نوع فایل: word
قابل ویرایش 90 صفحه
چکیده:
پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی نمایش عروسکی بر افزایش مهارت های اجتماعی دختران آموزش پذیر12- 8 سال انجام شد. یکی از بارزترینمشخصات این افراد، ناتوانی برقراری ارتباط موثر با جامعه است
مطالعه از نوع تجربی حقیقی بدون پیش تست بود.گروه نمونه این پژوهش متشکل از 30 دختر آموزش پذیر بود که با استفادهاز روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدندکه از میان آن ها 15 نفر به گونه تصادفی به گروه آزمایش و بقیه بهگروه کنترل تخصیص یافتند.گروه آزمایش به مدت 8 جلسه تحت نظر محقق تحت آموزش مهارت های اجتماعی با استفادهاز نمایش عروسکی قرار گرفت و گروه کنترل روند عادی کلاس را طی کرد.بعد از پایان مداخله آزمون رشد اجتماعی واینلند از مادران هر دو گروه گرفته شد و داده ها با استفاده از آزمون تی مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج نشان داد که نمایش عروسکی موجب افزایش مهارت های اجتماعی ، مهارت ها ی ارتباطیو مهارت های روزمره زندگی شده ا ست(p<0/001). این نتیجه با یافته های پژوهش های دیگر تطابق دارد و قابلیت نمایش عروسکی را در افزایش مهارت های اجتماعی نشان می دهد.
کلید واژه ها : نمایش عروسکی ، مهارت های اجتماعی ،کم توانان ذهنی ، دختران کم توانآموزش پذیر.
مقدمه:
حرکات موزون، رقص،آواز، موسیقی، پانتومیم و شکل های دیگر نمایشی نیاز بشر برای بیان سمبولیک ،چه از نظر بازیگر و چه از دید تماشاگر بوده است. در یکی دو قرن اخیر با توسعه سبک های متنوع هنری تاثیر آرامبخش آن بر روحیه هنرمند و مردمان بارزتر گردیده، به طوری که هنرمندان و روانشناسان را متوجه خاصیت درمانی نمایش و ترسیم اصول درمانبخش آن ساخته و روش ها و شیوه های مدونی از آن مبتنی بر اصول روان درمانی استخراج گردیده است و درحال حاضر نمایش درمانی به صورت رشته مستقل دانشگاهی در جهت رشد و خلاقیت درونی و توانبخشی بیماران، کم توانان ذهنی و جسمی حرکتی،آموزش داده می شود (حق شناس و اشکانی،1370).
تاثیر نمایش عروسکی بر روی کودکان ناسازگار، کم توان ذهنی و معلولین جسمی حرکتی اعجاب انگیز است،زیرا علاوه برآنکه به کودک امکان می دهد که قدرت و قابلیت خود را بشناسد، درپیوند آنان با جامعه نیز نقش مهمی را می تواند ایفا کند و به عنوان وسیله ای برای ابراز درون، رشد تعادل جسمی، توانایی ایجاد ارتباط با دیگران و کمک به تکامل فکری و روانی آنان موثر است (فخری،1379).
حرکات نمایشی به عنوان وسیله آموزشی موجب تشویق و توسعه توانایی فردی در قلمرو زندگی اجتماعی و مسئولیت پذیری در محیط زندگی است.از میان این توانایی هایی که نمایش ایجاد می کند، می توان از کاربرد مناسب احساس، ادراک، قوه استدلال و تخیل، قدرت تمرکز حواس و مهارت های کلامی، فیزیکی و کنترل های عاطفی نام برد. همچنین وسیله ای است برای شناخت کارایی فردی وکاربرد این استعداد در بازگویی و بازسازی یک موضوع . در نتیجه از خود شناسی و حضور در فعالیت جمعی وبر قراری پیوند بین این دو مقوله به هدف کلی آموزش و پرورش که ایجاد مناسبات رفتاری و تقاضاهای اجتماعی است، دست می یابیم (مقدم،1380).
اصولا نمایش عروسکی برای کودکان خردسال، تفریح و سرگرمی مناسبی است ضمن آنکه امروزه این شیوه، به عنوان یک روش جدید،کاربرد درمانی نیز پیدا کرده است. بدین ترتیب نمایش عروسکی به عنوان تجسمی از افکار، احساسات و عواطف کودکان، مبنایی برای کار روان پزشکان در زمینه بهداشت روانی کودکان در پیشگیری از آشفتگی های روانی آناناست(خمسه،1381).
