تفاوت تفکر عقل‌گرایان با تفکر تجربی:
در تفکر عقل‌گرایان روش قیاسی مبنای کار است، بدین معنی که با استدلال و روش منطقی و تحلیل عقلانی فرد می‌تواند حقایق را کشف کند.
در تفکر تجربی روش استقرایی مبنای کار است، بدین معنی که با مشاهده و آزمایش و شناخت ماهیت پدیده‌ها می‌توان با شناخت جزئیات و ارتباط آنها با یکدیگر به کلیات پی برد.
انواع علم:
علم حضوری:
یعنی اینکه واقعیت معلوم، پیش انسان حاضر باشد و واسطه و صورتی در کار نباشد. مانندعلم به خود و یا علم به ترس.
2)علم حصولی:
یعنی علمی که بر اساس مفهوم و واقعیت خارجی و با واسطه برای انسان حاصل می گردد. مانند علم به اشیای خارج.
دیدگاههای شناختی:
دیدگاه تجربه گرایی و پوزیتیویسم
دیدگاه عقل گرایی
دیدگاه استنباطی
دیدگاه تجربه‌گرایی وپوزیتیویسم:
این دیدگاه فلسفی در مقابل عقل‌گرایی سنتی و ارسطویی شکل گرفت و سابقه آن به دوره رنسانس علمی(قرن 14 تا 16)باز می‌گردد و بانی این تفکر را فرانسیس بیکن می‌نامند.
تجربه‌گرایی نوین:
این مکتب فلسفی وسیله شناخت را حواس انسان می‌داند و معتقد است شناختی اعتبار دارد که به وسیله یکی از حواس قابل درک باشد.
دیدگاه عقل‌گرایی:
این دیدگاه بر اساس روش استقرار قیاسی استوار است و اعتقاد دارد که حواس انسان هیچگاه کلیت و ضرورت اصول و مفاهیم را در نمی‌یابد و لذا منشا دیگری به نام عقل ضرورت دارد.
دیدگاه استنباطی:
براساس این دیدگاه، فهمیدن زندگی یا استنباط تنها با اندیشه امکان‌پذیر نیست بلکه باید از استنباط و کلیه نیروهای احساسی برای درک آن استفاده نمود.
مشخصات تحقیقات علمی:
برخوردار بودن از آداب و تشریفات خاص
توسعه قلمرو معرفت
شناخت حاصل از نتیجه و تحقیق در بیرون ذهن واقعیت و مابه‌ازای خارجی داشته باشد.
فلسفه تحقیق علمی:
نیاز فطری انسان
پاسخگویی به نیازهای حیاتی
تعریف علم:
به علم در مفهوم کلی و عام آن knowledge اطلاق می‌شود. ولی از واژه علم مفهوم خاصی نیز تعبیر شده است و آن science است که مقصود آن بخشی از دانستنیها و آگاهیهای نوع بشر است که به روشهای تجربی قابل اثبات و تایید باشد.
تعریف علم از دیدگاه انیشتن:
علم کوششی است برای تطبیق تجربه حسی نامنظم و متنوع به یک سیستم فکری که منطقا متحدالشکل باشد. در این سیستم تجربیات واحد با جنبه تئوریک یا نظری باید طوری همبسته باشند که هماهنگی آنها متمایز و متقاعدکننده باشد.
تقسیم‌بندی علوم از دیدگاه ارسطو:
علوم نظری
علوم عملی
علوم ابداعی
تقسیم‌بندی علوم از دیدگاه اگوست کنت:
ریاضیات
هیات
فیزیک
شیمی
زیست شناسی
جامعه شناسی
تقسیم‌بندی علوم از دیدگاه آمپر:
1)علوم جهانی که موضوع آنها ماده است شامل علوم ریاضی، علوم فیزیکی، علوم طبیعی و علوم طبی.
2)علوم عقلانی که موضوع آنها ذهن انسانی است شامل علوم فلسفی، علوم هنری، علوم تاریخی، نژاد شناسی و علوم سیاسی.
شامل 279 اسلاید powerpoint
دانلود پاورپوینت مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی