بررسی چگونگی ورود اسلام به ایران
در هزار و پانصد سال اخیر هیچ حادثه ای مانند ورود اسلام به ایران، نقش تعیین کننده ای در کشور ما نداشته است پیروزی اعراب بر ایرانیان قابل تامل است چرا که اعراب بر کشوری پیروز شدند که از نظر نظامی بسیار نیرومند بود. ایران آنروز در مقایسه با مسلمانان آنروز قابل مقایسه نبود، ایران یکی از دو ابر قدرت آن زمان بود، ایرانیان آنروز چه از نظر کثرت جمعیت و چه از نظر قدرت نظامی برتر بودند در حالیکه اعراب مسلمان حتی با فنون جنگی آنروز در سطحی که ایرانیان و رومیان آشنا بودند، اشنا نبودند به همین خاطر آن شکست عظیم ایرانیان به دست اعراب مسلمان قابل پیش بینی نبود(4.76)
در این جا ضروری است برخی عوامل پیروزی مسلمانان و شکست ساسانیان را برشمریم:
1- عرب ها گرچه به تازگی مسلمان شده بودند، اما ایمان آنها به خدا، پیامبر(ص) و قرآن توانست آنان را برای فعالیت و تحرک بیشتر برانگیزد. مفاهیمی چون جهاد، شهادت و بهشت، از نظر معنوی، اساسی ترین مفاهیمی بود که در شعارها و سخنرانی ها ی تبلیغی در این جنگ ها به کار می رفت.(2.143)
2-اختلافات درونی دولت ساسانی که درگیری های داخلی فراوانی را به همراه آورده بود، انسجام درونی نظام ساسانی را دست خوش زوال ساخته و امید به دوام این نظام حکومتی را سست کرده بود. این مطلب را اعراب ساکن عراق که در حوالی شهر مدائن و انبار زندگی می کردند، کاملا دریافته بودند. آنها خبر این ضعف را به خلیفه رسانده و در خواست کمک کردند تا دولت ساسانی را سرنگون کنند.(2.143)
3-وضع مذهبی غرب ایران، به ویژه در نواحی تیسفون و بابل کهن، اندکی آشفته بود. بیشار ساکنان این منطقه مسیحیان بخشی از جمعیت را صابئین یا تعمیدیان و نیز مانویان تشکیل میدادند حتی شمار فراوانی عرب در این نواحی بود که براحتی حاضر به همکاری با سپاه مسلمان عرب بودند.
بررسی چگونگی ورود اسلام به ایران