پل مک فارلیندر مورد رمز جذابیت عروسک ها می گوید: عروسک از آغاز پیدایش تئاتر به عنوان جادوی بشر استفاده شده است.اگر عروسک ها همان عروسک بازی بچه ها باشند که اتاق بچه ها را ترک کرده اند تا رویصحنه تئاتر ظاهر شوند، ممکن است چیزی چون احساس مادری داشته باشند.چارلز نادیرمعتقد است : اگرعروسک ها فرزندان تمثال های مذهبی باشند، ممکن است شکوه مذهبی داشته باشند.اما چارلز مگ نیناعتقاد دارد : وقتی عروسک ها در صحنه تئاتر زنده می شوند، جاذبه چشم گیر آن ها فقط به خاطر تئاتر است (کشاورزی،1380).
در این پژوهش نقش اجرای نمایش عروسکیبر افزایش مهارت های اجتماعی دختران کم توان ذهنی بررسی می گرددو سعی می شود با استفاده از تکنیک های روانی و اجتماعی نمایش،این مهارت ها افزایش داده شود.
فهرست مطالب:
فصل اول
مقدمه
بیان مساله
اهمیت و ضرورت پژوهش
تعریف مفهومی و عملیاتی پژوهش متغیر مستقلمتغیر وابسته
اهداف پژوهش 10
هدف کلی اهداف اختصاصی
اهداف کاربردی
فرضیه های پژوهش
فرضیه اصلی
فرضیه های فرعی فصل دومتاریخچه کم توانی ذهنی تعاریف کم توانی ذهنی
طبقه بندی کم توانی ذهنی
کم توانان ذهنی آموزش پذیر
کم توانان ذهنی تربیت پذیر
کم توانان ذهنی حمایت پذیر
طبقه بندی بر اساس دیدگاه انجمن روانپزشکی آمریکا
طبقه بندی بر اساس دیدگاه سازمان بهداشت جهانی
علل کم توانی ذهنی
خصوصیات کم توانی ذهنی خفیف
مهارت های اجتماعی
عوامل انتخاب مهارت های اجتماعی
آموزش مهارت های اجتماعی به کم توانان ذهنی
نقش و اهمیت هنر
تعریف نمایش
خاستگاه نمایش
نمایش به عنوان درمان
نمایش عروسکی و انواع آن
عروسک های سایه ای
عروسک های دستکشیعروسک های میله ای عروسک های انگشتی عروسک های خیمه شب بازی و اسباب بازی های پارچه ای
تحقیقات انجام شده در خارج از کشور
تحقیقات انجام شده در داخل کشور فصل سومطرح پژوهش
جامعه آماری
روش نمونه گیریابزار پژوهش
قلمروها و زیر قلمرهای واینلند
قلمرو ارتباطی
قلمرو مهارت های زندگی روزمره
قلمرو اجتماعی شدن
قلمرو مهارت های حرکتیقلمرو رفتارهای ناسازگار
روش تجزیه و تحلیل داده ها
روش اجرا
ملاحظات اخلاقی
فصل چهارم
مقدمه
آمار توصیفی
آمار استنباطیفصل پنجم
مقدمه
فرضیه اول
فرضیه دوم
فرضیه سوم
فرضیه چهارم
محدودیت های پژوهش
پیشنهادات پژوهش
پیوست ها
فهرست جداول:
جدول 4-1: دامنه سنی دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر
جدول 4-2: توزیع سطح تحصیلی دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر
جدول4-3: بررسی نرمالیتی(K-S) متغیرهای پژوهش
جدول 4-4: مقایسه میانگین نمرات خرده آزمون های واینلند
منابع ومأخذ:
اسلین.ام. نمایش چیست (1382). ترجمه شیواتعاونی. چاپ چهارم تهران.انتشارات نمایش.
انارکی،آسیه(1386). بررسی اثر بخشی نمایش در مانگری در کاهش نشانه های اختلال اضطراب اجتماعی در کودکان.پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی کودک. تهران. دانشگاه شهید بهشتی.
براکت.ای(1380). تاریخ تئاتر جهان. ترجمه هوشنگ آزادی. تهران.انتشارات مروارید
براهنی،محمد نقی(1376). هنجار یابی تست رفتار انطباقی واینلند(فرم زمینه یابی)در ایران.انستیتو روانپزشکی تهران.
