دانلود مقاله کار اموزی شرکت دژ پل ابهر

اختصاصی از فی لوو دانلود مقاله کار اموزی شرکت دژ پل ابهر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

تاریخچه شرکت دژ پل ابهر رود
تاریخچه تاسیس دفتر فنی شرکت دژ پل ابهر در سال 1379 بوده است و حدود 8 سال تجربه کاری مفید دارد.
علل ایجاد دفتر فنی شرکت دژ پل ابهر به خاطر نیاز منطقه به ساخت خانه‌های جدید زیبا سازی منطقه از خانه‌های رسوده، اشتغال چند فرد تحصیل کرده به کار در دفتر مهندس و در مجموع سربلندی جامعه در مسیر ساخت و ساز.
مهندس محمودی مسئول این دفتر مهندسی می‌باشد و از تجربه و سطح بالای علمی و عملی برخوردار است همکاران ایشان نیز بسیار تحصیل کرده و موفق هستند این دفتر مهندسی در بین دفاتر مهندسی دیگر از اهمیت بیشتری در بین پیمانکاران که صاحبان زمین برخوردار است به دلیل اجرای خوب و اصولی احکام و قوانین خانه سازی توسط این دفتر می‌باشد.
در این دفتر مهندس کلیه کارهای محاسباتی، طراحی، مکانیک، تاسیسات، برق و نظارت انجام می‌شود.

گزارش فعالیت‌های انجام شده
در تاریخ 15/8/88 در اولین روز کارآموزی با مراجعه دفتر فنی مهندس دژ پل ابهر محلی که در آنجا باید فعالیت‌های دوره کارآموزی خود را به انجام می‌رساندم حضور یافتم. در اولین روز کارآموزی به دلیل آشنا نبودن با افراد و محیط کار مشغول به آشنایی با مسئولان و کارکنان دفتر مهندس شدم.
در تاریخ 16/8/88 در دومین روز کارآموزی پس از مراجعه به دفتر فنی سعی به آموختن روابط بین کارکنان با مراجعین و نوع آمد و شد مهندسین و پیمانکاران پرداختم. در آن روز چند پیمانکار و یک صاحب زمین که برای ساخت آپارتمان زمین یک طبقه خود را در اختیار مهندس محمودی قرار داده بود به صحبت‌های آنها پیرامون ساخت و ساز توجه کردم.
در تاریخ 17/8/88 در سومین روز کار آموزی پس از مراجعه به دفتر فنی به دلیل آشنا نبودم کامل و صحیح با مهندس محمودی و دیگر کارکنان به مانند روزهای قبل بیشتر سعی کردم تا با روابط بین مهندس و کارکنان و مراجعین و صحبت با یکی از همکاران مهندس محمودی به پیرامون درس معماری در دانشگاه خود در ابهر و نوع آموزش درس‌ها و سطح آموزش صحبت کردیم.
در تاریخ 18/8/88 در چهارمین روز کارآموزی خود با حضور دفتر مهندسی پس از گذشتن چند ساعت از روز که من مشغول صحبت با همکار مهندس محمودی در مورد دفتر مهندس که در آن مشغول کارآموزی بودم یکی از پیمانکاران با مراجعه به دفتر فنی مهندس دژ پل ابهر خواستار تغییر طراحی نقشه‌ای که مهندس محمودی ترسیم کرده بود نمود و دلیل خود را زیبا نمودم طرح از نظر مالک زمین عنوان نمود و من نیز با کسب اجازه از مهندس محمودی با نظرات بر نحوه ارائه طرح جدید و رفع اشکال در آن نقشه توسط مهندس محمودی چند نکته در مورد طرح و بهتر نمودن طرح آموختم.
در تاریخ 19/8/88 در پنجمین روز کارآموزی خود پس از حضور در محل و با کسب اجازه از مهندس محمودی به بررسی چند نقشه معماری که مهندس محمودی ترسیم نموده بود و جواز ساخت داشتند پرداختم و با بررسی نقشه‌ها با هم از جمله متراژ زمین، متنوع بودن طرح‌ها، شمالی و جنوبی بودن زمین‌ها، قرارگیری آنها در کوچه‌ها یا گذر خیابان‌ها، قرار گیری فضاهای خانه‌ها با توجه به شمالی و جنوبی بودن آنها، نوع عوارض، محدودیت‌های هر یک از آنها خانه‌ها به نکات جدیدی در مورد طراحی یک خانه دست یافتم که شاید در هیچ کتاب و جزوه‌ای این نکات وجود نداشت و من برای اولین بار بود که یک نقشه تایید شده از ظرف شمرداری را با مهر و امضا می‌دیدم برایم بسیار جالب و قابل توجه بود.
در تاریخ 20/8/88 پس از حضور در محل کارآموزی با کسب اجازه از مهندس محمودی شروع به مطالعه آئین نامه ضوابط شهرداری ابهر در مورد مواظین و مقررات اجرائی ساخت ساختمان در ابهر و محدودیت‌ها و عوارض و جریمه‌های تعدی از مقررات اجرائی را تا حدودی مطالعه نمودم پس به صحبت‌ها و همفکری‌های مهندس محمودی با یکی از همکارانش را که پیرامون یک طرح در حال گفتگو بودند توجه کردم تا نکات بیشتری را فرا بگیرم. هر طرح و نقشه برای خود از اهمیت خاصی برخوردار است که طراح باید با توجه به موقعیت‌های آن منطقه که خانه در آنجا ساخته می‌شود طرح نهایی خود را ارائه نماید.
در تاریخ 21/8/88 پس از حضور در محل به دلیل علاقه‌مند شدن من به قوانین و ضوابط شهرداری ابهر شروع به ادامه مطالعه در مورد قوانین ساخت و ساز پرداختم زیرا چند سال قبل در هنگام کارآموزی دوره متوسطه برای کسب دیپلم در شهرداری منطقه ابهر مقداری درباره آن مطالعه و اطلاع داشتم ولی همان طور که می‌دانیم هر سال ضوابط و قوانین شهرداری ابهر تغییر می‌کند به عنوان مثال در آن سال که من کارآموزی دیپلم خود را می‌گذراندم ساختمانها اجازه ساخت تا چهار طبقه به همراه یک طبقه پیلوت را داشتند اما در آئین نامه جدید ساختمانها حق ساخت سه طبقه همراه با یک طبقه پیلوت را دارا بودند و در صورتی که ساختمانها دارای پارکینگ باشد حق ساخت چهار طبقه را داشتند به خاطر همین مطلب سعی به یادگیری بیشتر در مورد قوانین جدید کردم.
در تاریخ 22/8/88 پس از حضور در محل کارآموزی با کسب اجازه از مهندس محمودی شروع به مقایسه چند نقشه اجرایی که توسط مهندس محمودی طراحی و ترسیم شده بود با قوانین و مقررات شهرداری ابهر برای ساخت خانه‌ها شدم و متوجه اجرای صحیح قوانین اجرایی شهرداری ابهر در نقشه‌هایی که مهندس محمودی طراحی کرده بودند شدم و از قانون‌مند بودن و توجه مهندس به قوانین بسیار لذت بردم. زیرا در بعضی از دفتر مهندسی‌ها با تعدی قانون موجب زشت شدن فضای شهری و تجاوز به حریم خانه‌های همسایه‌های کناری ساختمان‌ خود می‌شوند.
در تاریخ 24/8/88 پس از حضور در محل کارآموزی خود با یکی از کارکنان دفتر مهندس شروع به گفتگو در مورد مراحل پروژه از زمان شروع به پروژه تا پایان پروژه از جمله مراحل اداری، مراحل شهرداری، مراحل خرید و تهیه مصالح ساخت، دفاتر مصالح ساختمانی طرح قرارداد با دفتر مهندسی دژ پل ابهر، چگونگی اطلاع از میزان قیمت‌ها از بازار، روند شکل‌گیری مشارکت در ساخت بین مالک زمین و دفتر مهندسی دژ پل ابهر به گفتگو پرداختم.
در تاریخ 25/8/88 پس از حضور در محل کارآموزی با مراجعه مالک خانه قدیمی به دفتر مهندس محمودی برای ساخت آپارتمان مشغول توجه کردن گفتگوها و توافق‌ها بین طرفین معامله پرداختم سپس مهندس محمودی به همراه مالک خانه برای دیدن زمین ساخت به راه افتادن من نیز با کسب اجازه از مهندس با آنها همراه شدم. سپس مهندس محمودی با بررسی خانه و کوچه‌ای که خانه در آنجا قرار داشت و صحبت‌هایی با مالک زمین به دفتر فنی برگشتیم. پس از آن من مغشول تماشای نقشه‌های اجرایی نمودم.
در تاریخ 26/8/88 پس از مراجعه به محل کارآموزی به دلیل کاهش تعداد مراجعه کنندگان و خلوت بودن محل کارآموزی شروع به بررسی نقشه‌های اجرایی و جزئیات آنها پرداختم در بین نقشه‌ها به نقشه‌هایی برخورد کردم که از طرف شهرداری با مشکل مواجه شده بود پس از آمدن همکار مهندس از محل احداث ساختمان با وی در مورد این نقشه و راهکارهای برطرف نمودن این اشکالات بحث و گفتگو کردیم.
همکار مهندس با دلسوزی تمام به سئوالات من جواب داد و تا آنجایی که می‌توانست مرا راهنمایی نمود.
