51 ص
مقدمه
بشر در گذشته همواره با بیماریهای عفونی خطرناکی مثل طاعون ، آبله ، سل ، جذام ، سرخک ، فلج اطفال ، وبا ، حصبه و آلودگی با کرمهای انگل دست به گریبان بوده است . امروزه می دانیم که این بیماری ها عمدتاً ناشی از عدم رعایت بهداشت هستند . انسانها قبلاً تصور درستی در مورد این بیماری ها نداشتند و مثلاً فکر می کردند که علت آنها سحر و جادو و یا ارواح پلید و شیطانی است . با این حال ، علم پزشکی با پیشرفت های چشمگیر خود در چند قرن اخیر نشان داد که چنین بیماری هایی از عوامل بیماری زا واگیردار شامل ویروس ها ، باکتری ها ، آغازیان و کرمها نشات می گیرد . علم پزشکی همچنین روشهایی برای تشخیص ، درمان و پیشگیری از این بیماریها به وسیله واکسیناسیون ابداع کرد و حتی تا آنجا پیش رفت که توانست آبله را که یکی از تهدیدهای هولناک علیه بشریت بود به کلی و برای همیشه ریشه کن کند . بنابراین تا حدود 30 سال پیش به نظر می رسید که به زودی تمامی بیماریهای عفونی ، ریشه کن یا مهار خواهند شد و بشر در قرن بیست و یکم دیگر با مشکلی به نام بیماریهای عفونی رو به رو نخواهد بود .
اما متاسفانه پیش بینی ها درست از آب درنیامد . تقریباً هر ساله همه گیری بیماریهای جدیدی گزارش شد و تعدادی از بیماری ها هم که به نظر می رسید در حال ریشه کن شدن هستند ، به صورت بی سابقه ای شیوع یافتند . در یک چشم انداز بیماری ها به دو دسته تقسیم می شوند : یکی بیماری های نو پدید که عبارت است از بیماری هایی که پیش از این وجود نداشته و یا شناخته شده نبوده است و دوم بیماری هایی که پیش از این وجود داشته ولی اکنون شایع تر گشته است .
اما چرا بیماری های عفونی دوباره شایع شده اند ؟ مگر سطح بهداشت بالاتر نرفته است؟ مگر داروها و فناوریهای درمانی جدید ابداع نشده اند ؟ برخی از علل شیوع دوباره این بیماریها عبارت است از :
1- پیشرفت های صنعتی و ماشینی شدن که شیوه زندگی و رفتارهای انسان ها را تغییر داده است . این تغییرات رفتاری پیامدهایی دارد که موجب تضعیف دستگاه ایمنی بدن می شود. عارضه هایی چون چاقی و بیماری دیابت و همچنین ناهنجاریهای رفتاری مانند اعتیاد تزریقی ، زمینه ابتلای انسان ها به بیماری های عفونی را ، فراهم تر کرده اند .
2- تخریب محیط زیست و آلوده کردن آن با مواد شیمیایی و هسته ای احتمالاً باعث ایجاد جهش در عوامل بیماری زا و همچنین تضعیف بدن انسان در برابر بیماری ها شده است .
3- فقر و تنگدستی روزافزون انسان ها ، جنگ ، مهاجرت و رشد بی رویه جمعیت مانع از دستیابی تعداد زیادی از مردم جهان به استانداردهای تغذیه ، بهداشت و پزشکی و همچنین آموزش مناسب شده است .
4- دنیای امروز دنیای ارتباطات و کمرنگ شدن مرزهاست و دیگر کشورهای مختلف دنیا مثل گذشته از هم جدا نیستند ، هر روزه هزاران نفر در سراسر جهان از کشوری به کشوری دیگر و از قاره ای به قاره ای دیگر سفر می کنند و کنترل این گروه پرشمار از حیث انواع بیماریهای عفونی قطعاً امکان پذیر نیست .
5- به دلیل استفاده بی رویه و نادرست از آنتی بیوتیک ها با مشکل مقاومت دارویی روبه رو هستیم ، یعنی میکروب ها دیگر با استفاده از داروهای قدیمی از بین نمی رود و بیماریها سریع تر گسترش می یابند .
6- پایبند نبودن در روابط جنسی ، بحران ها و انحرافات جنسی و تغییر در رفتارهای جنسی در برخی جوامع در سال های اخیر نیز از جمله عوامل مهمی هستند که باعث تغییر در الگوهای بیماریها و شیوع بیماریهای آمیزشی جدید از جمله ایدز شده اند .
به این ترتیب ، برای ایجاد سلامت رفتاری جهت پیشگیری از چنین بیماری یا آسیب هایی ضروری است به دانش آموزان کمک شود تا دانش ، نگرش ، مهارت و باور آنان به توانایی هایشان افزایش یابد .
انجام هرکاری نیازمند مهارت است ، پزشک به مهارت در معاینه بیماران نیاز دارد ، معمار نیز باید در کشیدن نقشه ساختمان دارای مهارت لازم باشد . برای داشتن زندگی سالم و مقابله با ایدز نیز باید مهارت های لازم را بیاموزیم . ممکن است این پرسش برای شما پیش بیاید که چرا بعضی از افراد به بیماری ادز دچار شده اند ؟ آیا همه افراد مبتلا از این بیماری ناآگاه بودند ؟ اگر آنان از این بیماری اطلاع داشتند پس چگونه خطر ابتلا به این بیماری را پذیرفتند ؟ در چنین مواردی دو پدیده زیر باعث انجام رفتارهای پرخطر می شوند:
1- انکار : رفتار عده ای از افرادی که اقدام به رفتارهای پرخطر می کنند ، به گونه ای است که گویی چنین بیماریی وجود ندارد یا این بیماری چندان هم خطرناک نیست . در واقع در این پدیده ، فرد به اشتباه عقیده دارد که او مبتلا به چنین بیماریی نخواهد شد ، خطری برای او وجود ندارد و این دیگرانند که باید از خودشان مراقبت کنند .
هر دو پدیده بالا سبب می شوند که انسان خطرهای موجود را نادیده بگیرد و به توصیه های بهداشتی بی توجهی کند .به یاد داشته باشیم خطرها در کمین کسانی هستند که به هشدارها بی توجهند و گمان می کنند مشکلی پیش نخواهد آمد . نکته مهم دیگری که باید به آن توجه کنیم این است که حس آسیب پذیری در دوره نوجوانی بیشتر دیده می شود . بسیاری از جوانانی که اکنون با ایدز دست به گریبانند نیز روزی چنین پنداری داشته اند .
ایدز