بقولی،حسین(1376). هنجار یابی تست رفتار انطیاقی واینلند(فرم زمینه یابی)برای کودکان 6تا 11 سال در ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی.انیستیتو روانپزشکی تهران.
بنیامین سادوک؛ویرجینیا سادوک(1382). خلاصه روانپزشکی. ترجمه نصرت ا... پورافکاری. تهران.انتشارات شهر آب.
بیندر،اسکات (1381). نمایش عروسکی برای همه: مطالب و لوازم برای آموزش . ترجمه محسن شیخی. تهران.انتشارات نمایش.
توکلی،محمدعلی(1376).هنجاریابی تست رفتار انطباقی واینلند (فرم زمینه یابی) برای سنین تولد تا 6 سالگی در ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی.انیستیتو روانپزشکی ایران.
حسینی نسب،الهام(1387). بررسی تاثیر کار با عروسک های نمایشی بر میزان مهارت های اجتماعی
کودکان پیش دبستانی (6 – 4) شهر کرمان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
حق شناس،علی.اشکانی رضا (1370).هنر ماندگار. تهران.انتشارات آگاه.
جنتی عطایی، صادق (1356). تاریخ تئاتر در ایران.مجله تئاتر. شماره 14.
جوادیان،مجتبی(1384).آموزش و پرورش کودکان عقب مانده ذهنی. مشهد.انتشارات آستان قدس رضوی
جی.کارتلج؛جی.اف.میلبرن (1385). آموزش مهارت های اجتماعی به کودکان. ترجمه محمدحسین نظری نژاد. مشهد.انتشارات آستانقدس رضوی.
چمبرز،دیویی(1385). قصه گویی و نمایش خلاق. ترجمه قزل ایاغ، ثریا. تهران. مرکز نشر دانشگاهی.
خمسه،علیرضا(1381).آموزش تئاتر کودکان. نشریه داخلی نامه مربی. شماره 22. شهریور و مهر.
ساجدی،فیروزه؛شهشهانی پور،سهیلا؛هادیان جزی،محمد رضا(1385). کم توانی ذهنی کودکان(علت
شناسی،تشخیص و مداخله). تهران.انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
ساراسون، ایرون. جی. ساراسون، باربار. ای (1987). روان شناسی مرضی. ترجمه نجاریان، بهمن. اصغری مقدم، محمدعلی. دهقانی، محسن. جلد دوم. تهران. انتشارات رشد.
سادوک،بنیامین.سادوک،ویرجینیا(2003). خلاصه روانپزشکی . ترجمه حسن رفیعی. خسرو سبحانیان. تهران.انتشارات ارجمند.
ستاری،جواد(1378).اسطوره و فرهنگ. تهران. نشر مرکز.
سیف نراقی،مریم.نادری،عزت ا...(1385).روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی. تهران.انتشارات ارسباران.
سیف نراقی،مریم.نادری،عزت ا...(1385). کودکان استثنایی. تهران.انتسارات امیرکبیر.
شادروان،علی(1377).تاریخ تئاتر به روایت ویل دورانت. تهران. شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
شکسپیر،ویلیام(1375). مجموعه آثار نمایشی ویلیام شکسپیر . ترجمه علاء الدین پازارگادی. تهران.انتشارات سروش.
دارورمنش،عباس .ناصرشریعتی، تقی(1375).اثرات معلولیت ذهنی فرزند بر خانواده (خلاصه یک تحقیق). تهران. سازمان بهزیستی کشور.دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
داورمنش،عباس؛براتی سده،فرید(1385). مقدمه ای بر اصول توانبخشی معلولان. تهران.انتشارات رشد.
درودفر،مریم(1385). تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر بهبود پذیری مهارت های اجتماعی دانش آموزان عقب مانده آموزش پذیر دختر پایه چهارم و پنجم. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی. تهران. دانشگاه علامه طباطبایی.
دلاور،علی(1385). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران.انتشارات رشد.
رابینسون نانسی.ام؛رابینسون،هالبرت.بی(2137). کودک عقب مانده ذهنی . ترجمه فرهاد ماهر. تهران. موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی.
قامت بلند،حمید رضا(1376).هنجار یابی تست رفتار انطباقی واینلند(فرم زمینه یابی)برای سنین 11تا 18 سال و 11 ماه در ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی،انیستیتو روانپزشکی تهران.
