نوع فایل:word
قابل ویرایش 240 صفحه
مقدمه
با توجه به پیشرفت‌های فناوری روزمره و شتابان, جوامع به جوامعی مبتنی بر دانش و آگاهی تبدیل شده‌اند. توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات به مؤسسات و سازمانها این امکان را می‌دهد که فعالیت‌های تجاری و مبادلات خود را با سرعت و انعطاف‌پذیری انجام دهند.
در قرن بیست و یکم فناوری اطلاعاتی و ارتباطی با سرعت بیشتر پیشرفت و توسعه خواهد کرد. پیشرفت‌های به وجود آمده در فناوری اطلاعات و ارتباطات در اواخر قرن بیستم باعث شکل‌گیری تجارت الکترونیکی شده است. تجارت الکترونیکی انقلابی عظیم در شیوه تجارت و کسب و کار به وجود آورده است.
تجارت الکترونیکی و به تعبیر وسیع‌تر کسب و کار الکترونیکی شیوه و نحوه زندگی کردن انسانها را نیز متحول می‌سازد. کشورهای پیشرفته چندین سال است که تجارت الکترونیکی را آغاز کرده‌اند و کم کم مسائل و مشکلات آن را تجربه کرده‌اند بنابراین تا حدودی بسترهای فناوری, قانونی و سرمایه‌های انسانی و مادی لازم برای توسعه و گسترش آن را فراهم ساخته‌اند و در آستانه تحول اساسی و کامل در شیوه کسب و کار و زندگی هستند, که در آن به میزان وسیع از فناوری اطلاعات و ارتباطات استفاده خواهد شد.
علاوه بر کشورهای پیشرفته, کشورهای در حال توسعه نیز به منظور ایجاد زیرساخت‌ها و بسترهای لازم برای تجارت الکترونیکی, در حال برنامه‌ریزی و تلاش هستند. در کشور ما هم تلاش‌های پراکنده‌ای صورت گرفته است, ولی این تلاشها تاکنون اثربخش نبوده است زیرا از یک طرف از انسجام و یکپارچگی لازم برخوردار نمی‌باشد و از طرف دیگر فاقد سرعت مناسب هستند.
از آنجا که هدف غایی کتاب حاضر بسترسازی برای گسترش تجارت الکترونیکی و کسب و کار الکترونیکی در ایران می‌باشد در این فصل در خصوص تجارت الکترونیکی بحث و بررسی به عمل می‌آید. هدف از ارائه این فصل آشنایی با ابعاد و زیرساخت‌های تجارت الکترونیکی و تبیین نقش و جایگاه انتقال الکترونیکی وجوه و بانکداری الکترونیکی در آن می‌باشد.
فهرست مطالب
پیشگفتار
فصل اول : تجارت الکترونیکی
1ـ1ـ مقدمه
2ـ1ـ مفهوم تجارت الکترونیکی
3ـ1ـ تاریخچه تجارت الکترونیکی
4ـ1ـ مزایای ایجاد تجارت الکترونیکی
5ـ1ـ معایب تجارت الکترونیکی6ـ1ـ مراحل تجارت الکترونیکی
7ـ1ـ مدلهای تجارت الکترونیکی
8ـ1ـ عواملی که باعث شتاب تجارت الکترونیکی شده‌اند
9ـ1ـ تجارب کشورها در خصوص تجارت الکترونیکی
10ـ1ـ اثرات تجارت الکترونیکی بر کشورهای در حال توسعه
11ـ1ـ محدودیت‌های رشد تجارت الکترونیکی در کشورهای در حال توسعه
12ـ1ـ عوامل مؤثر در گسترش تجارت الکترونیکی
13ـ1ـ جایگاه تجارت الکترونیکی در ایران
فصل دوم : انتقال الکترونیکی وجوه و بانکداری الکترونیکی
1ـ2ـ مقدمه
2ـ2ـ پول و نقش آن در تجارت
1ـ2ـ2ـ نقش‌های اساسی پول
2ـ2ـ2ـ ویژگیهای مطلوب پول
3ـ2ـ2ـ انواع تقسیم‌بندی پول
3ـ2ـ چگونگی پیدایش نظام بانکداری در جهان و سیر تکاملی آن
1ـ3ـ2ـ تاریخچه و چگونگی پیدایش بانکداری
2ـ3ـ2ـ تاریخچه پیدایش بانکداری الکترونیکی
3ـ3ـ2ـ مقایسه بانکداری سنتی و بانکداری الکترونیکی
4ـ2ـ انتقال الکترونیکی وجوه
1ـ4ـ2ـ مقدمه
2ـ4ـ2ـ مفهوم انتقال الکترونیکی وجوه (EFT)
3ـ4ـ2ـ اهمیت و جایگاه EFT
4ـ4ـ2ـ مزایای بکارگیری انتقال الکترونیکی وجوه
5ـ4ـ2ـ نحوه عملکرد انتقال الکترونیکی وجوه
6ـ4ـ2ـ انواع سیستم‌های انتقال الکترونیکی وجوه
7ـ4ـ2ـ معماری سیستم‌های پرداخت الکترونیکی
5ـ2ـ سوئیفت (SWIFT)
1ـ5ـ2ـ مقدمه
2ـ5ـ2ـ تعریف سوئیفت
3ـ5ـ2ـ تاریخچه سوئیفت
4ـ5ـ2ـ مزایای سوئیفت
5ـ5ـ2ـ کاربرد سوئیفت
6ـ5ـ2ـ مکانیزم عمل سوئیفت
6ـ2ـ کارتهای بانکی
1ـ6ـ2ـ مفهوم کارتهای بانکی
2ـ6ـ2ـ تاریخچه کارتهای بانکی
3ـ6ـ2ـ مزایای کارتهای بانکی
4ـ6ـ2ـ انواع کارتهای بانکی
5ـ6ـ2ـ مکانیزم عمل کارتهای بانکی
6ـ6ـ2ـ الزامات و تجهیزات سیستم مدیریت کارت
7ـ6ـ2ـ مسائل و مشکلات کارتها
7ـ2ـ پول الکترونیکی
1ـ7ـ2ـ مقدمه
2ـ7ـ2ـ تعریف پول الکترونیکی
3ـ7ـ2ـ اهمیت و مزایای پول الکترونیکی
4ـ7ـ2ـ انواع پول الکترونیکی
5ـ7ـ2ـ معایب و پیامدهای منفی پول الکترونیکی
8ـ2ـ پرداخت الکترونیکی صورت‌حسابها
1ـ8ـ2ـ مقدمه
2ـ8ـ2ـ تعریف پرداخت الکترونیکی صورت حسابها
3ـ8ـ2ـ اهمیت پرداخت الکترونیکی صورت حسابها
4ـ8ـ2ـ فرآیند پرداخت الکترونیکی صورت حسابها
5ـ8ـ2ـ مزایای پرداخت الکترونیکی صورت حسابها
9ـ2ـ امنیت در سیستم‌های الکترونیکی انتقال وجوه
1ـ9ـ2ـ مقدمه
2ـ9ـ2ـ مفهوم امنیت
3ـ9ـ2ـ مسائل مربوط به امنیت
4ـ9ـ2ـ فناوری‌های امنیت اطلاعات
فصل سوم : انتقال الکترونیکی وجوه و بانکداری الکترونیکی و موانع گسترش آن در ایران
1ـ3ـ مقدمه
2ـ3ـ بانکداری الکترونیکی در ایران
3ـ3ـ مشکلات و موانع گسترش انتقال الکترونیکی وجوه و بانکداری الکترونیکی در ایران
1ـ3ـ3ـ مشکلات مربوط به زیرساخت‌های اساسی
2ـ3ـ3ـ کمبود سرمایه‌های انسانی مناسب برای انتقال الکترونیکی وجوه در ایران
3ـ3ـ3ـ موانع قانونی کاربرد انتقال الکترونیکی وجوه در ایران
4ـ3ـ3ـ موانع اقتصادی گسترش و توسعه انتقال الکترونیکی وجوه در ایران
5ـ3ـ3ـ موانع فرهنگی ـ اجتماعی گسترش و توسعه انتقال الکترونیکی وجوه در ایران
6ـ3ـ3ـ موانع سیاسی گسترش و توسعه انتقال الکترونیکی وجوه در ایران
7ـ3ـ3ـ موانع مربوط به مقاومت کارکنان و مدیران بانکها در مقابل تغییر حرکت از بانکداری سنتی به بانکداری الکترونیکی
8ـ3ـ3ـ مشکلات مربوط به نظام مدیریتی حاکم بر بانکهای کشور
9ـ3ـ3ـ سنتی بودن سیستم‌های اطلاعاتی و ارتباطی سازمانها و مؤسسات دولتی و بخش خصوصی در ایران
10ـ3ـ3ـ دولتی بودن بانکهای کشور و وضعیت غیررقابتی بودن آنها
11ـ3ـ3ـ مشکلات امنیتی
12ـ3ـ3ـ اثرات ناشی از تحریم اقتصادی آمریکا
فصل چهارم : راههای گسترش و توسعه بانکداری الکترونیکی در ایران
1ـ4ـ مقدمه
2ـ4ـ برنامه راهبردی تحول در نظام بانکداری جمهوری اسلامی ایران
3ـ4ـ نقش وظایف بانک مرکزی در برنامه تحول در نظام بانکداری جمهوری اسلامی
4ـ4ـ شیوه ایجاد تحول در یک بانک
ضمیمه : تعریف واژه‌های کلیدی
منابع و مآخذ
واژه نامه
فهرست منابع فارسی
1ـ اباذری, فرشید, ”پول الکترونیکی و سیستم‌های پرداخت‌کننده اینترنتی“, پردازشگر, شماره 9, سال دوم.
