مقدمه
یکی از مباحث مطرح در حوزه ارتباطات و مدیریت دولت الکترونیک، می باشد. این جنبه از ارتباطات رایانه ای و الکترونیک طی سال های اخیر در جهان مورد توجه قرار گرفته و بسیاری از سازمان های دولتی برای ارائه خدمات خود به مردم به استفاده از این پدیده روی آورده اند.
دولت الکترونیک در واقع اصطلاحی است که به ارائه خدمات دولتی از طریق اینترنت و با بکارگیری ابزارهای رایانه ای اطلاق می شود.
اصطلاح دولت الکترونیک به معنای کاربرد شبکه های کامپیوتری و هر نوع ابزار الکترونیکی دیگر، توسط وزارت خانه ها، سازمان ها و ادارات دولتی به سمت ارائه خدمات و اطلاعات به مردم، شرکتها و سایر سازمان های دولتی است. بدیهی است با توجه به گسترش روز افزون و بی حد و حصر اینترنت همانند هر چیز و هر پدیده دیگر همانند تجارت الکترونیک، بانک الکترونیک و... نقش اینترنت و فن آوری اطلاعات در دولت الکترونیک اهمیت پیدا می کند.
از جمله مهمترین مزایای دولت الکترونیک آن است که همه افراد اعم از حقیقی و حقوقی سازمان و بخش های خصوصی و دولتی قادر می شوند از طریق اینترنت و رایانه و به دور از محدودیت های مکانی و زمانی به اطلاعات و خدمات دولتی دسترسی پیدا کنند.
از جمله مصادیق بارز مزیت چنین دولتی را می توان از بین رفتن رانت دانست چرا که لازمه چنین دولتی را شفافیت کامل است. در چنین سیستمی دیگر نیاز به حضور فیزیکی دو طر ف (شهروندان و حکومت) در یک محل واحد وجود ندارد، بلکه هر یک از طرفین با استفاده از امکاناتی که شبکه اینترنت در اختیارشان می گذارد به رتق و فتق امور می پردازند.
شهروندان عادی می توانند از طریق سایت اینترنتی و سازمان های دولتی به آن دست از خدمات و اطلاعات دولتی که مورد نیازشان است دسترسی پیدا کنند، صاحبان کسب و پیشه می توانند در جریان آخرین بخش نامه ها، مزایده ها و مناقصه های دولتی و... قرار گیرند و حلقه کامل کننده همه این ها دو سویه بودن این بستر است. به صورتی که از یک طرف مراجعه کنندگان به چنین سایت هایی، بتوانند به این اطلاعات دسترسی داشته باشند و از طرف دیگر صاحبان سایت ها بتوانند نه تنها از مراجعه کنندگان بازخورد داشته باشند بلکه مراحل بعدی چنین عملیاتی را تکمیل و مثلاً در یک مزایده الکترونیک شرکت کنند و قیمت ها و شرایط حضور را از طریق اینترنت به ثبت برسانند و نتیجه آن را هم در موعد مقرر از همین طریق مشاهده و دریافت کنند. دولت الکترونیک مزایای دیگری نیز دارد که در حالت کلی می توان به ارائه بهتر خدمات دولتی به شهروندان از طریق دسترسی به اطلاعات و اداره موثر امور دولت اشاره کرد.
در نتیجه این فرایند، رانت خواری، مفاسد اداری و هزینه های دولت کمتر و دقت شفافیت امور آن بیشتر خواهد شد.
کاربردهای فن اوری اطلاعات در تجارت الکترونیکی
جلوه IT در روابط میان دولت ها، تجارت الکترونیک است. امروزه میزان استفاده از فن آوری اطلاعات در روابط اقتصادی بین کشورها است که سهم حضور در اقتصاد بین الملل را تعیین می کند.
از این رو کشور های مختلف و در حال توسعه در رقابت برای به کارگیری IT در فرایندهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی هستند.
نویسنده در این جستار به نقش فن آوری اطلاعات در حضور و رشد پدیده تجارت الکترونیکی می پردازد.