قزانلو،محمد (1356). هنر نمایش. مجله تئاتر. شماره 12.
فخری،فاطمه(1379-1378).نمایش درمانی و تاثیر آن بر روی کودکان و معلولین. پایان نامه کارشناسی رشته کارگردانی. تهران. دانشگاه آزاد تهران مرکز.
کاشی،احترام (1384).اثر بخشی مهارت های اجتماعی بر اساس مدل لاگرا بر کاهش پرخاشگری دختران عقب مانده ذهنی آموزش پذیر 24-12 ساله. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی کودکان استثنایی. تهران. دانشگاه علامه طباطبایی .
کشاورزی،اردشیر(1380). نمایش عروسکی و درمان بیماری ها. فصلنامه هنر. سال نوزدهم.
کشاورزی،اردشیر (1384).نمایش برای کودکان.فصلنامه هنر.سال پانزدهم.
کرمی،ابوالفضل(1383). کاربرد آزمون ها و آزمون سازی. تهران.انتشارات روان سنجی.
کریمی،یوسف (1385). روان شناسی اجتماعی(نظریه ها، مفاهیم و کاربردها). تهران.انتشارات ارسباران.
کندال،سی فلیپ(1384). روانشناسی مرضی کودک. ترجمه بهمن نجاریان،ایران داودی. تهران.انتشارات رشد.
کورل،دیوید(1384). نمایش چیست؟ ترجمه داریوش اسماعیلی. نشریه کتاب ماه. شماره 21.
گینات،هایم جی(1384). رابطه بین والدین و کودکان(راه حل های جدید برای مسائل قدیمی). ترحمه سیاوش سرتیپی. تهران.انتشارات اطلاعات لیندزی لگهورن(1385). چه احساسی دارم؟"کودکان و آگاهی از احساسات گوناگون". ترجمه ،حمید علیزاده. تهران.انتشارات جوانه رشد.
غریب پور،بهروز (4138).عروسک ها به دنیا می آیند اما نمی میرند. نشریه انتخاب. شماره 12.
محمداسماعیل،الهه(1383). بازی درمانی در درمان کودکان مبتلا به اختلال رفتاری. تهران.انتشارات آموزش و پرورش استثنایی. مقدم،سهیلا(1380). رابطه هنر در تسهیل یادگیری و عملکرد کودکان کم توان ذهنی. ماهنامه تعلیم و تربیت استثنایی. شماره 2. خرداد.
مقدم،سهیلا(1382).هنر برای همه. ماهنامه تعلیم و تربیت استثنایی. شماره 8. مهرماه.
مقدسی،حمیده(1372). روان شناسی هنر برای کودکان عادی و استثنایی. تهران.انتشارات چاپار فرزانگان .
موتابی،فرشته.فتی،لادن(1384). مهارت های زندگی برای دانشجویان. تهران.انتشارات وزارتبهداشت، درمان و آموزش پزشکی. معاونت آموزشی و امور دانشجویی.
مورگان،جان.دی(1382). پیدایش دین و هنر. ترجمه احسانی،ایرج احسانی.تهران.انتشارات گوتنبرگ.
میلانی فر، بهروز(1372). روان شناسی کودکان و نوجوانان استثنایی. تهران. نشر قومس.
وایت پلگرینو، مارجوری(1386). چه قدر تو خوبی"کودکان و مهارت های اجتماعی. ترجمه حمید علیزاده. تهران.انتشارات جوانه رشد هالاهان،دانیل،پی.کافمن،جیمز.ام(1372). کودکان استثنایی. ترجمه فرهاد ماهر. تهران.انتشارات رشد.
هومن، حیدرعلی (1386). شناخت روش علمی در علوم رفتاری (پایه های پژوهش). تهران. نشر پارسا.
یثربی، چیستا (1381).تئاتر بیمارستانی، کتاب ماه کودکان، شماره 5.
منابع لاتین:
American psychology association. (2003). diagnostic and statistical manual of mental disorders.Washington.D.C. American psychology association.
American association of mental retardation (2002). Mental retardation : definition, classification,and system of support. tenth edition.
Baum,N (1970). Psychodrama and multimedia therapy with emotionally disturbed children " group psychology and psychodrama.
- O (1977). History of theater.Boston: allyan and bacon.