2ـ ابراهیمی, صفر و بختیاری, محمد, ”دولت الکترونیکی“, مجموعه مقالات همایش جهانی شهرهای الکترونیکی و اینترنتی, کیش, 13ـ11 اردیبهشت ماه 1380.
3ـ ابلنسکی, نیک, مترجم: شریفی, منصور, ”مهندسی مجدد و مدیریت دگرگون‌سازی سازمانها“, نشر آروین, تهران 1374.
4ـ احتشامی اکبری, کاملیا, ”تجارت الکترونیکی“ صنعت و مطبوعات, دی و بهمن 1376,
ص 25ـ23.
5ـ اذعانی, فاطمه, ”برقراری امنیت در سیستم‌های انتقال الکترونیکی پول“, اولین همایش بانکداری الکترونیکی, انتشارات بانک توسعه صادرات ایران, سال 1379, صفحات 196ـ167.
6ـ اشعمی, محمدصادق و شیخانی, سعید, ”کارتهای بانکی و چگونگی کاربرد آنها در جمهوری اسلامی ایران“, مؤسسه تحقیقات پولی و بانکی, سال 1377.
7ـ اشفعی, محمدصادق, ”پول الکترونیکی در قرن بیست و یکم“, تدبیر شماره 56, مهر ماه 74.
8ـ باجاج, ک.ک. و ناگ, دبجانی, مترجم: بهنام مجتهدی, دکتر ایرج, ”از مبادله الکترونیکی اطلاعات تا تجارت الکترونیکی“, مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی, تهران, 1376.
9ـ بختیاری, شهرام, ”پرداخت مبالغ کم از طریق اینترنت“, همایش جهانی شهرهای الکترونیکی و اینترنتی جزیره کیش, 11ـ13 اردیبهشت ماه 1380.
10ـ بی‌نام, ”تجارت الکترونیکی در ایران“, پردازشگر (رایانه / بازرگانی / صنعت) شماره 53, ص‌ص 37ـ33.
11ـ بی‌نام, ”پاسخ به چند سؤال در مورد کارتهای هوشمند“, پردازشگر, شماره 9, صفحات
71ـ69.
12ـ پدیدار, ”آیا چک حذف می‌شود؟“, فصلنامه بانک صادرات, شماره 11, صفحه 27.
13ـ جزوه منتشر نشده بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در خصوص سوئیفت. (بخش سوئیفت).
14ـ جلیلی, سعید و آبادی, مهدی, ”بررسی مکانیزم‌های امنیتی سیستم‌های پرداخت الکترونیکی در شبکه اینترنت“, اولین همایش بانکداری الکترونیکی, انتشارات بانک توسعه صادرات ایران, سال 1379, صفحات 77ـ41.
15ـ حسینی, مژگان, ”بانکداری الکترونیکی در ایران“, پردازشگر, شماره 9, سال دوم.
16ـ حسینی, مژگان, ”چشم‌انداز بانکداری الکترونیکی در ایران“, اولین همایش بانکداری الکترونیکی, انتشارات بانک توسعه صادرات ایران. سال 1379, صفحات 151ـ139.
17ـ حشمی, علیرضا و فرید, حمیرا, ”آشنایی با مفاهیم تجارت الکترونیکی“, مجموعه مقالات همایش جهانی شهرهای الکترونیکی و اینترنتی, کیش 1380.