در تاریخ 27/8/88 در دوازدهمین روز کارآموزی پس از مراجعه به آن محل همکار مهندس محمودی مشغول طراحی یک نقشه ساختمانی با نرم افزار Auto cad بود با کسب اجازه از او در کنارش نشسته و نحوه ترسیم نقشه و همچنین به کار بردن میانبرها در سریع تر شدن ترسیم نقشه را از همکار مهندس محمودی آموختم. همکار مهندس از من پرسید که آیا به این نرم افزار تسلط دارم من نیز در جواب گفتم که بله تا حدودی به این نرم افزار تسلط دارم.
همکار مهندس محمودی پس از آگاهی از این مطلب به من اجازه داد تا مقداری از ترسیمات نقشه را زیر نظر او انجام دهم.
برای من تجربه کاملاً جدیدی بود زیرا تا آن زمان نقشه اجرایی ترسیم نکرده بودم و تا حدودی روابط خود را با همکار مهندس محمودی و خود مهندس محمودی بهتر کردم و به محیط کار بیشتر تسلط پیدا نمودم.
در تاریخ 28/8/88 در سیزدهمین روز کارآموزی خود به دلیل اینکه در طول تحصیل درس‌ها را به صورت تئوری آموخته بودم می‌خواستم پروژه ساختمانی را در حال احداث مشاهده کنم تا به آموخته‌هایم به طور عمل نیز افزوده شود به همین دلیل از مهندس محمودی تقاضا نمودم تا به همراه وی به مشاهده یکی از ساختمان‌های در حال ساخت که توسط مهندس طراحی و در حال ساخت بود همراه شوم.
پس به همراه مهندس و یکی از همکارانش در محل احداث ساختمان حاضر شدیم و مهندس به من اجازه داد در ساختمان که پیلوت آن و سقف آن ساخته شده بود رفت و آمد کنم و هر سئوال داشتم از مسئولان و کارگرها بپرسم. ساختمان بتنی بوده ستون‌ها هیچ گونه کرم خوردگی نداشت که منظورم این است که بتن به طور صحیح و کامل تمام سطح را فرا گرفته بود ساختمان جنوبی بود و در یک کوچه 8 متری قرار داشت به بررسی داخل پیلوت پرداختم کارگران در کوچه مشغول خم کردن و بریدن میلگرد بودند. پس به همراه مهندس به دفتر فنی برگشتیم و من مشغول گوش دادن به صحبت‌های مهندس محمودی با مالک ساختمان شدم.
در تاریخ 1/9/88 در چهاردهمین روز کارآموزی پس از حضور در دفتر مهندس با کسب اجازه از مهندس برای نظارت بر ساختمان به محل احداث آن مراجعت کردم در آن روز کارگران آرماتور بند شمغول بستن آرماتورهای طبقه بعدی به آرماتورهای انتظار طبقه قبل بودند و کارگر دیگری مشغول آب پاشی روی ستون‌های طبقه قبل بودند در آن روز من با نحوه عمل بستن آرماتور به ریشه انتظار از نزدیک آشنا تر شدم و سئوالاتی را در این مورد از آرماتور بند پرسیدم. پس به دفتر فنی برگشتم و گزارش کارزا به مهندسندایی دادم.
در تاریخ 2/9/88 در پانزدهمین روز کارآموزی خود پس از حضور در دفتر فنی و کسب اجازه از همکار مهندس محمودی برای کسب تجربه بیشتر به محل احداث ساختمان رفتم. پس از حضور در آن محل متوجه شدم که کار ساختمان سازی به علتی که برای من معلوم نشد تعطیل است به همین دلیل به دفتر فنی برگشتم در آن زمان همکار مهندس مشغول طراحی با Autocad بود و من نیز در کنار او نشسته و به فعالیت‌های او توجه کردم پس با اجازه همکار مهندس زیر نظر او مقداری از ترسیمات را من انجام دادم در ادامه روز به بررسی نقشه‌های اجرایی پرداختم.
در تاریخ 3/9/88 در شانزدهمین روز کارآموزی از مهندس محمودی تقاضا کردم پروژه ساختمانی که در حال اجرا باشد و در ساخت آن از تیر آهن استفاده شده باشد در اختیار من بگذارد. پس با کسب اجازه از مهندس برای بازدید به آن محل مراجعت کردم. جوشکاران در حال جوش دادن ستون‌های طبقات به یکدیگر به روی زمین با استفاده از پلیت و جوش و نصب نبشی بر روی آنها بودند. مرحله پی سازی تمام شده و پلیت‌های اتصال ستون به فنداسیون به روی پی‌ها نصب شده بودند. من در آن روز نحوه اتصال جزئیات را به یکدیگر مشاهده کردم. سپس به دفتر مهندسی برگشتم و گزارش کار را به مهندس محمودی دادم.