- g.Milbern(1984). Social skills training to children.Tomas book
- J(2006).Dramatherapy and psychodrama.www.123webpages.co.uk/user/index. php.
Clark,Alisa (2006). Puppet helps kids learn.www. indoorplayhouse. com
Cottrell,June(1987). Drama:Creative drama in classroom grades1-3. Lincolnwood. NTC.
David N King,Maureen,Drost(2005). Play therapy for abused and traumatized children. national children advocacy center research library
De Boo.gerly M (2007). Social incompetence in children with ADHD :possible moderate and mediators in social skill training.http://www.sciencedirect.com,clinical psychology review.
- D.P.Kaffman,JM(2003). Exceptional children. journal of clinical psychology. 32.52-59.
- D (1998).Dramatherapy with autistic spectrum disorder.www.badth.org.
Gronna,Sarah; Serna,(1999). Promoting generalized social interactions using puppet and script,behavior modification, 23,3,419-40.
Green span.Samuel (1979). Introduction to special education.USA. Mifflin company.
Jackson,Tony(1993). Drama in Education .Learning Through Theatre: New Perspectives on Theatre in Education. London. Routledge.
Jennings,Sue(1987). Drama Therapy: Theory and practice for teachers and clinicians .London. Croom Julie pelicand,remi.gagnayre,Brigitte.sandrin-berthon and isabelle aujoulat(2004). A therapeutic education programme for diabetic children:recreational ,creative methods,and use of puppets. http://www.scincedirect.com, pation education and counseling.
- P (1996). Dramatherapy as therapy theatre as living. London: Routledge.
- s(2000). Theater and spontaneity. journal of Aesthetics and Art
Landy .R.J.(2005). The future of dramatherapy.journal of the arts in psychotherapy.33.2.135-142.
- M (1977).The sesame research at goodmayes with long stay schizophrenic pations.www. badth.org.uk.
Mac,sarah(2002). Mental Retardition (its social – contex and social consequences).U.S.A : Hougton Mifflin company.
Maier,Andro(2004). Exceptional child in the schools. New York : Holt, Rinehart and Winston,inc.
Madden Welch,Jane (2004). Learning social skills by puppetry.www.
therapy & treatment.
- D (2002). Teaching social skills. www.Google.com.
Miller,R and others(1968). Educational programming in simulatied environments for seriously emotionally handicapped high school students. washington D.C.Bureau of research, office of education.
Miller – jhonson.S.Coie.J.D.Maumary – Gremaud.A.Bierman.K.&conduct problems prevention research group(2002). Art and Children. Journal of abnormal child psychology. 30.217
– 230
- s(1996). The effect of dramatic play upon cognitive structure and development. Journal of Genetic Psychology.136,77 -83.
Munir Samira(2007). the use of psychodrama techniques for student with asperger s disorder. texas state university.san marcos.
Pendzik,Frank (2006). Latency – Group art therapy : Teaching Socialization Skills Through Art. Los Angeles university.
Pones,Martinez(2004). use op puppet in classroom.www. scincedirect.
- R(1985). Between theatre and anthropokogy. Philadelphia: University of Pennsylvania.
- S(1999). Mental retardation,children and adolescent psychology. 23.51-59.
- G.Shure.M.B.(2000). Social adjustment of young children. San Francisco: Jossey – Bass.
Sylvia Cassell.Milton H.paul(2006). the role of puppet therapy on the emotional responses of children hospitalizationed for cardiac catheterization.http://sciencediredt.com,the journal of
- pediatrics.
- Stephan(2000). Social skills for adult with mentally retardation in job. Southen Illinois Univercity.
Wallace,Amy.Midhina,larisa(2004). relation between the use of puppetry in the classroom,student attention and student involvement.http://www.google.com. brooklyncollege.
- A.M.Haen.C (2005). Clinical applications of dramatherapy in child and adolescent treatment. New York:Brunner – Routledg.
Wilgen,Kevin (2005). Socialogy of mental disorder. Prtntice Hall: Englewood
Cliffs
- D(1974). Playing and reality. London; Tavistock publications.
- J(1998). Study of development of body image among phisicaly disabled children in relation with psychosocial adjustment. Unpublish P.H.D thesis. University ofLondon. Instituteof psychiatry. U.K.
پروژه بررسی اثربخشی نمایش عروشکی بر افزایش مهارت های اجتماعی دختران کم توان ذهنی آموزش پذیر 12-8 سال. doc