وجود صنایع شعری فراوان در دیوان صائب و پیچیدگی اشعار وی، امری کاملاً مشهود است. صائب برای بیان عقاید و تجربیّات خود، از صنایع خاصی در اشعارش بهره می گیرد که حاصل ذهن خلّاق او و نتیجة سفرهایش به هندوستان است. وی بر آن است تا مضامین مختلف را هر چه فشرده تر و در بیتی با بار معنایی بیشتر به خواننده ارائه دهد. در این پایان نامه با بررسی ابیات از جنبة صنایع لفظی و معنوی و شرح چگونگی این صنایع و دسته بندی مضامین شعری صائب، طرحی کلی برای فهم هر چه بهتر اشعار وی ارائه می شود.در فصل پایانی نیز به نوآوری ها و زیبایی های اشعار صائب پرداخته می شود و با توجه به اینکه شعر هر شاعری به نوعی از دیگر شاعران تأثیر می پذیرد، شاعران تأ ثیر گذار بر اشعار و افکار وی مشخص شده و جنبه های این تأثیرپذیری روشن می گردد. همچنین با توجّه به این که تأثیر برخی از صنایع لفظی و معنوی در شعر صائب نسبت به برخی دیگر بیشتر است و وی به بعضی از صنایع توجه خاص داشته ، این عمدة این تحقیق بر روی صنایعی است که با بسامد بالا، در شعر وی تأثیرگذار بوده است.
کلید واژه : صائب تبریزی، دیوان غزلیات، صنایع لفظی و معنوی، شرح و تحلیل.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده................................................................................................................................................................................... 1
مقدمه.................................................................................................................................................................................... 2
1- فصل اول:کلیّات
1-1- کلیّات تحقیق.............................................................................................................................................................. 5
1-2- بیان مسأله................................................................................................................................................................... 5
1-3- اهداف تحقیق............................................................................................................................................................. 6
1-4- ضرورت تحقیق.......................................................................................................................................................... 6
1-5- فرضیه‌های تحقیق....................................................................................................................................................... 6
1-6- پیشینة تحقیق.............................................................................................................................................................. 7
1-7- روش تحقیق............................................................................................................................................................... 7
2- فصل دوم:سبک هندی
2-1- سبک هندی................................................................................................................................................................ 9
2-1-1- صائب و شعر او.................................................................................................................................................. 11
2-1-2- عوامل سازنده در دیوان صائب........................................................................................................................... 13
1- انگیزه و تخیّل شاعر..................................................................................................................................................... 13
2- اجتماع.......................................................................................................................................................................... 14
3- گذشتگان...................................................................................................................................................................... 14
4- طبیعت.......................................................................................................................................................................... 14
2-2-شکل گیری غزل......................................................................................................................................................14.
2-2-1- سیر غزل در شعر فارسی.................................................................................................................................... 15
2-3- درآمدی بر آرایه‌ها و مضامین مختلف در شعر صائب........................................................................................... 19
2-3-1- مضمون در دیوان صائب..................................................................................................................................... 23
2-3-2- صائب،متأثراز مولوی و حافظ............................................................................................................................. 24
2-3-3- مضامین اخلاقی.................................................................................................................................................. 26
3-فصل سوم:صنایع معنوی
3-1-صور خیال و نقش آن در شعر صائب...................................................................................................................... 29
1- آشنایی زدایی................................................................................................................................................................ 29
2- ایجاز...........................................................................................................................................................................30
3- تأکید.............................................................................................................................................................................. 30
4-تنبیه و تحذیر................................................................................................................................................................. 30
5- ابهام.............................................................................................................................................................................. 31
3-1-1-تشبیه..................................................................................................................................................................... 31
عنوان صفحه
3-1-2- استعاره................................................................................................................................................................ 38
3-1-3-تمثیل..................................................................................................................................................................... 44
3-1-4-ارسال المثل.......................................................................................................................................................... 48
3-1-5-کنایه...................................................................................................................................................................... 50
3-1-6-تلمیح.................................................................................................................................................................... 57
3-1-7-پارادوکس.............................................................................................................................................................. 61
3-1-8-تناسب................................................................................................................................................................... 64
3-1-9-ایهام...................................................................................................................................................................... 67
3-1-10-ایهام تناسب........................................................................................................................................................ 69
3-1-11-استخدام.............................................................................................................................................................. 73
3-1-12-غلو...................................................................................................................................................................... 76
3-1-13-تشخیص یا شخصیت انگاری............................................................................................................................ 78
3-1-14- تجسّم................................................................................................................................................................ 81
3-1-15- حس تعلیل........................................................................................................................................................ 83
3-1-16- ابداع.................................................................................................................................................................. 85
4-فصل چهارم: صنایع لفظی
4-1- جناس....................................................................................................................................................................... 83
4-2- واج آرایی................................................................................................................................................................. 92
5-فصل پنجم:نکاتی در شناخت شعر صائب
5-1-جایگاه صنایع در دیوان صائب................................................................................................................................. 96
5-2-جان بخشی متفاوت.................................................................................................................................................. 97
5-3-ترکیبات تازه.............................................................................................................................................................. 98
5-4-ترکیبات محاوره‌ای.................................................................................................................................................... 98
5-5-اشارات قرآنی و احادیث.......................................................................................................................................... 99
5-6-تعقید در اشعار صائب............................................................................................................................................ 100
5-7-لفظ و معنا............................................................................................................................................................... 101
5-8-تکرار مصرع‌ها........................................................................................................................................................ 102
5-9-ردیف و قافیه...........................................................................................................................................................
6- فصل ششم: نتیجه‌گیری و پیشنهادها
6-1-نتیجه‌گیری............................................................................................................................................................ 105
6-2- پیشنهادها............................................................................................................................................................... 106
فهرست کلمات دشوار..................................................................................................................................................... 107
فهرست منابع و مآخذ(کارمایه ها)................................................................................................................................... 110
فهرست مقالات.................................................................................................................................................................. 11
چکیده (abstract)............................................................................................................................................................. 1
شرح و تحلیل لفظی و معنوی در دیوان صائب118 صفحه فایل WORD