در تاریخ 4/9/88 در هفدهمین روز کارآموزی به دلیل کاهش مراجعه کنندگان به دفتر مهندس و خلوت بودن آن با کسب اجازه از مهندس محمودی به بررسی نقشه‌های اجرایی پرداختم. با استفاده از کامپیوتر دفتر مهندس مشغول پیدا کردن نقشه‌های اجرایی پلت گرفته شده در بین فایل‌های ترسیم شده Autocad مشغول شدم.
در بین آنها طرح‌های متنوع دیگری دیدم و مشغول نکته برداری از انواع طرح‌ها شدم.
سپس با همکار مهندس به گفتگو پیرامون این نقشه‌ها پرداختیم و همکار مهندس اظهار کرد که بیشتر این نقشه‌ها را مهندس محمودی ترسیم نموده است.
در تاریخ 5/9/88 در هجدهمین روز کار آموزی با کسب اجازه از مهندس تصمیم گرفتم با استفاده از تجربیاتی که کسب کرده بودم نقشه ساختمان را برای خود طراحی کنم. پس از انجام مقداری از ترسیم طرح به همراه مهندس محمودی به شهرداری منطقه که در نزدیکی محل کارآموزی خود بود مراجعت کردیم. مهندس محمودی در آنجا به چند اتاق مراجعه کرد و پس از کسب نتیجه به دفتر کارآموزی خود بازگشتیم و من مشغول ادامه ترسیم نقشه خود شدم.
در تاریخ 6/9/88 با کسب اجازه از مهندس محمودی برای بازدید از ساختمان در حال اجرا که توسط بتن آرمه ساخته می‌شد مراجعت کردم. کار به مرحله بتن ریزی ستون‌ها که من اتصالات میلگردهای آن را در چند روز قبل ملاحظه کرده بودم رسیده بود بتن‌ها در حال شکل گیری در قالب ستون‌ها بودند. پس از بازدید به دفتر مهندس بازگشتم و پس از ارائه کردن روند کار به مهندس محمودی مشغول همکاری با یکی از همکاران مهندس محمودی در کشیدن نقشه معماری نمودم.
در تاریخ 7/9/88 در بیستمین روز کارآموزی پس از کسب اجازه از همکار مهندس محمودی به محل احداث ساختمان فلزی رفتم. مشاهده کردم که جوشکاران در حال جوش دادن و متصل کردن ستون‌ها به بیس پلیت‌ها بودند و جرثقیل نیز با قائم نگه داشتم ستون‌ها به جوشکاران کمک می‌رسانند و من شاهد اتصال ستون به بیس پلیت، نبش‌ها، ولچکن و به طور عملی با آنها آشنا شدم. چند سئوال در مورد جوش از جوشکاران پرسید که به آنها پاسخ دادند. پس به دفتر برگشتم و پس از گزارش کار به مهندس محمودی مشغول بررسی یک نقشه اجرایی شدم.
در تاریخ 8/9/88 در بیست و یکمین روز کارآموزی پس از حضور در دفتر مهندس مشغول گفتگو با همان پیمانکار بود و من نیز به صحبت‌های آنها گوش دادم. پس به همراه مهندس به شهرداری منطقه ابهر رفتیم و مهندس پس از مراجعه به چند اتاق گفتند که من به دفتر مهندس بازگشته و یک برگه تائید شده را از همکار او گرفته و به شهداری ببرم و تحویل مهندس دهم پس از انجام این کار به همراه مهندس به سر یک پروژه در حال ساخت دیگر رفتیم و مهندس امین پس از گفتگو با مسئولان ساختمان به دفتر مهندسی بازگشتیم و من با همکار مهندس مشغول طراحی نقشه اجرایی کردیم.
در تاریخ 9/9/88 در بیست و دومین روز کارآموزی با کسب اجازه از مهندس محمودی به محل ساختمان در حال اجرا که اسکلت فلزی بود و من چند روز قبل از انجا دیدن کرده بودم رفتم.
مراحله ستون گذاری به پایان رسیده بود و جوش کاران مشغول متصل کردن تیرها به ستون‌ها توسط جوش بودند و من از نزدیک شامل این اتصالات بودم جرثقیل هم در محل حضور داشت و در نگاه داشتم تیرها به روی ستون‌ها به جوشکاران کمک می‌کرد.
در تاریخ 10/9/88 پس از حضور در محل کارآموزی خود با کسب اجازه از مهندس محمودی با نصب برنامه Arche cad به روی یکی از سیستم‌ها که مهندس به من اجازه استفاده از آن را داده بود شروع به ترسیم پروژه آخر ترم درس تمرین معماری خود که با Auto cad کشیده بودم کردم.
پس از ترسیم قسمتی از طرح با نرم افزار Arche cad با اجازه مهندس محمودی به محل احداث ساختمان فلزی رفتم و مشغول تماشای کار شدم.
