در این فصل حسابرسی را به عنوان یک فعالیت مولد جهت تولید یک محصول به عنوان گزارش حسابرسی معرفی میکنیم که این محصول فواید و نحوه استفاده های خاصی دارد
بازار های آزاد : بازار(محیط) هایی که عرضه و تقاضای خدمت حسابرسی در آنها تابع قوانین مشخی نیستند
بازار های تحت نظارت : بازار(محیط) هایی که عرضه و تقاضای خدمت حسابرسی در آنها تابع قوانین خاص میباشد و عرضه و تقاضای حسابرسی به عوان یک خدمت اقتصادی ، تابع قوانین و مقررات خاص است
4 عامل که باعث دستیابی به شناخت نقش حسابرسی میشود
1) استدلال و شرح در مورد ماهیت حسابرسی
2) جستجو برای بازار عرضه حسابرسی
3) تصمیم گیری برای انعقاد قراردادهای حسابرسی
4) حل و فصل مسائی سیاسی و قانونی مرتبط با حسابرسی
4 مفهوم به عنوان عوامل توجیه کننده تقاضای حسابرسی:
1) تضاد منافع: که این تضاد بین تهیه کنندگان و استفاده کنندگان ایجاد شده
2) پیامد :اطلاعات حسابداری میتواند پیامدهای اقتصادی زیادی داشته باشد
3) پیچیدگی: تبدیل داده ها به اطلاعات و ایجاد اطمینان درباره مطلوبیت آنها مستلزم استفاده از خدمات تخصصی میباشد
4) عدم دسترسی مستقیم: بیشتر استفاده کنندگان امکان دسترسی مستقیم به اطلاعات و تشخیص کیفیت آنها را ندارند
شواهد تارخی از ایجاد بازار حسابرسی
در اقتصاد خرد برای یک کالا سه عامل زیر در نظر گرفته میشود
1) چه کالایی تولید شود
2) کالا چگونه تولید شود
3) کالا چگونه توزیع شود
خدمتی را در حسابرسی باید تولید کنیم که حقوق مالکیت را هرچه بیشتر ارزشمند تر کند
در بازار های آمریکا کمیسیون بورس و اوراق بهادار الزامی را برای تهیه و گواهی صورتهای مالی الزامی کرد که این خود تقاضای بازار حسابرسی را افزایش داد
تارخچه رسمیت یافتن حسابرسی
دوره پیش از تشکیل کمیسیون اوراق بهادار و بورس
درکشور آمریکا در سال 1933 قانون اوراق بهادار و در سال 1934 قانون بورس اوراق بهادار به تصویب رسید که کمیسیون اوراق بهادارو بورس به عنوان یک نهاد نظارتی در بازار سرمایه شد
استفاده از خدمات حسابرسی قبل از این زمان در سال1926 بود که صورتهای مالی نزدیک82% از شرکتهای بورس سهام نیویورک توسط انجمن حسابدارن آمریکا(American Institute of Accountants) مورد بررسی قرار گرفت و قبل از تصویب قانون بورس اوراق بهادار در سال 1934 نیز بیش از 94% از واحدهای تجاری بورس نیویورک از خدمات حسابرسی برخوردار شدند
این همکاری مشترک بورس و انجمن حسابداران آمریکا منجر شد تا در سالهای 1930 تا 1932 مجموعه از رهنمودهای حسابرسی و گزارشگری مالی را تدوین کنند
دوره پیش از پیدایش کشور آمریکا
500 تا300 سال قبل از میلاد مسیح در شهر اتن یونان رد یابی شده که در آن هزینه های هر یک از کلان شهر های یونان توسط یک هیئت سه نفره ارزیابی و تایید می شد
در قرون وسطی مبادلات تجاری در کشور های اروپائی نیاز به خدمات حسابرسی را مطرح کرد که به عنوان مثال حسابرسی در کشور ایتالیا رشد کرد و از آن به عنوان ابزار برای آزمون و تائیید خواهی از ناخدایان کشتی های تجاری شد
در سال 1394 میلادی دفاتر و اسناد مالی شهر پیزا در ایتالیا مشابه آنچه که دریونان بود مورد حسابرسی و استماع گزارش قرار گرفت
نبود نهادهای نظارتی در بازار های اوراق بهادار
استفاده از خدمات حسابرسی در این بازار ها ، ایجاد نوعی تداوم و استمرار جهت استفاده از آن را ایجاد نموده است
ودر مواردی مثل شهرداریها که معاف از قوانین اوراق بهادار بوده اند نیز استفاده از خدمات حسابرسی رایج شد