18ـ رابینز, استفان, مترجم: کبیری, قاسم, ”مبانی رفتار سازمانی“, مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی, چاپ چهارم, تهران: 1377.
19ـ رادکی, لورانس, جی و ونیر, جون, مترجم: مشتاق, مصطفی, ”پرداخت صورت‌حسابهای الکترونیکی“, نشریه بانک و اقتصاد, شماره 2, صفحه 18.
20ـ راهوار, منصور, ”پول الکترونیکی“, نشریه داخلی بانک ملی ایران, 1379.
21ـ رستمی, حبیب, حمزه و کوروس, ”مروری بر فناوری کارت هوشمند و کاربردهای آن“, اولین همایش بانکداری الکترونیکی, 1379, بانک توسعه صادرات ایران.
22ـ رضایی, یوسف, ”نقش بانکها در تجارت الکترونیکی“, نشریه داخلی بانک رفاه کارگران, شماره 33, آبان 1379.
23ـ رضایی‌فر, آیت و کیانپور, مجید, ”نگاهی تازه و همه‌جانبه به کارتهای اعتباری“, مجموعه مقالات همایش جهانی شهرهای الکترونیکی, کیش, 1380.
24ـ زمردیان, اصغر, ”مدیریت تحول“, سازمان مدیریت صنعتی, چاپ دوم, تهران: 1377.
25ـ زندی حقیقی, منوچهر, ”پول و بانک“, انتشارات پیام, چاپ پنجم, تهران 1352.
26ـ شرافت, احمدرضا, ”شبکه تبادل اطلاعات بانکی (شتاب)“, در اولین همایش بانکداری الکترونیکی, انتشارات بانک صادرات ایران, سال 1379, صفحات 208ـ198.
27ـ شیخانی, سعید, ”بانکداری الکترونیکی و راهبردهای آن در ایران“, مؤسسه تحقیقات پولی و بانکی, تهران: پاییز 1378.
28ـ صداقت, پرویز, ”پول الکترونیکی, تجارت الکترونیکی“, نشریه داخلی بانک ملی ایران.
29ـ علیپور حافظی, مهدی, ”تجارت الکترونیکی در مراکز اطلاع‌رسانی“, مجموعه مقالات همایش جهانی شهرهای الکترونیکی و اینترنتی, کیش 1380.
30ـ فیدلر و لسترو, مترجم: سلطانی شریف‌الدین, ”اقتصاد, پول و بانکداری“, نشریه شرکت اکونومیکا, چاپ دوم, تهران 1350.
31ـ قاسم‌زاده, فریدون, ”مصاحبه پیرامون تجارت الکترونیکی در ایران“, ماهنامة وب, سال دوم, شماره 13. تهران: تیر ماه 1380.
32ـ قیدرپور, سعید, ”تجربه کارتهای هوشمند“,نشریه داخلی بانک ملی ایران, شماره, صفحات 28ـ22.
33ـ کاوسی, لیدا, ”پول الکترونیکی“, فصلنامه بانک صادرات, شماره 12.
34ـ کلباسی, دکتر حسن, ”تجارت الکترونیکی, از رؤیا تا واقعیت“, فصلنامه بانک صادرات ایران, شماره 17, تابستان 80, صفحات 35ـ28.
35ـ کهزادی, نوروز, ”بانکداری الکترونیکی: پیش‌نیازها, محدودیت‌ها و روشهای پیاده‌سازی آن در ایران“, پیک توسعه, شماره 27, خرداد و تیر ماه 1380.
36ـ کیارشی,حمید,”تجارت الکترونیکی“,فصلنامه بانک صادرات ایران, شماره 15, صفحات86ـ84.
37ـ ”گزارش تحقیقی درباره تجارت الکترونیکی“, مجله تدبیر, شماره 112, صفحه 102.
38ـ مشکوت, سید محمد, ”بانک“, انتشارات قاروس ایران, جلد اول, تهران 1352.
39ـ مقیمی, رضا, ”کاربردهای شبکه ماهواره‌ای VSAT در اتوماسیون بانکی“, در اولین همایش بانکداری الکترونیکی, انتشارات بانک توسعه صادرات ایران, سال 1379, صفحات 27ـ13.
40ـ منوچهری, ساسان, ”سیر تحول فناوری اطلاعات و ارتباطات در بانکداری“, همایش جهانی شهرهای الکترونیکی و اینترنتی جزیره کیش, 11ـ13 اردیبهشت ماه 1380.