جوشکاران هنوز در حال جوش کاری تیرها به ستون بودند اما در طبقات بالاتر بودند پس از مدتی به دفتر مهندس بازگشتم و با ارائه بوند پیشرفت کار به مهندس محمودی مشغول گفتگو با همکار مهندس محمودی پیرامون ساختمان شدیم.
در تاریخ 10/9/88 با حضور در محل کارآموزی خود با کسب اجازه از مهندس محمودی شروع به ادامه ترسیم فرهنگسرای خود توسط نرم افزار Arche cad نمودم. پس از اتمام طرح مهندس محمودی در مورد این نرم افزار از من چند سئوال نمود و گفت از وجود این نرم افزار خیر داشته ولی تا به حال این برنامه و نحوه کار آن را ندیده بود.
پس با مراجعه به یکی از مالکان به دفتر مهندس و صحبت با مهندس در مورد مشارکت در ساخت من نیز به گفتگو میان آنها توجه و از قوانین شراکت در ساخت تا حدودی آشنا شدم.
در تاریخ 20/9/88 پس از حضور در محل کارآموزی و سپری شدن چند ساعت از آن و پس از گفتگو مهندس محمودی و یکی از همکارانش به همراه آنها به شهرداری منطقه ابهر مراجعه و پس از کسب نتیجه به همراه مهندس و همکارش به محل ساختمان در حال احداث دیگری که در نزدیکی محل کارآموزی من بود رفتیم و مهندس پس از صحبت با چند نفر از مسئولان اجرایی ساختمان که در آنجا حضور داشتند به دفتر مهندس برگشتیم و پس از آن من مشغول کار با کامپیوتر برای ترسمی نقشه دلخواه معماری خود پرداختم.
در تاریخ 21/9/88 با حضور در محل کارآموزی و سپری شدن چند ساعت از روز با کسب اجازه از مهندس محمودی به ساختمانی که دیروز به آنجا مراجعه کرده بودم رفتم. ساختمان در حال سفید کاری دیوارها بود و چیزی تا پایان پروژه نمانده بود. یک ساختمان چهار طبقه همراه با یک پارکینگ که اسکلت آن از تیرآهن بود و من قبلاً نقشه اجرایی آن را در دفتر مهندس در میان فایل‌های اجرایی مشاهده کرده بودم بنا به این می‌دانستم که در آن از چه پروفیل و جزئیاتی و چگونگی آن با خبر بودم.
پس به دفتر مهندس بازگشتم و مشغول فعالیت شدم.
در تاریخ 22/9/88 پس از حضور در مرکز کارآموزی مشغول مطالعه و بررسی بعضی از نقشه‌ها، دتایل‌ها، عوارض زمین و دیگر جزئیات شدم سپس با همکار مهندس محمودی در مورد مسائل ساختمانی از جمله روند کار شهرداری، طی مراحل اجرایی پروژه و غیره گفتگو کردیم سپس قسمتهایی از برنامه Archi cad به او نشان دادم و قابلیت‌های آن را به طور عملی به او نشان دادم.
در تاریخ 23/9/88 پس از حضور در محل کارآموزی خود ابتدا چند ساعت با همکار مهندس محمودی به مرتب کردن فایل‌های Save شده و سبک سازی بعضی از نقشه‌های معماری و تبدیل آنها به CD مشغول بودیم سپس به همراه مهندس محمودی به محل احداث ساختمانی که ساخت آن در حال اتمام بود رفتیم. مهندس محمودی به من اجازه دادند تا در تمام طبقات رفت و آمد کنم و با مشاهده ساختمان ساخته شده ذهنم برای طراحی بیشتر آماده شود. سپس با همراه مهندس به دفتر مهندسی بازگشتیم.
در تاریخ 24/9/88 پس از حضور در محل کارآموزی با کسب اجازه از مهندس محمودی به محل ساختمان در حال ساخت که از بتن آرمه ساخته می‌شود و من چند بار به بازدید از آن رفته بودم مراجعت کردم. مشاهده کردم که ستون‌های طبقه دوم نیز آماده شده و قالب‌ها از روی آن باز شده و چند کارگر مشغول خم کردن و بریدن میلگردها برای نصب آنها روی میلگردهای طبقه بعدی در اندازه و شکل‌های مختلف بودند تعدادی برای قرار در پل ساخته می‌شدند. کارگری مشغول آب پاشیدن به ستون‌های طبقات قبل و سطح کف طبقات بود پس از مشاهدات گوناگون به دفتر مهندس محمودی سازه بازگشتم و روند کار را برای همکار مهندس محمودی شرح دادم. سپس با هم مشغول گفتگو پیرامون ساختمان شدیم.
در تاریخ 25/9/88 که آخرین روز کارآموزی من طبق آئین نامه آموزش و پرورش بود در محل کارآموزی حاضر شدم و پس از کسب اجازه از مهندس محمودی به کپی کردن در فلاپی نقشه‌های معماری که خود به دلخواه در طول کارآموزی ترسیم کرده بودم پرداختم و همچنین نقشه فرهنگسرایی که با Arche cad ترسیم نموده بودم برای قرار دادن در پروژه‌ نهایی پرداختم. سپس به همراه مهندس محمودی ابتدا به شهرداری منطقه رفتیم و سپس به محل احداث ساختمان اسکلت فلزی رفتیم با دوربین که به همراه داشتم با اجازه مهندس از نحوه اتصالات آن برای قرار دادن در پروژه نهایی خود استفاده نمودم.
من چند روز دیگر به دلیل علاقه به کار در دفتر مهندس حضور داشتم و به عکس گرفتن از دیگر ساختمان یعنی ساختمان بتنی پرداختم.
سرانجام در آخر هفته با مهندس و همکارانش خداحافظی نمودم.

مقدمه :
وابستگی انسان به فضا ، ریشه های عمیقی دارد . این دلبستگی از نیاز به درک روابط اجتماعی انسان ، جهت کسب مفهوم و فرمانروایی بر دنیای حوادث و رویدادها سرچشمه می گیرد . بشر بین خود و اشیاء رابطه ایجاد می کند . بدین معنی که وی خود را به طریق فیزیولوژی با اشیاء وفق داده و ایجاد سازگاری می کند . چون حرکات بشر در فضا انجام می شود ، لذا فضا بیان کننده وجه ویژه ای از ایجاد ارتباط میان انسان ها و میان انسان ها و محیط نبوده بلکه صورتی است جامع از هرگونه ایجاد ارتباط و دربرگیرنده آن . بنابراین می توان بر این نکته تاکید کرد که فضا فقط یک جنبه از ایجاد ارتباط کلی است .
در عهد باستان دو نوع تعریف ، مبتنی بر دو گرایش فکری برای فضا یافت می شود : تعریف افلاطون که فضا را همانند یک هستی ثابت و از بین نرفتنی می بیند که هر چه به وجود آید در داخل این فضا جای دارد .
تعریف ارسطویی که فضا را به عنوان Topos یا مکان بیان می کند و آن را جزئی از فضای کلی تر می داند که محدودة آن با محدودة حجمی که آن را در خود جای داده است ، تطابق دارد . تعریف افلاطون موفقیت بیشتری از تعریف ارسطو در طول تاریخ پیدا کرد و در دورة رنسانس با تعریف نیوتن تکمیل شد و به مفهوم فضای سه
بعدی و مطلق و متشکل از زمان و کالبدهایی که آن را پر می کنند درآمد .
دکارت بر خصوصیات متافیزیکی فضا تاکید دارد ، ولی در عین حال با تاکید بر فیزیک خالص و مکانیکی اصل سیستم مختصات راستگوشه را برای قابل شناسایی کردن وسعت ها به کار برد .
بعد از رنسانس به تدریج مفاهیم فضا از موجودیت واقعی آن جدا و بیشتر به جنبه‌های متافیزیکی آن توجه شد ، ولی در زمینه های علمی ، فضا مفهوم مکانی بیشتری را پیدا کرد
در طراحی معماران کوشش معماران همواره برای خلق فضاهای مطلوب و سودمند جهت استفاده انسان بوده ، که برای نیل به این هدف اطلاع از نحوه برخورد و رفتار او در درون این فضاها بسیار اهمیت دارد . مبلمان ، نور ، رنگ ، عملکرد ، حریم ، احساس ، نحوه استفاده و بطور کلی همة ابعاد کمی و کیفی و رفتار انسان در درون هر فضا «سناریو» ی این فضا را تعیین می کند .
در این مقاله ، سعی شده است به این پرسش پاسخ داده شود که تعریف فضا چیست؟ فضا در معماری چه مفهومی دارد؟ انواع فضا کدام است ؟
و در نهایت پاسخ به پرسش نهایی : فضای معماری چه نوع فضایی باید باشد و خصوصیات آن چیست ؟
1-فضا چیست؟
«ذرات فضا چیزی را باز می نمایاند که فضا می خواهد باشد.» لوئی کان
نزدیکترین تعریف برای فضا ، به نظر می رسد چنین است که فضا را خلائی در نظر بگیریم که می تواند شی را در خود جای دهد و یا از چیزی آکنده شود .
فضا در واقع چیزی نیست که تعریف دقیق داشته باشد ، اما قابل اندازه گیری است . ارسطو اولین متفکر اروپایی باستان ، فضا را قابل قیاس با ظرف می داند که جایی خالی است و برای وجود داشتن باید پیرامون آن محصور باشد ، یعنی ارسطو برای فضا نهایتی در نظر می گیرد .