د رنهایت باید بتوانیم بگوئیم علت اصلی تقاضا برای خدمت حسابرسی چیست ؟ و کدام یک از ویژگیهای محصول فرایند حسابرسی عامل ارزشمندی آن است
ویژگی استفاده کنندگان از صورتهای مالی در بازار های فعال در بازار های اوراق بهادار و بازار های آزاد متفاوت است
در مورد تقاضا برای حسابرسی سه فرضیه وجود دارد
فرضیه اطلاعات (1)
فرضیه مباشرت (2)
فرضیه بیمه (3)
که در محیط های تحت نظارت و بازار های رقابتی مورد بحث قرار میگیرد
نتایج حاصل از هریک به تنهایی و یاترکیب هرکدام یک از فرضیه های فوق به شرح ذیل است
1 باعث تقاضا برای خدمت از طرف مالکان واحد های اقتصادی شده
2 باعث ایجاد تقاضا برای خدمات حسابرسی از طرف نمایندگان واحد اقتصادی شده
3 ایجاد تقاضا برای پوشش مالی در برابر زیانهای احتمالی
ترکیب 1و2 ویژگیهای محصول نهایی یک فرآیند حسابرسی است
ترکیب 1و3 ناحیه پوشش در برابر زیانهای اخلاقی است
ترکیب 2و3 بستر سازی برای انعقاد قراردادها از طریق کاهش زیانهای مرتبط با مخاطرات اخلاقی
ترکیب هرسه مورد علامت دهی در خصوص اعمال مراقبت و دقت حرفه ای
نظریه نمایندگی که حاصل از فرضیه مباشرت ( نظارت) است
طبق این نظریه مالکان حسابرس را به عنوان مباشر و نماینده خود جهت بررسی و تصمیم گیری به کار میگمارند که این تصمیم گیری مستلزم اعمال مراقبت های حرفه ای است
مثال
در یونان عده ای نماینده مورد اعتماد مردم عهده دار جابجایی پول ها بودند
یا نمونه دیگر ناخدایان کشتی های تجاری که به تجارت جهانی مشغول بودند
در تمام روابط بین مالک(کارگمار) و نماینده(کارگزار) میتوان ضرورت حضور حسابرس و خدمات حرفه ای و تخصصی آنها را احساس کرد
رابطه نمایندگی:
در کلیه روابط بین مالک ونماینده هر یک از طرفین در پی به حداکثر رساندن منافع خود میباشند ، نظارت مالک بر نماینده جهت پیش گیریهای لازمه مستلزم صرف هزینه خواهد بود در این زمینه جهت بررسی عملکرد مدیران از حسابرسی عملیاتی استفاده میشود که بر کارآیی،اثربخشی و صرفه اقتصادی عملیات مدیران تاکید دارد
مفهوم انتظارات منطقی و عقلایی:مفهوم نوینی که در سالهای اخیر مطرح شده است و یکی از دلایل توجیه علت تقاضای حسابرسی صورتهای مالی شده است
سه مفهوم زیر در نظریه انتظارات منطقی و عقلایی مستتر است
1) مالکان بر این باورند که منافع و علایق شخصی نمایندگان با منافع مالکان همسویی ندارد
2) مالکان میتوانند این عدم همسوئی را به نوعی برآورد کنند
3) مالکان بر این اساس حقوق نمایندگان را تعدیل میکنند تا بهای درست یا نادرست بودن عملکرد آنها منعکس شود
این عمل مالکان باعث شده تا نمایندگان انگیزه لازم جهت استفاده از خدمات حسابرسان را به دست آورند
فرضیه مباشرت :
مالک میتواند نظارت های مختلفی بر واحد اقتصادی داشته باشد مانند دخالت مستقیم ، انعقاد قرارداد مبنی بر جبران خدمات مدیران و تهیه و ارائه گزارش های مالی در مقاطع زمانی معین در بار ه عملکرد مدیران
که اصلی ترین ابزار نظارت نظارت مستمر بر عملکرد مدیران همان ارائه صورتهای مالی واحد اقتصادی است . این صورتهای مالی حاوی بار و محتوای اطلاعاتی است که برای ارزیابی عملکرد مدیران سودمنداست در اینجاست که مباشر ( نماینده )ضمن تهیه صورتهای مالی ، با ارائه شواهدی در مورد اعمال دقت در تهیه اعداد و ارقام گزارش شده در اینصورتها و در نتیجه عدم وجود خطا و تقلب را به کارفرما ارائه میدهد .حال حسابرسی مستقل فرایندی است که با مد نظر گرفتن این محدودیت های حاکم بر کشف تقلبات ، به عاری بودن صورتهای مالی از تخلفات و اشتباهات ، اطمینان میدهد .
