مقدمه :
پدیده خوردگی پدیدهایست الکتروشیمیائی که در اثر همجواری سطوح و جدارههای خارجی اجسام با محیط مجاور بتدریج و با مرور زمان در این سطوح بوجود خواهد آمد. خوردگی ممکن است از نوع :
1- شیمیایی : خوردگی در اثر مواد شیمیایی
2- EROSION : خوردگی در اثر برخورد ذرات جامد معلق در سیال عبورکننده با سطح
3- CORROSION : زنگ زدگی در اثر تماس با محیط مجاور
4- سایش : سایش دو سطح نسبت بهم باشد
اساساً مواد موجود در طبیعت علاقه دارند که بحالت خود برگردند مثلاً آهن و فولاد که در طبیعت معمولاً بصورت اکسید آهن یا سنگ اکسید وجود دارند پس از اخراج از معادن در مقابل فعل و انفعالات شیمیائی و روشهای مختلف علمی احیا شده و تبدیل به آهن خالص یا فولاد خالص میشوند و لذا این اجسام خاصیت برگشت به اصل خود را حفظ کرده و تحت شرائطی با تاثیرپذیری از محیط قادر خواهند شد که مجدداً اکسید شده و با از دست دادن خاصیتهای مختلف و در حقیقت پوسیده شدن برای صنایع مشکلات متعددی را ایجاد کنند.
در سال 1965 هزینههای ایجاد شده ناشی از خوردگی در ایالات متحده آمریکا حدود 6 میلیارد دلار و همین خسارت در سال 75 به 70 و در سال 85 به یکصد و هفتاد میلیارد دلار رسیده است که بر اساس آمارهای بدست آمده حدود 15 الی 25 درصد از این خسارت قابل پیشگیری و نتیجتاً 75 الی 85 درصد آن قابل پیشگیری نمیباشد.
آنچه برای یک محقق و دستاندکاران صنعت کشور مطرح است توجه به این امر مهم است که متاسفانه بنا بدلایل مختلفی میزان خساراتهای ناشی از خوردگی در صنعت روند افزایشی داشته که عمدتاً بدلیل عوامل زیر میباشد.
- افزایش تاسیسات صنعتی به منظور تامین نیازهای جوامع
- افزایش آلودگیها در سطح جهان
بعلت خوردگی خسارت زیادی به صنایع کشور وارد میشود و لذا نگرشی عمیق به این امر مهم ملزم میسازد که برای پیشگیری از این هدر رفتن سرمایههائی که گاها باعث تلفات جانی نیز میشوند چارهائی بیندیشیم و تا حد ممکن زیانهای حاصل از این پدیده زیانبار را کاهش دهیم.
برای مبارزه با پدیده خوردگی راههای مختلفی وجود دارد که بکارگیری هر روش تابع شرایط مختلف از قبیل نوع تاسیسات ، توان سرمایهگذاری ، شرائط آب و هوائی، حجم تاسیسات قابل حفاظت و بررسی اقتصادی در مورد صلاح سرمایهگذاری و غیره خواهد بود. بعلاوه پس از بررسیهای مختلف با توجه به عوامل یاد شده و انجام کارشناسیهای لازم در ابعاد مختلف روشهای مختلفی برای حصول به این هدف بشرح ذیل وجود دارد.