بر عکس این تعبیر را جیوردانو برونو (Giordano Bruno) در قرن شانزدهم ارائه می‌دهد . (با استناد به نظریه کپرنیک) . به عقیده او فضا از طریق جداره ها درک می‌شود و مجموعه ای از روابط میان اشیاء است و نیازی نیست که از همه سمت محصور باشد و یا به تعبیری همواره نهایتی داشته باشد . محیط و خصوصاً معماری در مجموعه ای از سیستم های فضایی کم و بیش پیچیده است که بر یکدیگر تاثیر می‌گذارند . هر چه ساختار فضایی این ارتباطات ساده تر باشند درک آن به عنوان یک کلیت ساده تر است و به عکس ، پیچیدگی در نظم آن باعث می شود تا نگاه ما بیشتر به دنبال ساختار و ریز نقش آن باشد . بشر از همان ابتدا نیازمند فضایی است که او را در مقابل تاثیرات محیط حفظ کند . بنابراین این فضا چون نقطه شروع انسان برای شناخت محیط است دارای ارزش خاصی می باشد .
این فضا مرکزی است که بر مبنای آن تمامی ارتباطات فضایی شکل یافته و سنجیده می شوند از یک سو ساخت و پرداخت این فضا وابسته با امکانات فنی انسان است و از سویی دیگر گویای حالات و روحیات سازنده آن می باشد . لویی کان این نکته را چنین بیان می کند : «ذرات فضا نه تنها روح زنده است بلکه فضا نمودی است از نیاز بشر نسبت به وجود.»
این نوع مشخص از وجود داشتن و هم از این طریق ، روح حاکم بر ساختار و پردازش فضا در طول زمان همیشه متغیر بوده و تابعی از فرهنگ می باشد .
در فرهنگ اروپا ، در طول تاریخ آن سه نوع نگرش کاملاً متفاوت نسبت به فضا قابل بررسی است . نخستین آن همزمان با دوران شکوفائی تمدن و فرهنگ بین النهرین ، مصر و یونان می باشد . معماری این دوره به صورت مجسمه بوده که می بایست درخشش آن در تمامی فضای بی پایان جلوه گر باشد و ارتباطی با کهکشان برقرار سازد . نقش فضاهای داخلی در این دوره نقشی ثانویه بوده و به آن چندان توجهی نمی شده است . (عناصر تشکیل دهندة فضا به مراتب مهمتر از خود فضا بودند.) به عکس معماری یونان که نوعی «مجسمه سازی» بود در معماری رومی تبدیل به «فضا‌سازی» گردید . برای اولین بار در این معماری ، برای کاربری های گوناگون ، فضاهای متفاوت در نظر گرفته شد . فضای داخلی پرداخته تر و فعال تر گردید و از این طریق نقش اول را در معماری بر عهده گرفت . شروع دوران سوم را می توان آغاز قرن حاضر است . فضا در این دوره دیگر محفظه‌ای محصور و بسته نیست ، بلکه به یک حوزه یا پهنه تبدیل می شود . به این ترتیب است که رابطه بین فضای داخل و فضای خارج نیز متحول می گردد .

2-انواع فضا
2-1-فضای ریاضی و ادراکی
فضا (Space) را می توان به سه دسته تقسیم کرد : 1-فضای جغرافیایی ، 2-فضای زندگی ، 3-فضای معماری .
فضای جغرافیایی ، فضایی است ذهنی ، چرا که مستقیماً قابل ادراک نمی باشد . در ذهن این فضا با مجموعه ای از اطلاعات مشخص شده که با استفاده از وسایل کمکی (نقشه یا مدل) توانایی شناخت آن را پیدا می کنیم .
فضای زندگی ، فضایی است نیمه ذهنی ، زیرا بعضی از صفات آن برای ما مستقیماً قابل ادراک است و بسیاری دیگر را از راه اطلاعات می شناسیم و یا اینکه اصلاً نمی‌شناسیم .