رابطه مباشرت در زمینه روابط زیر مصداق دارد :
کارفرماو کارمند
اعتبار دهندگان و صاحبان سهام
سطوح مختلف مدیریت واحد اقتصادی
دولت و مالیات دهندگان
تمام افراد و گروههای فعال در مشارکت جمعی در تمام سازمانها
پس به بیان دیگر بر پایه فرضیه مباشرت(نظارت) در صورت تفویض اختیار به یک فرد به عنوان نماینده ، درصورت فزونی منافع حاصل از نظارت بر مخارج آن ، اعمال نظارت بر عملکرد خویش داشته باشد . پس مالکان برای ایجاد این نظارت مقداری از درآمد آنها را برای ایجاد نظارت هزینه میکنند
فرضیه اطلاعات
فرضیه ای مکمل و یا جایگزین برای فرضیه مباشرت است
این فرضیه چنین استدلال میکند :
دلیل پشتوانه تقاضای سرمایه گذاران ( و یا مابقی استفاده کنندگان ) برای صورتهای مالی حسابرسی شده این است که : گزارش های مالی مذبور گزارش های سود مندی برای تصمیم گیری های مرتبط ارائه میکند
الگوی متدوال تصمیم گیری ، محاسبه ارزش فعلی جریانهای نقد خالص آینده است که این گزینه با اطلاعات مندرج در صورتهای مالی همبستگی شدیدی دارند
منافع اطلاعات
در این رابطه با منافع اطلاعات باید به سه مورد زیر اشاره کرد
الف) کاهش مخاطره
ب) بهبود کیفیت تصمیم گیری
ج) دست یابی به بازده ناشی از داد و ستد اوراق بهادار
صورت های مالی حسابرسی شده امکان دستیابی به هریک از این منافع را فراهم میکند
مثال سرمایه گذاران برای کاهش سطح مخاطره سرمایه گذاری وجهی به عنوان صرف مخاطره پرداخت میکنند
در این فصل خدمات حسابرسی از دیدگاههای مختلفی ارزیابی شده :
اجرای حسابرسی موجب بهبود کیفیت اطلاعات جهت تصمیم گیری میشود
مزیت مربوط به بازده ناشی از داد و ستد اوراق بهاداراست .....
ارزش اطلاعات
ارزش اطلاعات بسیار با اهمیت است
مثال : ارائه نتایج عملیات قسمتهای یک واحد تجاری در مقایسه با افشای آنها درصورتهای مالی تلفیقی میتواند منجر به بهبود پیش بینی های سرمایه گذاران شود
بحث کالای عمومی
بحث دیگر مطرح شده این است که صورتهای مالی حسابرسی شده مصداق بارز یک کالای عمومی را دارد زیرا باانتشار این نوع اطلاعات در بازار تمام گروهها به طور رایگان از آن استفاده میکنند
این موضوع نشان میدهد که صورتهای مالی حسابرسی شده دارای ارزش خاصی برای افراد و گروهها است به نحوی که چشم پوشی از آن خطائی بارز در تصمیم گیری است
سوارکاران مجانی افرادی هستند که بدون پرداخت هزینه اطلاعات از آنها استفاده میکنند که این افراد در فرایند ارزیابی تقاضای حسابرسی به دو علت مشکل ایجاد ایجاد میکنند
1) تشخیص محتوای اطلاعات صورتهای مالی حسابرسی شده در عرصه بازار ممکن نیست و باید از طریق مشاهده مستقیم اقدامات استفاده کنندگان امکان پذیر است
2) امکان محروم ساختن سوارکاران مجانی از اطلاعات وجود ندارد به ویژه در شرایطی که آنها اقدام به فروش غیر قانونی اطلاعات میکنند
انعقاد قرار دادهای خاص ابزار مفیدی برای حذف سوارکاران مجانی است که امکان پذیر ولی پر هزینه است
ولی بااین وجود به سبب نارسائی های موجود هنوز هم در بعضی موارد اطلاعات مالی به دست سوارکاران مجانی می افتد .
فرضیه بیمه
در این فرضیه استدلال میشود که رابطه مستقیمی بین تقاضا برای خدمات حسابرسی و میزان دعاوی حقوقی که مدیران را تهدید میکند وجود دارد پس براساس قوانین و مقررات حاکم بر بازارهای اوراق بهادار ، حسابرس و صاحب کار در قبال هرگونه زیان وارده به سایرین مسئولیت مشترک دارند به دلیل ارائه اطلاعات گمراه کننده از طرف مدیران و تایید آنها از طرف حسابرسان .
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 19 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله نقش اقتصادی حسابرسی در بازارهای آزاد و تحت نظارت