- انجام حفاظتهای کاتودیک
- رنگ آمیزی تاسیسات
- آبکاری و پوشش دادن بروشهای سنتی
- پاشش فلزات
از مجموعه عوامل چهارگانه فوق بحث خود را روی دستگاه پاشش فلزات بر روی سطوح خارجی اجسام متمرکز نموده و در این پروژه تلاش شده با توجه به امکانات موجود بررسیهائی را در مورد بکارگیری این تکنولوژی در حفاظت تاسیسات بعمل آورد. در حقیقت بکارگیری پوشش فلز روی سطوح اجسام بدلیل مقاومت بالای فلزات مناسب و رعایت مسائل مختلف تکنیکی و کسب مهارتهای لازم در نحوه استفاده میتوان نقش ارزنده خود را در افزایش طول عمر مفید دستگاهها نشان دهد. لذا لازم است قبل از پرداختن به نحوه کار و بررسیهای مختلف علمی بکارگیری نوع فلزات ، در زمینه معرفی دستگاه و انواع روشهای آن بحث خواهیم کرد که در این پایان نامه در فصل اول آن سیستم فلز پاشی قوس الکتریکی که شامل بخش های معرفی نحوه عملکرد اسپری با قوس الکتریکی ، تجهیزات و الحاقات مربوطه ، آماده سازی سطح و غیره می باشد ، عنوان گردیده است . در فصل دوم سیستم فلزپاشی به روش پلاسما که شامل بخش های فلزپاشی با استفاده از روش پلاسما ، تجهیزات سیستم و غیره می باشد ، مطرح گردیده است . در فصل سوم سیستم فلزپاشی بروش شعلهائی که شامل بخش های سیستم فلزپاشی سیمی ، خصوصیات سیمهای مصرفی ، دستگاه پودر فلزپاشی شعلهائی و غیره است مطرح گردیده است و در فصل چهارم کنترل کیفیت و روشهای آماده سازی استاندارد که شامل بخش های کنترل کیفیت و آزمایشات استاندارد ، کنترل ضخامت مواد اولیه ، کنترل کیفیت مرحله آماده سازی و غیره است ، مطرح شده است . و در پایان منابع و مآخذ و ضمائم آورده شده است .
فهرست مطالب :
1-1 معرفی نحوه عملکرد اسپری با قوس الکتریکی
1-2 نحوه تشکیل قوس الکتریکی
1-3 تجهیزات و الحاقات مربوطه
1-4 آماده سازی سطح
1-5 راه اندازی سیستم
1-6 استحکام چسبندگی لایههای اسپری شده
1-7 پرداخت کاری
1-8 کنترل کیفیت
1-9 بررسی عوامل مؤثر در فلز پاشی قوسی
1-10 اثر فاصله پاشش
1-11 اثر فشار هوا روی میزان تخلخل
1-12 اثر استفاده از گاز خنثی در کاهش اکسیداسیون و کاهش تخلخل سطحی
1-13 اثر نوع گاز و فلزپاشی روی سختی لایه پاششی
1-14 اثر نوع فلزپاششی روی ساختار میکروسکوپی
1-15 سایر کاربردهای فلزپاشی
1-16 نتیجهگیری
فصل دوم : سیستم فلزپاشی به روش پلاسما(Plasma Spray)
2-1 فلزپاشی با استفاده از روش پلاسما
2-2 تجهیزات سیستم
2-3 طرز کار سیستم
فصل سوم : دستگاه فلزپاشی به روش شعلهائی
3-1 دستگاه فلزپاشی سیمی
3-2 خصوصیات سیمهای مصرفی
3-3 دستگاه پودر فلزپاشی شعلهائی
3-4 تجهیزات مربوط به دستگاه پودر فلزپاشی
3-5 پارامترهای انتخاب پودر
3-6 مقایسه دستگاه فلز پاش سیمی و پودری
3-7 انتخاب مناسبترین سیستم
3-8 هزینه
3-9 جوش آرگون
فصل چهارم : کنترل کیفیت و روشهای آماده سازی استاندارد
4-1 کنترل کیفیت و آزمایشات استاندارد
4-2 کنترل ضخامت مواد اولیه
4-3 کنترل ضخامت پوشش
4- 4 کنترل کیفیت مرحله آماده سازی
4-5 کنترل کیفیت نهایی
4-6 سیستم های ایمنی و بهداشتی
4-6-1 تجهیزات تهویه هوا
4-6-1-1 تهویه سالن فلز پاشی
4-6-1-2 تهویه سالن ماسه زنی
4-6-2 تجهیزات حفاظت صوتی
منابع و مآخذ
ضمایم
پاشش فلزات (Metal Spray)