41ـ مؤمنی, سید مجید, ”تجارت الکترونیکی با پول الکترونیکی“, بانک و اقتصاد, شماره 18, صفحات 33ـ32.
42ـ میشلن, فردریک, مترجم: جهان‌خانی, علی و پارسائیان, علی, ”پول و بانک / پول و ارز و بانکداری“, انتشارات سمت, چاپ اول, تهران 1378.
43ـ نقشینه, شبنم و آقا محمدی, عباس, ”روشهای استفاده از شبکه‌های عمومی مخابراتی برای بانکداری الکترونیکی“, در اولین همایش بانکداری الکترونیکی, انتشارات بانک توسعه صادرات ایران, سال 1379, صفحات 40ـ29.
فهرست منابع انگلیسی
1- Ajinkya, R. Tushar, “Aspects of electronic fund transfer”, Finacial Dialy, Indiasercer.com, May, 2000.
2- Carrington, M. & Langguth, P. “The Banking revolution” Pitman, 1997.
3- Choralas, Dimitris N., “Strategic Planning for Electronic Banking From Human Resources to Product Development and Information System” Prentice Hall, 1987.
4- Clarke, Roger, “Issues Arising from Electronic Payment Mechanisms”, Australian National University, Dec, 1995.
5- Clarke, Roger, “Net – Based Payment Schemes”, Australian National University, Dec, 1996.
6- Crede, Andreas, “Electronic Payment Systems” TA-Datenbank – Nachrichten, NY. Z, 7. Jg., Juni 1998.
7- Dasgupta, pithwiraj, “Future of E-Banking in India”, Internet, Index 30008.
8- d Alelio Ellen & Collins, John, T. “Electronic Under Current Low”, Computer Law Association, 1996.
9- Howland, Gary, “Development of an open and flexible payment system” Internet, Aug-Nov 1996.
10- http:/Commerce.WIPO.int/press/pr 99-185. html.
11- http://faculty.bus.olemiss.edu/breithel/final.
12- http://fms.treas.gov/eft/polsumm.html.
13- http://vipcredit.com/what is electronic banking.htm.
14- http://www.aph.gov.au/Library/Pubs/rp/1998-99/99 rp 12.htm.
15-http://www.babytoysgifts.com/credithand book/filing-a-credit-complaint.
16- http://www.chips.org.
17- http://www/Communities. Msn.com / Electronic Commerce and Developing Countries.
18- http://www. … / migros.htm, “case study condomat/ Migros An open EFT / POS System”.
19-http://www.eff.org/pub/privacy/Digita-money/matonis-on-dig-cash.paper.
20- http://www.epic.org.
21- http://www/…/EFT Commonly Asked Questions.htm.
22-http://www.eff.org/pub/privacy/Digita-money/digicash. Brochure.
23- http:/www.financial express. Com/fe 2001.614/ invent 6.html.
24- http://www.Fms.treas.gov/Ach/Index.html.
25-http://www/Iagchampions.gov.uk/iagc/strategy.htm “Information Age Government Champions”.
27- http://www.stls.Frb.org/banking/Ach/.
28- http://www/swift.com/swift-home. “about swift”.
29- http://www/swift.com/swift-home-joining swift/swift users.
30- http://www.tas-consulting.com/Electronic-Banking.htm.
31- http://www.w3.org/WD-MPTP-951122.
32- Kalakota, R. and Whinston, A. “Electronic Commerce: Amanagements Guide”. (1997), (www...\Electronic Commerce – Part 1. htm).
33- Marknorris & Steve, “E Business Essentials”, West Wiley, 2001.
34- Minoli, Daniel & Minali, Emma, “Web Commerece Technology hand book”. Tota MCGraw-Hill publication company Ltd. New Delhi, 1998.
35- Myrna, Z. Weiss, “Business to business e-commerce: Moving Into the value center of the Internet”, vital speeches of the Day New York, Aug 15, 1999.
36- Putland, P. J, Hill & Tsapakidis, D. “Electronic Payment System” Bt Technol, J Vol 15, No.2, April 1997.
37- Weiss, Z. Myrna, “Business to business e-commerce”, vital speeches of the day, New York, Aug 15, 1999.
بررسی انتقال الکترونیکی وجوه و بانکداری الکترونیکی در ایران