فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 43 صفحه
چکیده
پدیده انقلاب اسلامی ایران، چه به عنوان یک رخداد بی نظیر سیاسی- اعتقادی و چه به عنوان یک تحول عمیق فکری در عرصه زندگی اجتماعی انسان، منشأ مباحث و تأثیرهای گوناگونی در فضای جامعه ایران و عرصه های بین المللی شده، به گونه ای که تأثیرهای آن نه تنها بر دیروز و امروز، بلکه بر فردای جامعه بشری نیز انکار ناپذیر است. از سوی دیگر صبغه ماهیت فرهنگی- اعتقادی این رویداد کم نظیر بشری سبب شده است تا در مسیر شناخت ماهیت آن، مقوله هویت انقلاب اسلامی و شناسایی آن، در زمره گام های نخست به شمار آید.
با توجه به اهمیت روز افزون میزان گرایش جوانان به هویت فرهنگی انقلاب اسلامی، در این پژوهش با استفاده از روش میدانی،تکنیک پیمایش و ابزار تحقیق پرسشنامه به دنبال پاسخ به این سؤال اصلی هستیم که گرایش به مبانی هویت فرهنگیِ انقلاب اسلامی در میان جوانان به چه میزان است و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن کدامند؟ جامعه آماری پژوهش حاضر جوانان 18 تا 29 سال شهر کرمانشاه می باشد که تعداد 380 نفر از آنان به عنوان حجم نمونه مورد بررسی قرار گرفته است.
در جهت دسترسی به هدف اصلی پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل ارتباط بین اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، سرمایه فرهنگی، میزان استفاده از رسانه های خارجی، پایگاه اقتصادی، جنس و وضعیت تأهل به عنوان متغیرهای مستقل و گرایش به مبانی هویت فرهنگیِ انقلاب اسلامی در میان جوانان به عنوان متغیر وابسته پرداخته شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که گرایش به هویت فرهنگی انقلاب اسلامی در میان جوانان به میزان زیادی (r=4/03) می باشد و بین متغیرهای اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، سرمایه فرهنگی، میزان استفاده از رسانه های خارجی، جنس و وضعیت تأهل به عنوان متغیرهای مستقل و گرایش به مبانی هویت فرهنگیِ انقلاب اسلامی در میان جوانان رابطه معناداری وجود دارد؛ اما بین پایگاه اقتصادی و گرایش به مبانی هویت فرهنگیِ انقلاب اسلامی ارتباط معناداری مشاهده نشد.
کلید واژگان: هویت فرهنگی، هویت فرهنگیِ انقلاب اسلامی، عاشورا، مهدویت، جوانان.
1- مقدمه و بیان مسئله
آگاهی از سؤالاتی از قبیل که هستیم؟ چه هستیم؟ برای چه هستیم؟ و . . . به ذهن ما خطور می کند و درصدد هستیم به نحوی به آنها پاسخ دهیم. این سؤالات ما را متوجه ریشه و خاستگاه بنیادی خودمان می سازد. به عبارت دیگر، برای ریشه یابی هویت خود که همان تلاش برای تعیین آن است، حرکت می کنیم. برای دیگران نیز اهمیت دارد که ما به کجا تعلق داریم؛ بیشتر مردمی که با آنها برخورد می کنیم می کوشند ما را در کشوری قرار دهند که در آن ملیتی داشته باشیم، یا به موقعیت، جایگاه و لنگرگاهی پیوند دهند که بر اساس آن بتوانند رفتارهای اجتماعی ما را تفسیر پذیر، پیش بینی پذیر یا تحلیل پذیر نمایند. این جنبه ی اصلی آن چیزی است که وقتی درباره ی هویت[1] سخن می گوییم، به آن اشاره داریم (آلبرو، 1380: 126).
هویت های متعددی برای انسان وجود دارد که هویت فردی، اجتماعی، ملی، مذهبی و قومی از آن جمله اند. اما هویت فرهنگی[2] مشرف بر تمامی انواع هویت هاست و با آنها در ارتباط متقابل قرار دارد. هویت فرهنگی دارای ابعاد گوناگونی است. از جمله این ابعاد برآیند هویت های افراد در مقیاس جمعی به اضافه آموزش، جامعه پذیری[3] و آداب و رسوم[4] آنان می باشد که در زمینه های مختلف فردی، سیاسی و اجتماعی متجلی می شود (علیخانی، 1386). هویت فرهنگی به این دلیل که پاسخگوی سئوالات اساسی در بعد تکالیف جامعه ای می باشد برای جوانان فراهم کننده پایه و پشتوانه فکری برای رفتار و اندیشه های اجتماعی محسوب می شود و امروزه یکی از اساسیترین مسائل پیشِ روی جوانان به شمار میرود که باید به آن پاسخ داده شود. هویت فرهنگی دارای مؤلفه های گوناگونی می باشد که از جمله مهم ترین آنها برای جوانان که آنها را از بیگانگی سیاسی و اجتماعی دور می سازد اهمیت به ارزش هایی است که به عنوان مبانی هویتی در انقلاب اسلامی ایران مطرح شدند.
بررسی میزان گرایش به مبانی هویت فرهنگی انقلاب اسلامی در میان جوانان و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن