) برای غنا حدود و مراتبی را در نظر می گیرند و دیگر این که ایشان صدای زیر و نازک را که عقل را از کار می اندازد را غنا میدانند که توسط آواز خوانی آشنا به فن موسیقی اجرا شود وقابلیت طرب انگیزی هم داشته باشد هرچند که بلافاصله موجب ایجاد طرب در شنونده نشود . همچنین ایشان در مورد ((لهوی بودن )) صوت و تناسب آن با مجالس رقص و شرابخواری در کتاب مکاسب محرمه معتقد بودند که به علت حرمت غنا حرام محسوب نمی شود بلکه حرمت مطلق لهوی که (در آن شک وغرض از لحاظ عقلی وجود ندارد )را حرام اعلام شده اند.
نگرشی به مبانی فقهی موسیقی :
تعیین مصداق واضح و روشن برای صدای نازک کار سختی است . اما اگر به تقسیم انواع مختلف صدا بپردازیم متوجه خواهیم شد که طبق قاعده طبیعی نازک بودن صدا ی زنان نسبت به صدای مردان اکثر مواقع صدای زنان می تواند مصداق غنا قرار گیرد. اما ممکن است که زنان بتوانند به نحوی غیر محرک و غیر مهیج آواز بخوانند؟ امام خمینی (ره) در کتاب (تحریر الوسیله)می فرمایند :اقوی در مورد شنیدن صدای زن نامحرم جواز است .مادام که به قصد کامجویی و شهوت رانی نباشد .و او نیز می تواند صدایش را به نا محرم برساند . در صورتی که ترس فتنه گری از طرف مقابل نداشته باشید.هرچند احتیاط (مستحب)در جایی که ضرورت ندارد –خصوصا – در مورد زنان جوان ترک است.وگروهی قایل به حرمت (سماع و اسماع)شده اند که قول آنها ضعیف است .البته اگر با کیفیت مهیج و با صدای نازک و نرم و زیبا (با ناز و عشوه )با نامحرمان گفتگو کند حرام است زیرا آنکه در قلبش آلودگی است نسبت به او حریص وآزمند می شود. شنیدن و شنواندن در مساله یاد شده تنها درباره صحبت کردن با نا محرم است .نه شنیدن آواز او یا شنیده شدن آواز توسط او .در استفتایی که از حضرت امام خمینی(ره)در مورد هم خوانی (کر) زنان شده ایشان فرمودند: چنان چه فساد داشته باشد باید پرهیزشود. در زمان امام خمینی(ره ) بارها و بارها آواز خواندن گروه کر مختلف از تلوزیون نمایش داده شده است و هیچ منعی هم از آن نشد وعرف جامعه هم در آن فساد انگیزی نیافت.همین طور است در دوره ی حاظر که هم خوانی های زنان و مردان از سیمای جمهوری اسلامی ایران به نمایش در می آید وظاهرا با مخالفت رهبر انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنه ای مواجه نمی شود.
شامل 28 صفحه Word
دانلود تحقیق موسیقی در دین اسلام