فن آوری اطلاعات عبارتند از گردآوری، سازماندهی، ذخیره و نشر اطلاعات اعم از متن، تصویر و یا عدد که با استفاده از ابزار های رایانه ای و مخابراتی صورت پذیرد.
امروزه فن آوری اطلاعات به عنوان یکی از فن آوریهای نوین بشری، نه تنها خود دستخوش تغییرات ژرفی شده، بلکه به سرعت در حال تاثیر گذاری بر الگوی زندگی، روش تحقیق، آموزش، مدیریت، تجارت، حمل و نقل، مقوله های ایمنی و امنیتی و دیگر زمینه های زندگی انسانی است. .
فن آوری اطلاعات هم چنین می تواند در شکوفایی تحقیقات بشری در عرصه های مخلف علوم و مهندسی نقش تعیین کننده ای ایفا نماید.
پیشرفت های دو دهه اخیر در رایانه ها، به ویژه ابر رایانه ها، نرم افزار های شبیه سازس و شبکه های ارتباطی افق جدیدی را برای ورود به دنیای واقعی، فرآوری محققین قرار داده است.
نظارت الکترونیک
یکی از موارد برتری دین اسلام، تازگی، روزآمد بودن و تطابق آن با اوضاع و شرایط متحول زمان است. اجتهاد، کوششی است برای همگامی با پیشرفت های بشری برخاسته از نیازمندیها. سرعت تحولات و توسعه دانش بشری، فرصت تفکر و تدبیر را در زدودن تردید و وسواس، می رباید. عقب ماندگی از خیل عظیم جهان مجازی و فوق پیشرفته، خسرانی است که جبران آن در وهم نمی‌گنجد. مجال آزمون و خطا و تجربه از کف ها ربوده شد.
لذا برای جبران یک سو نگری بودجه ریزان کشور، تدابیری اندیشیده شده که هر یک، در خور توجه ویژه است. از آنجا که گزارشهای سازمان، از حمایت های حقوقی و قضایی شایسته برخوردار نبود، کوشش شد که هر چه بیشتر به علمی و تخصصی تر شدن نزدیک شود. برای آنکه با خاستگاهها و مظاهر فساد به صورت‌ریشه‌ای و هدفمند برخورد شود، درصد بازرسیهای مستمر و از پیش برنامه ریزی شده، افزایش یافت، جهت کاهش تنشها و ابهامات، بجای گزارش های محیطی، بیشتر به گزارش های موضوعی روی آورده شد.
همچنین برای جبران کمبود نیروی انسانی، همت بر آموزش نیروها و هر چه کیفی تر کردن آنها، معطوف گردید تا هر یک، جای چندین نفر فعالیت نمایند. از جمله، تجهیز مدیران و کارشناسان به فن آوری اطلاعات، از IT تا ICDL و E-Learning و تخصصی تر کردن دوره های آموزشی – مهارتی در مراحل نوآموزی، بازآموزی و آماده سازی، به این امید که با بهره‌گیری از ماشین افزار و رایانه، سیستم نظارت و بازرسی را هر چه بیشتر با پیشرفت های روز در بخش های نرم ا فزاری و سخت افزاری هماهنگ نمود.
با مجازی شدن مدیریت، سازمان و دولت، رفته رفته به مجازی شدن جهان نزدیک می شویم چنانچه اعمال مدیریت امروزی، تنها منوط به حضور مدیر در محل مدیریت و اداره اش نیست و بخش اعظم آن با کنترل از راه دور (همانند روشهای پیشگیری و درمان در ا مور پزشکی) انجام می شود ؛ اعمال نظارت و بازرسی نیز، می تواند با بهره گیری از دانش فنی روز، شدنی باشد. گرچه در تولید علم سهم چندانی نداریم، حداقل در چگونگی کاربرد و مصرف آن باید سهیم شد؛ اینکه بیاموزیم که چگونه آنچه را دیگر کشورها ساخته اند، بهره برداری نماییم.
با توجه به گستردگی دستگاههای اجرایی و تخصصی شدن فعالیت ها، منحصر کردن نظارت و بازرسی به شیوه‌های سنتی و به عبارتی، دستی و فیزیکی، همانند آنست که در انبار کاه به دنبال سوزن گشت. بنابراین در چنین اوضاعی، تنها راه حل، اعمال شیوه مدیریت نظارت و نظارت مجازی(الکترونیکی) است. شیوه ای که ما را به توسعه قضایی رهنمون می سازد. چرا که تحقق توسعه قضایی در گرو توسعه نظارت است و توسعه نظارت نیز، وابسته به مدیریت نظارت است ؛ نه نظارت و بازرسی منفعلانه، موردی و مقطعی.
دانشمندان با بهره جستن از رایانه هایی که قابلیت انجام تریلیون ها محاسبه در ثانیه را دارا هستند، قادر خواهند بود تا آثار تغییرات جوی را براحتی پیش بینی کنند، سیستم های مکانیکی دقیق تر و کم آلاینده تری را طراحی نمایند و از منظر جدیدی به مطالعه طبیعت و شناخت عناصر آن بپردازند.
با بررسی های به عمل آمده و مقایسه سیاست های چهار منطقه پیشرو جهان (ایالت متحده، ژاپن، جامعه اروپاو کانادا) در زمینه فن آوری اطلاعات به نظر می رسد سرمیه گذاری اصلی این کشورها در سه حوزه عمده زیر هزینه می گردد :
1- تحقیقات بنیادی و بلند مدت
هزینه این نوع تحقیقات به پیشرفت های قابل توجه در علوم رایانه و ارتباطات منتهی خواهدشد.
دستاوردهایی هم چون شبکه جهانی اینترنت، هوش مصنوعی، گرافیک رایانه ای و فن آوری رایانه های مجتمع با کاربری آسان، عملا مدیون سرمایه گذاری قبلی کشورمان فوق در این حوزه است.
2-توسعه نرم افزارهای پیشرفته
سرمایه گذاری در این بخش به روند ابداعات و اختراعات شتاب می بخشد و در بسیاری از زمینه ا رفاه و تسهیلات جدید را وارد زندگی بشر می کند.
3- تحقیقات در زمینه آثار اقتصادی و اجتماعی انقلاب اطلاعات
فن آوری اطلاعات و تجارت الکترونیکی
اقشار مختلف جامعه، به ویژه بخش خصوصی، منافع زیادی از سرمایه گذاری و تحقیقات در حوزه تجارت الکترونیکی برده اند.
بنا به ادعای نشریه وال استریت ژورنال، از سال 1990 به بعد سرمایه گذاری در زمینه تجارت الکترونیکی در ایلات متحده سالیانه بیش از 300 درصد رشد و عملا بیش از 50 درصد سرمایه گذاری بخش خصوصی در حوزه تحقیقات و صنایع مرتبط با تجارت و بازرگانی الکترونیکی بوده است. بنگاههای تجاری با بهره گیری از فن آوری اطلاعات موفق به ایجاد تحولات چشم گیری در فعالیت خود شده انداز جمله این تغییرات می توان به کاهش هزینه ها، افزایش بهره وری، کاهش زمان توسعه و تولید محصولات جدید، بهره گیری از مهارت گروهی کارکنان، گسترش حوزه فعالیت سازمان از طریق ایجاد ارتباط نزدیک تر با مشتریان، توزیع کنندگان و شرکا اشاره کرد.
در این قسمت به پنج مورد از کاربردهای فن آوری اطلاعات در تجارت الکترونیکی اشاره می گردد.
1- بازار روز الکترونیکی
تعدادی از موسسات تجاری در حال ایجاد بازار روز الکترونیکی هستند، بازار هایی که به خریداران و فروشندگان این اجازه را می دهد که تا با یکدیگر ملاقات نموده، به تبادل کالا و خدمات بپردازند.
این موسسات خدمات قابل توجهی ارایه می دهند که جمله آنها از راهنمای خریداران و فروشندگان و تولید کنندگان، اطلاعات صنعتی بر اساس نیاز و تقاضا، حراج کالا به صورت پیوسته، ارایه خدمات مالی برای کلیه مراحل جابجایی نقدینگی مانند : تایید حساب خریدار و قبول سفارشات و پرداخت می توان نام برد.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 11 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلودمقاله دولت الکترونیک و نقش رایانه در پیشرفت های بشری