فضای معماری ، فضایی عینی به صورت قابل ادراک است که مستقیماً احساس می‌شود . امروزه ساختمانها از روی نقشه ساخته می شوند ، یعنی معمار ایده اش را روی نقشه به صورت دوبعدی کشیده ، کارگران آن را به شکل 3 بعدی و قابل تجربه می سازند ، نقشه یا فضای ریاضی با فضای واقعی تفاوت بنیادی دارد . رابطة بین این دو را بولنف (Bollnovv) چنین تعریف می کند :
«اگر از تمام ارتباطات زندة فضای قابل ادراک صرفنظر کنیم و زندگی را در آن به حد یک تصویر قابل فهم ، تنزیل درجه دهیم ، باقیمانده فضای ریاضی است . در فضای ریاضی ، همه نقاط از یک درجه از اهمیت برخوردارند و هر جهتی را می‌توان محور تلقی کرد . اما در فضای ادراکی ، همیشه یک مرکز (محل ایستادن ناظر) و یک محور تابع محل ناظر وجود دارد . بدینسان فضای ادراکی تابع شخص ناظر است، بنابراین توسط افراد مختلف ، متفاوت حس می شود . علاوه بر این حتی برای یک ناظر ثابت نیز بر حسب وضع فیزیکی او در تغییر است . یکی دیگر از عوامل تمایز فضای ریاضی و ادراکی فاصله است . فاصلاً حسی لزوماً با فاصلة مکانی برابر نیست ، مثلاً در نقشه فاصلة بین دو اتاق از دو خانه همسایه تنها با یک دیوار جدا شده است ، اما از لحاظ حسی این فاصله بیشتر است . عوامل اجتماعی ، روانی نیز دخیل می باشند .
2-2-فضای روز و فضای شب :
در تجربة فضا بولنف اختلافی بین فضای روز و فضای شب قایل است : «فضای روز برای ادراک مقدم تر است ، تصور ما از فضا از فضای روز حاصل شده است و برای درک فضای شب لازم است.» فضای شب فاقد عمق و جهت است و انرژی نامعین بر انسان می گذارد . فضای روز پر از نور و فضای شب غرق در تاریکی است و بین این دو نیز حدی از تاریکی و روشنی قرار دارد مانند نور غروب .
2-3-فضای عمومی و فضای خصوصی :
در فضای ریاضی ، بین فضای عمومی و خصوصی تفاوت است ، در حالیکه در فضای احساسی این تمایز کاملاً مشهود است . انسان به عنوان موجودیت اجتماعی به برقراری ارتباط با همنوعان نیازمند است ،‌از سوی دیگر برای آرامش و تفکر و رفع خستگی نیز محتاج محوطة فردی است . انسان مدام بین فضای خصوصی و عمومی درگذر است . خانه به عنوان محیط خصوصی ، مرجع اصلی حرکت و نقطه بازگشت او می باشد . سکونت به معنی وقت خود را در یک محل گذراندن نیست ، بلکه به معنی خود را در خانه خویش «احساس کردن» است .
به فضای خصوصی ، تنها عده خاصی اجازه ورود دارند . از طرفی برای انسانها نیز مانند حیوانات حد و مرزهای نامرئی وجود دارد که به تنظیم قواعد همزیستی کمک می کند . ادوارد هال(Hall) هاله های فیزیکی پیرامون هر فرد را چهار دسته کرده است : هاله کاملاً خصوصی - هالة شخصی - هاله اجتماعی و هالة عمومی
2-4-فضا مابین :
فضا را می توان سیستمی از روابط میان اشیاء در نظر گرفت .فضای مابین تنها یک فضای تهی نیست بلکه برای شناخت اشیاء ضروری است . مثلاً اگر دو ساختمان کاملاً نزدیک هم باشند ممکن است یکی جزء دیگری در نظر گرفته شود و اگر فاصلة بین این دو زیاد باشد‌، دیگر رابطه ای بین آنها وجود ندارد . بنابراین این فضای مابین است که وسیلة ایجاد ارتباط میان ساختمانها است . نوع فضای مابین تابع سه عامل است : اندازه ، تناسب و فرم هر کدام از اجزاء .
عوامل اجتماعی ، روانی نیز تاثیر مهمی دارد . مثلاً یک مکان خاص ممکن است برای یکی کنج برای دیگری احساس تنگی و فشار را ایجاد کند .

فرم تناسب اندازه
2-5-تهی (خلاء)
فضای مابین کجا تمام می شود ؟ تهی کجا آغاز می شود ؟ نوع فضای مابین تابع اندازه ، تناسب و فرم عناصر محدود کنندة آن است . اگر این سه عامل بر روی فضای مابین دو چیز اثر نگذارند ، فضای موجود را تهی می نامیم . زمانی از تهی کامل صحبت می کنیم که اصلاً هیچ چیز قابل تشخیص نباشد . تهی به معنی یکنواختی محض یا فقدان هر نوع تحریک ادراکی تنها بر روی دریا و یا در تاریکی مطلق نیست ، بلکه در بین ساختمان های مسکونی یکنواخت نیز احساس می شود ، به شرط اینکه موقعیت ساختمانها نسبت به یکدیگر به گونه ای باشد که باعث تشدید یکنواختی شده و نماها طوری طراحی شده باشند که در عمل محرکی مؤثر بر ادراک ایجاد نکنند . در این صورت است که احساس انسان آکنده ازیکنواختی می‌شود وخود را تنها و منزوی می پندارد یا به عبارت دیگر «تهی» را درک می کند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   36 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید