10 ص
چوب شناسی(سوزنی برگان-تراکئیدها)
سوزنی برگان
- تراکئید ها :
سوزنی برگان تراکئید(طولی و عرضی) دارند – پارانشیم دارند ( پارانشیم عرضی دارند ) منافذ کراسفیلد دارند! که خیلی مهمه! که حالا در موردشون بحث میکنیم .
تراکئید ها :
طویل ترین عنصر تشکیل دهنده سوزنی برگانه تراکئید از فیبرم بزرگتره بنابراین از آوند هم بزرگتره! وظیفشم همون طور که میدونید و تابلوئه انتقال شیره خام و استحکامه . قدیما میخوندیم دیگه در سوزنی برگان تراکئید ها هم کار فیبرها رو میکنند هم کاره آوندها رو تو پهن برگان دیگه در واقع هم انتقال و هم استحکام . 90-95 % وزن سوزنی برگان رو هم تراکئید تشکیل میده . منافذ روی تراکئید مثل آوندها از نوع هاله داره ولی چون در سوزنی برگان ما سپر ( توروس ) داریم پس منافذش میشه هاله ای سپردار . طول تراکئید ها چند صد برابر قطرشونه . انتهاشونم بین آوند و فیبره یعنی نه اونقدر بازه مثل آوند و نه اون قدر بسته مثل فیبر .
انواع تراکئید ها : عرضی و طولی .
طولی از سلولهای دوکی شکل کامبیوم ساخته میشن(در جهت طولین) . عرضی ها از سلولهای مادر پره ها ( در جهت عرضین )
تراکئید عرضی با دیوار صاف در گونه های دوگلاس , نوئل و لاریکس دیده میشه .
تراکئید عرضی دندانه دار در کاج رادیاتا و تدا دیده میشه .
سوزنی برگان با دیوار تراکئید کلفت : کاجها و سرخدار هستند .
راستی به تراکئید عرضی تراکئید اشعه هم میگن .
تراکئید ها مثل آوندها میتونن ضخامت مارپیچی داشته باشند که در سرخدار تراکئید طولی ضخامت مارپیچی داره در دوگلاس فر تراکئید عرضی .
از نکات مهم در مورد سوزنی برگان میتونیم به کانالهای رزینی آنها است .
سرو - Cupressus sempervirens
به‌طور کلى از این درخت دو واریته در ایران وجود دارد:
۱- Cupressus sempervirens var. fastigiata که به‌عنوان درختان زینتى در باغ‌ها و فضاى سبز از آنها استفاده مى‌شود و در واقع جهت تولید چوب صنعتى به‌حساب نمى‌آیند و به نام سروناز و یا سروشیراز خوانده مى‌شود (یکى از قدیمى‌ترین سروهاى ایران در منطقه هرزویل و در نزدیکى سد سفیدرود وجود دارد).
۲- Cupressus sempervirens var. horizontalis که به نام زربین خوانده مى‌شود. این گونه داراى شاخه‌هاى افقى بوده و به‌عنوان یکى از درختان جنگلى ایران محسوب مى‌گردد. این واریته بسیار روشنائى‌پسند است و در خاک‌هاى فقیر، خشک و آهکى به‌خوبى زندگى مى‌کند. این درخت در حال حاضر در منطقهٔ رودبار در گیلان بر روى شیب‌هاى تند و خاک‌هاى آهکى وجود دارد و ریشهٔ لخت آنها در زیر آفتاب شدید نمایان است. زربین داراى رویش نسبتاً سریع است و سالیان بسیار طولانى زیست مى‌کند. درخت زربین در خاک‌هاى مرغوب و عمیق نهال‌ستان‌ها بسیار سریع رشد مى‌نماید و در مدت کمتر از ۵ سال به ارتفاع بیش از ۵/۱ متر خواهد رسید ولى در خاک‌هاى ضعیف و کم عمق سال‌هاى بسیارطولانى نیاز است تا ارتفاع یک تا دو متر را به‌دست آورد.
چوب های سوزنی برگان و پهن برگان 10ص
